17 خرداد 1402
En | 

قانون مرکز آمار ایران

الف - کلیات
 ماده 1ـ تعاریف و اصطلاحات مندرج در این قانون بقرار زیر است:

  • سرشماری: منظور آمارگیریهائی است که کلیه افراد و واحدهای جامعه مورد مطالعه را در برگیرد و در موارد مشخص بمنظور جمع‌آوری اطلاعات در زمینه فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی مانند نفوس، مسکن، کشاورزی، صنعت، ساختمان، بازرگانی، فرهنگی و سایر فعالیتها صورت می‌گیرد. درصورتیکه سرشماری در سراسر کشور بعمل آید سرشماری عمومی نامیده می‌شود.
  • آمارگیری نمونه‌ای: منظور جمع‌آوری اطلاعات آماری ازتعدادی از افراد یا واحدهای ‌جامعه براساس روشهای علمی آماری است که نتایج آن قابل تعمیم باشد.
  • آمارگیری جاری: منظور آمارگیریهائی است که از روی مدارک، گزارشها و فرمهای مربوط به فعالیت‌های جاری وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت انجام می‌شود.
  • محاسبات ملی: منظور بیان آماری کلیه فعالیت‌های اقتصادی کشور طی یک دوره زمانی می‌باشد.
  • شاخص قیمت: منظور کمیتی است که تغییرات متوسط قیمت کالاها و خدمات را نسبت به یک زمان معین نشان دهد.
  • قالب آماری: منظور فهرستی از مشخصات کلی افراد یا واحدهای جامعه مورد آمارگیری است که بخصوص در آمارگیریهای نمونه‌ای از آن استفاده می‌شود.
  • خدمات آماری: منظور انجام تمام یا قسمتی از خدماتی است که در زمینه تهیه و اجرای طرحهای آماری و استخراج  نتایج و چاپ و انتشار آنها بعمل می‌آید.

ماده 2ـ مرکز آمار ایران وابسته به سازمان برنامه‌و بودجه می‌باشدو زیر نظر رئیس سازمان برنامه‌وبودجه اداره می‌شود و رئیس آن سمت معاونت سازمان برنامه ‌و بودجه را دارد.
 
ب ـ وظایف و اختیارات
 ماده 3ـ وظایف و اختیارات مرکز آمار ایران بشرح زیر است:

  • انجام سرشماریهای عمومی و آمارگیریهای نمونه‌ای در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی.
  • تهیه آمارهای لازم بمنظور تامین نیازمندیهای برنامه‌ریزی و هدفهای برنامه‌های عمرانی کشور.
  • تهیه و بهنگام نگاهداشتن (آماده داشتن آخرین آمار) قالبهای آماری.
  • استخراج، بررسی، چاپ و انتشارنتایج حاصل از سرشماریها و آمارگیریها.
  • تهیه محاسبات ملی و شاخص قیمتها.
  • تهیه تعاریف ‌و‌ تعیین ‌مفاهیم ‌و‌ معیارها ‌و ‌طبقه‌‌بندیهای آماری.
  • گردآوری ‌آمارهای ‌مورد‌ نیاز ‌از ‌بخش‌ عمومی ‌و ‌بخش خصوصی.
  • تهیه و انتشار سالنامه آماری کشور.
  • تمرکز اسناد و مدارک و اطلاعات آماری.
  • راهنمایی‌های فنی به واحدهای آماری وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی همچنین مؤسسات بخش خصوصی درحد امکان.
  • انجام خدمات آماری برای بخش عمومی و بخش خصوصی  در ازاء دریافت هزینه‌های مربوط.

تبصره ـ وجوه حاصل از خدمات آماری درآمد اختصاصی مرکز آمار ایران شناخته می‌شود و درحساب جداگانه در خزانه متمرکز خواهد شد و طبق بودجه‌ای که بتصویب رئیس سازمان برنامه و بودجه خواهد رسید به مصرف می‌رسد.

ماده 4 ـ سرشماریهای عمومی بموجب فرمان انجام خواهد شد و ترتیب اجرای آن با هیئت وزیران است. اجرای سرشماری  عمومی نفوس هر ده سال یکبار اجباری است و اولین سرشماری پس از تصویب این قانون درسال 1355 خواهد بود.

ماده 5 ـ کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی مکلفند افراد، وسائط نقلیه، وسایل مخابراتی و سایر تجهیزات مورد نیاز سرشماریهای عمومی را برای مدت معین و به ترتیبی که هیئت وزیران مقرر می‌دارد دراختیار مرکز آمار ایران بگذارند.

ماده 6 ـ درمواردی که برای سرشماریهای عمومی از مستخدمین دولت اعم از شاغل و بازنشسته استفاده می‌شود مرکز آمار ایران می‌تواند فوق العاده سرشماری برای زمان سرشماری به آنان پرداخت کند.

میزان این فوق العاده بنا به پیشنهاد رئیس سازمان برنامه‌ و بودجه و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.

ماده 7ـ هر شخص ساکن ایران همچنین اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور مکلفند به پرسشهای مربوط به کلیه سرشماریها و آمارگیریها که توسط مرکز آمارایران انجام می‌شود پاسخ صحیح دهند. آمار و اطلاعاتی که ضمن آمارگیریهای مختلف از افراد و مؤسسات جمع‌آوری می‌شود محرمانه خواهد بود و جز در تهیه آمارهای کلی و عمومی نباید مورد استفاده قرارگیرد. استفاده و مطالبه و استناد به اطلاعات جمع‌آوری شده از افراد و مؤسسات به هیچوجه در مراجع قضائی و اداری و مالیاتی و نظایر آن مجاز نخواهد بود.

ماده 8 ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی موظفند در انجام آمارگیریها از تعاریف، مفاهیم، روشها، معیارها و طبقه‌بندیهای آماری مرکز آمار ایران تبعیت نمایند.
ماده 9ـ وزارتخانه‌‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی با انجام آمارگیریهای جاری مکلفند هر نوع اطلاعات آماری که مورد احتیاج باشد در اختیار مرکز آمار ایران بگذارند.

ج ـ شورای‌عالی آمار و وظایف آن
 ماده 10ـ شورای‌عالی آمار به ریاست رئیس سازمان برنامه ‌و بودجه مرکب از مقامات زیر تشکیل می‌شود:

  • معاون وزارت اموراقتصادی و دارایی با معرفی وزیر امور اقتصادی و دارایی.
  • معاون وزارت کشور با معرفی وزیرکشور.
  • معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی بامعرفی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی.
  • معاون وزارت تعاون و امور روستاها با معرفی وزیر تعاون و امورروستاها.
  • معاون وزارت کار وامور اجتماعی با معرفی وزیر کار و اموراجتماعی.
  • معاون وزارت‌صنایع ‌و‌ معادن با‌ معرفی وزیر صنایع و معادن.
  • معاون وزارت بازرگانی با معرفی وزیر بازرگانی.
  • معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با معرفی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
  • قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی ایران.
  • معاون سازمان امور اداری و استخدامی کشور با معرفی دبیرکل سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
  • رئیس مرکز آمار ایران.

ماده 11ـ شورای‌عالی آمار وظایف زیر را عهده‌دار خواهد بود:

  • تعیین سیاست کلی برنامه‌های آماری کشور و نحوه توزیع فعالیت‌های آماری بین سازمان‌های مسئوول.
  • تعیین اولویت‌های آماری کشور.
  • تعیین سیاست جامع در زمینه هماهنگی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی درمورد استفاده از ماشینهای حسابگر.
  • اظهار نظر درمورد تامین اعتبار اجرای طرحها و فعالیت‌های آماری وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی که از محل اعتبارات عمرانی کشور هزینه آن پرداخت می‌شود.
  • اظهار نظر نسبت به ‌آیین‌نامه‌ها و لوایحی که در زمینه آمار تهیه می‌شود.
  • اتخاذ تصمیم درباره مسائلی که ‌دستگاه‌های اجرائی در زمینه اجرای آمارگیریها با آن مواجه می‌شوند و در شورا مطرح می‌نمایند.

ماده 12ـ جلسات شورای‌عالی آمار لااقل هرسه ماه یکبار و در سایر موارد بنا به دعوت شورای‌عالی آمار تشکیل خواهدشد. جلسات شورای عالی آمار با حضور هشت نفر رسمیت خواهد یافت و تصمیمات شورا با رای موافق حداقل هفت نفر معتبر است.

ماده 13ـ‌ وظایفی که به منظور هماهنگ ساختن امور انفورماتیک بعهده سازمان برنامه ‌و بودجه قرار دارد به شورای‌عالی آمار محول می‌شود.

ماده 14ـ مصوبات شورای‌عالی آمار ناشی از وظایف و اختیارات مقرر در این قانون برای کلیه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی مربوط لازم الاجرا خواهد بود.

ماده 15ـ وظایف دبیرخانه شورای‌عالی آمار و آیین‌نامه اجرائی آن توسط سازمان برنامه ‌و بودجه تهیه و به تصویب شورای‌عالی آمار خواهد رسید.

ماده 16ـ قانون تاسیس مرکز آمارایران مصوب تیرماه 1344 و آن قسمت از قوانین و مقررات دیگر که بااین قانون مغایرت دارد لغو می‌گردد.
     قانون فوق مشتمل بر شانزده ماده و یک تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه 3/10/1353، در جلسه روز پنجشنبه دهم بهمن ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس رسید. 

آئین‌نامه اجرایی دبیرخانه شورای عالی آمار


آيين‌نامه اجرايي دبيرخانه شوراي‌عالي آمار

‌آيين نامه اجرايي دبيرخانه شوراي عالي آمار به استناد ماده 15 قانون‌مركز آمار‌ايران و مفاد نظام آماري كشور، آيين نامه اجرايي دبيرخانه شوراي عالي آمار به شرح زير مي‌باشد.

ماده 1ـ وظيفه دبيرخانه شوراي عالي آمار را مركز آمار ايران عهده دار مي باشد. معاون سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور و رئيس مركز آمار ايران ، دبير شوراي عالي آمار است.

ماده 2ـ محل تشكيل جلسات شوراي عالي آمار در سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور مي باشد، مگر در مواردي كه رياست شوراي مزبور محل ديگري را معين كند.

ماده 3ـ اعضاي شوراي عالي آمار ، ترجيحاً از بين معاونان طرح و برنامه يا معاوناني كه وظيفه معاون طرح و برنامه را انجام         مي‌دهند (رئيس كميته آمار بخشي) با تشخيص وزير يا بالاترين مقام دستگاه اجرايي“ عضو شوراي عالي آمار” تعيين و به دبيرخانه شوراي عالي آمار معرفي مي شوند. اعضاي شوراي عالي آمار مركب از مقامات زير مي باشند:

  1. معاون‌رئيس‌جمهور‌و‌رئيس‌ سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور (رئيس شورا)
  2. رئيس مركز آمار ايران (دبيـر شورا)
  3. معاون امور اقتصادي وهماهنگي برنامه وبودجه سازمان مديريت وبرنامه ريزي كشور (عضو شورا)
  4. معاون امور اقتصادي بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران (عضو شورا)
  5. معاون وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي (عضو شورا)
  6. معاون وزارت امور اقتصادي و دارايي (عضو شورا)
  7. معاون وزارت جهاد كشاورزي (عضو شورا)
  8. معاون وزارت كار و امور اجتماعي(عضو شورا)
  9. معاون وزارت صنايع و معادن  (عضو شورا)
  10. معاون وزارت بازرگاني(عضو شورا)
  11. معاون وزير كشور (عضو شورا) 
  12.  معاون وزارت تعاون  (عضو شورا)

تبصره1 ـ اعضـاي شوراي عالي آمار بايد شخصاً در جلسـات شوراي مزبـور شركت نمـايند. دبيـر شوراي عالي آمار موظف است عدم شركت هر يك از اعضاي شورا را در دو جلسه متوالي يا سه جلسه غيرمتوالي كتباً به رئيس شوراي مزبور و وزير ذيربط اعلام نمايد. در صورتيكه بدلايل موجه امكان حضور هر يك از معاونين موضوع ماده 3 مقدور نگرديد شركت يكي از معاونين ديگر وزارتخانه ها و سازمانهاي مذكور در جلسات شوراي عالي آمار بلامانع خواهد بود.

تبصره2 ـ رئيس شوراي عالي آمار و هر عضو شوراي مزبور      مي‌تواند، حسب مورد از وجود يك كارشناس صاحب نظر و مطلع در امور آماري به عنوان مشاور بدون حق رأي در جلسات شوراي عالي آمار استفاده نمايد.

ماده 4ـ زمان‌، محل و دستور جلسه عادي شوراي عالي آمار حداقل 10 روز قبل از موعد، توسط دبيرخانه شوراي مزبور كتباً به اطلاع اعضاي شوراي عالي آمار خواهد رسيد. دبيرخانه شوراي عالي آمار درمورد برگزاري هر جلسة فوق العاده بايد زمان ، محل و دستور جلسه فوق العاده را حداقل پنج روز قبل از تشكيل جلسه كتباً به اطلاع اعضاي شوراي مزبور برساند. همچنين ارسال مدارك و مستندات هر جلسه شوراي عالي آمار به عهدة دبيرخانه شوراي مزبور مي باشد.
ماده 5 ـ بودجه دبيرخانه شوراي عالي آمار متناسب با انجام وظايف و امور محوله در قالب بودجه سالانه مركز آمار ايران         پيش‌بيني و ارائه مي شود.
ماده 6 ـ به منظور بررسي تخصصي برنامه ها و طرحهاي مربوط به فعاليتهاي آماري كشور ، ارجاع شده از سوي شوراي عالي آمار و كميته.هاي آمار بخشي، ”كميسيون تخصصي“ به عنوان بازوي كارشناسي و مشورتي شوراي عالي آمار تشكيل مي‌گردد. رئيس كميسيون مذكور، يكي از معاونان مركز آمار ايران مي‌باشدكه توسط‌رئيس مركز‌آمار ايران و دبير‌شوراي‌عالي‌آمار انتخاب مي‌شود.

ماده 7ـ اداره كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار به عهده دبيرخانه شوراي مزبور است و محل تشكيل جلسات كميسيون تخصصي در مركز آمار ايران مي باشد ، مگر درمواردي كه دبير                شوراي عالي آمار محل ديگري را معين كند.

ماده 8ـ عضو ثابت كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار ، مديركل آمار و اطلاعات يا عناوين مشابه از وزارتخانه يا سازمان  ”عضو شوراي عالي آمار“ مي باشد كه توسط عضو مربوطه از دستگاه اجرايي‌مزبور‌به دبيرخانه شوراي عالي آمار‌معرفي مي‌گردد.

اعضاي‌ثابت كميسيون‌تخصصي‌شوراي‌عالي‌آمار‌به‌شرح‌زير   مي‌باشند:

  1. يكي از معاونان مركز آمار ايران به انتخاب دبير شوراي عالي آمار  (رئيس كميسيون)
  2. مديركل دفتر نظارت و دبيرخانه شوراي عالي آمار مركز آمار ايران (دبيـركميسيون)
  3. مديركل دفتر امور عمومي سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور يا حسب مورد يكي از مديران كل بخشي مربوط با هماهنگي دفتر امور عمومي سازمان(عضو كميسيون)
  4. مديركل دفتر تحقيقات و سياستهاي مالي وزارت امور اقتصادي و دارايي(عضو كميسيون)
  5. مديركل دفتر خدمات رايانه اي وزارت كشور (عضو كميسيون)
  6. مديركل دفتر آمار و فناوري اطلاعات وزارت جهاد كشاورزي (عضو كميسيون)
  7. مديركل آمار و اطلاعات وزارت تعاون(عضوكميسيون)
  8. مديركل آمار و خدمات ماشيني وزارت كار و امور  اجتماعي(عضو كميسيون)
  9. مديركل آمار و اطلاع رساني وزارت صنايع و معادن(عضو كميسيون)
  10. مديركل دفتر توسعه وهماهنگي نظام آماري وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشكي(عضو كميسيون)
  11. مديركل دفتر آمارهاي بازرگاني و اطلاع رساني وزارت بازرگاني(عضو كميسيون)
  12. مديركل اداره آمارهاي اقتصادي بانك مركزي جمهوري  اسلامي ايران (عضوكميسيون)
  13. دو نفر صاحب نظر از سازمانهاي غيردولتي به انتخاب‌ انجمنهاي صنفي، تخصصي، تحقيقاتي و آموزشي آمار(عضوكميسيون)

تبصره1 ـ رئيس كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار مي تواند، حسب مورد از وجود معاونان و مديران مركز آمار ايران به عنوان مشاور بدون حق رأي در جلسات كميسيون مزبور استفاده نمايد.

تبصره2 ـ اعضاي كميسيون تخصصي بايد شخصاً در جلسات كميسيون مزبور شركت، و از اعزام نماينده به عنوان جانشين در جلسات كميسيون خودداري كنند. رئيس كميسيون تخصصي موظف است عدم شركت هر كدام از اعضاي كميسيون تخصصي در دو جلسه متوالي يا سه جلسه غير متوالي را كتباً به رئيس شوراي عالي آمار و” عضو شوراي عالي آمار“ وزارتخانه يا سازمان متبوع اعلام نمايد.

ماده 9ـ رئيس كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار و هر عضو ثابت آن مي تواند، حسب مورد از وجود حداكثر دو كارشناس مطلع و صاحب نظر به عنوان مشاور بدون حق رأي در جلسات كميسيون استفاده نمايد.
ماده 10ـ كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار قبل از تشكيل هر جلسـه عـادي و فـوق العـاده شـوراي مـذكور بـه منـظور بررسـي كارشـناسي ”دستـور جلســه شوراي عالـي آمار“ حداقـل يك جلسـه تشـكيـل خواهـد داد. جلســات كميـسيـون تخصـصي با حضــور  
اعضاي ثابت رسميت خواهد يافت و تصميمات كميسيون مزبور بـا  رأي موافق نصف بعلاوه يك اعضاي حاضر معتبر خواهد بود.       

ماده 11ـ زمان، محل و دستور جلسه عادي كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار ، حداقل 10 روز قبل از زمان برگزاري جلسه توسط دبيرخانه شوراي عالي آمار كتباً به اطلاع اعضاي كميسيون خواهد رسيد. دبيرخانه شوراي عالي آمار در مورد برگزاري هر جلسه فوق العاده ، بايد زمان، محل و دستور جلسه فوق العاده را حداقل پنج روز قبل از تشكيل جلسه كتباً به اطلاع اعضاي كميسيون مزبور برساند. ارسال مدارك و مستندات هر جلسه كميسيون تخصصي به عهده دبيرخانه شوراي عالي آمار مي باشد.

ماده 12ـ وظايف و اختيارات كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار به شرح زير است:

  1. بررسي و اظهار نظر در مورد برنامه هاي كوتاه مدت و ميان مدت نظام آماري كشور
  2. بررسي و اظهار نظر در مورد  نظام جامع آموزش كاركنان اركان نظام آماري كشور
  3. بررسي‌و‌اظهارنظر‌در‌مورد‌اولويتهاي‌توليد‌آمار‌در‌نظام‌آماري كشور
  4. بررسي و اظهارنظر در مورد برنامه آماري كشور مطابق با سياستهاي كلي اتخاذ شده و اولويتهاي آماري تعيين شده توسط شوراي عالي آمار
  5. تدوين‌‌الگوها‌ودستور‌العملهاي‌انجام‌كار‌براي‌كميته‌هاي‌آمار بخشي
  6. بررسي‌برنامه‌ها،طرحها‌وپيشنهادهاي‌تأييدشده‌توسط‌  كميته‌هاي‌آمار‌بخشي‌و‌مركز‌‌آمار‌‌ايران‌‌براي‌ارائه‌به‌شوراي‌  عالي آمار
  7. بررسي برنامه ها، طرحها و پيشنهادهاي ارجاع شده از سوي شوراي عالي آمار‌به‌منظور رفع‌كمبودها و نواقص آن
  8. تنظيم آيين نامه هاي اجرايي به منظور ايجاد هماهنگي در فعاليتهاي آماري كشور و ارائه آن به شوراي عالي آمار
  9. ارائه طرحها‌و‌پيشنهادها‌در‌زمينه‌رفع‌مشكلات اجرايي فعاليتهاي‌آماري ‌دستگاه‌هاي اجرايي به شوراي عالي آمار
  10. ساير امور محوله از سوي شوراي عالي آمار

ماده 13ـ پيشنهادها و تصميمات كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار توسط دبيرخانه شوراي مزبور براي تصويب به شوراي عالي آمار ارسال خواهد شد و بعد از تصويب شوراي مزبور براي كليه ‌دستگاه‌هاي اجرايي كشور لازم الاجرا خواهد بود.
ماده 14ـ وظايف واختيارات دبيرخانه شوراي عالي آمار به شرح زير است:
تبيين  راهكارهاي لازم براي فعال كردن كميته هاي آمار بخشي و مديريتهاي موضوعي مركز آمار ايران كه مرتبط با كميته هاي مزبور هستند.

  1. جمع بندي و تلفيق برنامه فعاليتهاي آماري كميته هاي آمار بخشي مشتمل بر وضع موجود، نيازهاي آماري و امكانات آماري وزارتخانه ها و سازمانهاي مربوط
  2. تدوين برنامه آماري كشور
  3. ارسال برنامه فعاليتهاي آماري كميته هاي آمار بخشي و برنامه آماري كشور به شوراي عالي آمار براي تصويب ، پس از بررسي و اظهار نظر كميسيون تخصصي شوراي مزبور
  4. نظارت‌بر‌ روند‌كار‌كميته‌هاي‌آمار‌بخشي‌و‌پيگيري‌تشكيل جلسات‌كميته‌هاي‌مزبور‌براساس‌آيين‌نامه‌تشكيل‌جلسات‌و‌شرح وظايف‌كميته‌هاي‌آمار‌بخشي‌مصوب 4/8/81 شوراي‌عالي‌آمار‌و ارائه‌گزارش‌عملكرد‌كميته‌هاي آمار بخشي به شوراي عالي آمار
  5. جمع بندي و تلفيق گزارشهاي كميته هاي آمار بخشي و طرح آنها در جلسات شوراي عالي آمار پس از بررسي و اظهار نظر كميسيون تخصصي
  6. تشكيل جلسات شوراي عالي آمار شامل دعوت از اعضاي شورا‌، تهيه دستور جلسات، تهيه صورتجلسات و ارسال مدارك و مستندات‌و صورتجلسات به اعضاي شوراي عالي آمار
  7. ابلاغ رهنمودهاي‌كلي، سياستهاي‌كلان‌و‌ مصوبه‌هاي‌شوراي عالي‌‌آمار‌به‌‌دستگاه‌هاي اجرايي‌مرتبط‌با‌ اركان نظام‌آماري كشور
  8. نظارت و پيگيري بر اجراي مصوبات شوراي عالي آمار در ‌دستگاه‌هاي اجرايي مرتبط با نظام آماري كشور و تهيه گزارشهاي نظارتي ادواري
  9. تشكيل و اداره جلسات كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار شامل دعوت از اعضاي كميسيون ، تهيه دستور جلسات ، تهيه صورتجلسات و ارسال مدارك و مستندات و صورتجلسات به اعضاي كميسيون تخصصي
  10. بايگاني‌مصوبات،صورتجلسات،گزارشها وسايراسناد‌ و‌مدارك    مربوط به شوراي‌عالي‌آمار و ساير اركان نظام آماري كشور
  11. انجام ساير امور محوله از سوي دبير شوراي عالي آمار

 

ماده 15ـ اين آيين نامه در 15 ماده و 47 بند  و 4 تبصره در جلسه مورخ 17/3/1382 شوراي عالي آمار به تصويب رسيد.

آیین‌نامه نحوه همکاری واحدهای دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی با مرکز آمار ایران


تصويب‌ نامه هيأت وزيران مورخ 28/1/1379

هيأت وزيران درجلسه مورخ 28/1/1379بنا به پيشنهاد شماره 10054/52 مورخ 30/8/1378 مركزآمارايران وبه استناداصل يكصدوسي‌وهشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران آيين‌نامه نحوه همكاري واحدهاي دولتي ونهادهاي انقلاب اسلامي با مركز آمار ايران را به‌ شرح زير تصويب نمود:

آيين‌نامه نحوه همكاري واحدهاي دولتي ونهادهاي انقلاب اسلامي بامركز آمارايران

ماده1- مركز آمارايران به منظور سامان‌بخشي به پايگاه اطلاعات آماري كشور تمهيدات لازم رابراي استقرار نظام آمارهاي ثبتي در‌دستگاه‌هاي دولتي فراهم سازد.
تبصره 1ـ دراجراي اين ماده كليه وزاتخانه‌ها، سازمانها، شركتهاي دولتي ونهادهاي انقلاب اسلامي موظفندهمكاريهاي لازم رابامركز آمارايران انجام دهد.
تبصره 2ـ بودجه لازم براي اجراي اين ماده دربودجه سالانه دستگاه مربوطه منظورخواهدشد.
ماده2ـ به منظور حصول نتايج معتبر‌از‌فعاليت‌هاي‌آماري‌وامكان مقايسه‌ آمارها و تهيه ‌آمارهاي‌كلي، كليه ‌‌دستگاه‌هاي اجرائي‌موظفنددراجراي‌آمارگيريها ازتعاريف‌‌ومفاهيم، معيارها، طبقه‌بنديها‌و‌چارچوبهاي‌آماري‌وضوابط‌نظارت‌مركز‌آمارايران استفاده نمايند.
تبصره 1ـ مركز آمارايران مكلف است حداكثرظرف يك‌ماه نسبت به تهيه آيين‌نامه نظارت برتهيه واجراي طرحهاي آمارگيري ‌دستگاه‌هاي اجرائي اقدام نمايد.
تبصره 2ـ سازمان برنامه‌ و بودجه مكلف است قبل ازمبادله موافقتنامه مربوط به طرحهاي آماري ‌دستگاه‌هاي اجرائي نظرموافق مركزآمارايران رااخذ نمايد.
ماده3ـ كليه ‌دستگاه‌هاي اجرائي مكلفنديك نسخه ازنتايج آمارگيريهاي خود رابه مركز آمارايران ارسال نمايند. مركز آمارايران موظف است حداكثر ظرف يك‌ماه پس ازدريافت اطلاعات‌لازم، نتيجه ارزيابي علمي‌نتايج‌آمارگيريها‌را كه‌توسط‌ ‌دستگاه‌هاي‌اجرائي‌وبارعايت‌‌اين آيين‌نامه انجام مي‌شود اعلام نمايد.
ماده4ـ مركزآمارايران مكلف است آمارتوليدي خود رابرحسب تقاضاي دستگاه‌ها دراختيار آنان قراردهد.
ماده5 ـ نتايج آن دسته از آمارگيريها كه به تأييد مركز آمارايران     برسد توسط مسئولين كشورقابل‌استناداست ودرپايگاه اطلاعات آماري‌كشور قرارمي‌گيرد.

آیین‌نامه نظارت بر تهیه و اجرای طرح‌های آمارگیری دستگاه‌های اجرایی کشور


آيين‌نامه نظارت برتهيه واجراي طرحهاي آمارگيري ‌دستگاه‌هاي اجرائي كشور 

مقدمه
درماده 8 قانون مركز آمارايران، وزارتخانه‌ها ومؤسسات دولتي و وابسته به دولت وهمچنين شركتهاي دولتي موظف شده‌اند درانجام آمارگيريها از تعاريف، مفاهيم، روشها، معيارها وطبقه‌بنديهاي آماري مركز آمار ايران استفاده كنند. علاوه براين، هيئت محترم وزيران نيز درجلسه مورخ 28/1/79 به منظور حصول نتايج معتبر از آمارگيريها وامكان مقايسه آمارها وتهيه آمارهاي‌كلي، ‌دستگاه‌هاي اجرائي راموظف كرده است كه دراجراي آمارگيريها از تعاريف ومفاهيم، معيارها، طبقه‌بنديها، چارچوبهاي آماري و ضوابط نظارت مركز آمارايران استفاده نمايند.
بديهي است هدف قانون‌گزار ونيز هيئت محترم وزيران از وضع چنين قوانيني، ساماندهي فعاليت‌هاي آمارگيري در كشوراست. ازاين‌رو مركز آمارايران ملزم است درراستاي اين هدف، فعاليت‌هايي را انجام دهد كه نهايتاً منجر به ايجاد فضاي مناسب وجلب مشاركت ‌دستگاه‌هاي اجرائي وترغيب وتشويق آنها دراجراي طرحهاي آمارگيري، منطبق بر موازين علمي شود.
اگرچه درحال حاضر برخي از ‌دستگاه‌هاي اجرائي با توجه به ظرفيت‌هاي موجود درواحدهاي آماري خود، طرحهاي آمارگيري رابنحو مطلوب وبا استفاده ازموازين علمي تهيه واجرا مي‌كنند، لكن دربخشي ديگر از ‌دستگاه‌هاي اجرائي به لحاظ فقدان نيروي انساني ماهر وتشكيلات مناسب، طرحهائي تهيه واجرا مي‌شود كه بعضاً از كيفيت مطلوبي برخوردار نيستند و بديهي است كه نتايج اين‌گونه طرحها اعتبار علمي لازم براي پاسخگويي به نيازهاي آماري كاربران را نخواهدداشت.
هيئت محترم وزيران علاوه برموضوع فوق‌الذكر، درتصويب‌نامه مزبور، ارزيابي علمي وتأييد نتايج آمارگيريهاي ‌دستگاه‌هاي اجرائي رانيز برعهده مركز آمارايران گذاشته وازاين مركز خواسته است كه نسبت به تهيه ‌آيين‌نامه نظارت برتهيه واجراي طرحهاي آمارگيري ‌دستگاه‌هاي اجرائي اقدام نمايد.
وجود مجموعه مدوني شامل آيين‌نامه مورداشاره، توأم باضوابط تهيه واجراي طرحهاي آمارگيري، باعث مي‌شودكه ‌دستگاه‌هاي اجرائي دست‌اندر‌كار تهيه واجراي اين‌گونه طرحها وبه ويژه آن بخش از‌دستگاه‌هاي اجرائي كه از ظرفيت‌هاي مطلوب آماري به لحاظ تشكيلاتي ونيروي انساني برخوردار نيستند، بتوانند از طريق رعايت كامل ضوابط مورد‌نظر ودرصورت لزوم استفاده ازنيروهاي متخصص موجود درساير ‌دستگاه‌هاي اجرائي ويا بخش خصوصي، طرحهاي آمارگيري رابا كيفيت مطلوب طراحي واجرا كنند.
مجموعه حاضر درراستاي همين هدف تهيه شده ودربخش‌هاي مختلف آن، ضوابط مربوط به هريك ازمراحل تهيه واجراي طرحهاي آمارگيري، به‌طورجداگانه‌ آمده است وعلاوه برآن، درهربخش از مجموعه مزبور، مدارك موردنياز براي ارسال به مركز ايران جهت بررسي نيز ذكرشده است. اين مجموعه مسلماً بادريافت نظرات اصلاحي مسئولين و متخصصين ‌دستگاه‌هاي اجرائي، غني‌تر خواهدشدكه حاصل آن، افزايش هماهنگي دراجراي طرحهاي آمارگيري مختلف ونيز ساماندهي بهتر فعاليت‌هاي آمارگيري كشور مي‌باشد.
ضمناً مركز آمارايران درجهت دستيابي هرچه بيشتربه اهداف فوق، درنظر دارد براي كاركنان واجد شرايط ‌دستگاه‌هاي اجرائي، نسبت به برگزاري يك دوره آموزشي كاربردي درزمينه اصول تهيه واجراي طرحهاي آمارگيري اقدام كندتا از اين طريق ‌دستگاه‌هاي اجرائي آمادگي لازم رابراي انجام فعاليت‌هاي موردنظربه شيوه مناسب و مطلوب، كسب كنند. علاوه‌براين، ‌دستگاه‌هاي اجرائي مي‌تواننددرصورت نياز از خدمات ومشورتهاي آمارشناسان وكارشناسان آماراين مركز درزمينه‌هاي مختلف تهيه واجراي طرحهاي آمارگيري استفاده كنند.     

 
آيين‌نامه
دراجراي تبصره 1 ماده 2 تصويب‌نامه مورخ 28/1/79 هيئت محترم وزيران، آيين‌نامه نظارت برتهيه واجراي طرحهاي آمارگيري ‌دستگاه‌هاي اجرائي كشور به شرح زير اعلام مي‌گردد. منظور ازآمارگيري، فعاليتي آماري است كه طي آن آمارهاي موردنظر بااتكا به روشهاي علمي حاصل مي‌شودوگردآوري اين آمارها از اصول وقواعدي پيروي مي‌كندكه نياز به تهيه طرح ومراحل اجرائي دارد. آمارگيريها به دودسته سرشماريها و آمارگيريهاي نمونه‌اي تقسيم مي‌شوند.
ماده1ـ اين آيين‌نامه فقط آمارگيريهائي راشامل مي‌شودكه قراراست پس از تهيه طرح، انجام عملياتي ميداني واستخراج اطلاعات، نتايج حاصل درپايگاه اطلاعات آماري كشور قرارگيرد.
ماده2ـ قبل ازمبادله موافقتنامه مربوط به طرحهاي آمارگيري، لازم است توسط دستگاه اجرائي، مجموعه مدارك طرح آمارگيري مطابق ضوابط منضم به اين آيين‌نامه تهيه وبراي بررسي به مركز آمارايران ارسال شود.
تبصره: مركز آمارايران مكلف است نظرخود را درمورد طرح  آمارگيري ارسالي ظرف مدت 30 روز اداري به دستگاه اجرائي اعلام نمايد. چنانچه اشكالاتي درطرح آمارگيري ارسالي وجود داشته باشد، دستگاه اجرائي بايد نسبت به رفع اشكالات اعلام شده اقدام وطرح اصلاح شده رامجدداً به مركز آمارايران ارسال نمايد. بديهي است دراين صورت فاصله زماني بين ارسال طرح به دستگاه اجرائي ودريافت مجدد آن به مهلت بررسي اضافه مي‌شود.
ماده3ـ دستگاه اجرائي بايد اقدامات لازم رابه منظور فراهم ساختن تسهيلات وايجاد هماهنگي براي نظارت مركز آمارايران برمراحل آموزش، عمليات ميداني واستخراج به عمل آورد.
تبصره: دراجراي اين ماده، ضروري است كه دستگاه اجرائي قبل ازشروع هريك ازمراحل فوق، برنامه زماني مربوط به آن رابه‌مركز آمار ايران اعلام كند.
ماده4ـ دستگاه اجرائي بايد قبل ازانتشار نتايج طرح آمارگيري، يك نسخه ازآن رابه مركز آمارايران تحويل دهد. مركز آمارايران مكلف است ظرف مدت 30روز اداري پس ازدريافت اطلاعات مزبور، نتيجه ارزيابي علمي نتايج آمارگيري رابه دستگاه اجرائي مربوط اعلام كند.
تبصره: دستگاه اجرائي، پس از دريافت تأييد مركز آمارايران، مجاز به انتشار نتايج طرح آمارگيري خواهدبود.
ماده5 ـ دستگاه اجرائي بايد به منظور ارائه توضيحات وايجاد هماهنگي‌هاي لازم، درمورد هرطرح آمارگيري يك نماينده آگاه وتام الاختيار راباامضاي بالاترين مقام مسئول ياجانشين وي، به مركز آمارايران معرفي كند.
تبصره: مركز آمارايران درزمان بررسي هرطرح آمارگيري، ازنماينده دستگاه اجرائي (درصورت لزوم) براي شركت درجلسات، به صورت كتبي دعوت خواهدكرد. اين دعوت، حداقل يك هفته قبل از تشكيل جلسه مزبور به دستگاه اجرائي ذيربط اعلام خواهد شد. عدم حضور نماينده دستگاه اجرائي درجلسه، مانع بررسي واتخاذ تصميم درمورد طرح نخواهدشد.
ماده6ـ چنانچه درهريك ازمراحل بررسي مجموعه مدارك طرح آمارگيري، نظارت برآموزش، عمليات ميداني واستخراج ونيز ارزيابي علمي نتايج آمارگيري، بين دستگاه اجرائي ومركز آمارايران تفاهم وجودنداشته باشد، مراتب به شوراي‌عالي آماراعلام مي‌شودتا پس از بررسيهاي لازم دركميته‌هاي تخصصي، تصميم‌گيري مقتضي توسط شوراي مزبوربعمل آيد.
اين آيين‌نامه بايك مقدمه، 6ماده و4تبصره توسط مركز آمارايران تهيه شده است كه ازاين پس دراجراي تصويب‌نامه مورخ 28/1/79 هيئت محترم وزيران براي كليه ‌دستگاه‌هاي اجرائي لازم‌الاجرا خواهدبود.
 
فصل اول ضوابط تهيه طرح موضوعي
1ـ مقدمه
درهر طرح آمارگيري، لازم است مجموعه‌اي تحت عنوان «طرح موضوعي» تهيه شودكه درآن اهداف وروش آمارگيري، مفاهيم وتعاريف، ابزارودستورالعملهاي گردآوري اطلاعات وهمچنين قالب كلي ارائه يافته‌هاي طرح آمارگيري، مطرح مي‌شود.
2ـ اركان طرح موضوعي
طرح موضوعي، به طوركلي ازاركان ذيل تشكيل مي‌شود:
     الف ـ عنوان
      ب ـ اهداف
      پ ـ جداول نهايي
      ت ـ جامعه موردبررسي
      ث ـ واحد آماري
      ج ـ روش آمارگيري
      چ ـ روش گردآوري اطلاعات
      ح ـ وسيله گردآوري اطلاعات
      خ ـ مفاهيم، تعاريف وطبقه‌بنديها
       د ـ دستورالعملها
3ـ ضوابط تهيه طرح موضوعي
درتهيه طرح موضوعي، ضوابط ونكاتي درمورد هريك ازاركان طرح بايد مورد توجه قرار گيرد كه اهم آنها به شرح ذيل است:
الف ـ عنوان
عنوان هرطرح آمارگيري بايد به گونه‌اي انتخاب شودكه موضوع آمارگيري وحتي‌المقدور جامعه آماري آن رانشان دهد.
ب ـ اهداف
اهداف طرح بايد به تفكيك «هدف كلي» و«هدفهاي تفضيلي» ارائه شود.«هدف كلي» بايد به گونه‌اي ارائه شود كه موضوع يا زمينه اصلي آمارگيري ونيز جامعه «موردبررسي» رابا بياني ساده وروشن به خواننده منتقل سازد. هدفهاي تفضيلي، درواقع مؤلفه‌هاي هدف كلي محسوب مي‌شوند و بايد به گونه‌اي بيان شوند كه:

  • باهدف كلي طرح انطباق داشته باشد وازآن فراتر نرود.
  • ملموس وقابل بيان به صورت اطلاعات كمي باشند.

پ ـ جداول نهايي
جداول نهايي درواقع تبلور كمي اهداف طرح است. جداول نهايي، بايد به گونه‌اي طراحي شودكه:

  • هريك ازجداول درارتباط بايكي ازاهداف تفضيلي باشد ومجموعه‌آنها‌هدفهاي‌تفضيلي‌طرح‌را بطوركامل‌پوشش‌دهد.
  • ساده وقابل فهم باشندوازتقسيم‌بندي زياد سطرها وستون‌ها خودداري شده باشد.
  • حتي‌المقدور درقالب ضوابط واستانداردهاي مربوط به جداول آماري طراحي شده باشند.

ت ـ جامعه موردبررسي
جامعه موردبررسي، بايد:

  • به طور جامع ومانع تعريف شده باشد.
  • باهدفهاي طرح آماري انطباق داشته باشد.
  • تعلق زماني ومكاني آن، تعيين شده باشد.

ث ـ واحدآماري بايد به گونه‌اي تعريف شودكه:

  • ازاجتماع آنها جامعه موردبررسي ـ به صورت جامع و        مانع ـ تشكيل شود.
  • واحدي باشد كه اطلاعات موردنياز، درمورد آنها گردآوري مي‌شود.

ج ـ روش آمارگيري
آمارگيري مي‌تواند به صورت «سرشماري»يا«نمونه‌گيري» انجام شود. اگر درنظر است به تمامي واحدهاي جامعه مراجعه شود(سرشماري)، بايد تمهيدات لازم براي حصول اطمينان ازپوشش كامل وممانعت از بروز كم‌شماري يا دوباره شماري بعمل آمده باشد و اگر درنظراست به تعدادي ازواحدهاي جامعه مراجعه شود(نمونه‌گيري)، بايد:

  • طرح نمونه‌گيري به صورت جداگانه تهيه شده باشد.
  • درتهيه طرح نمونه‌گيري، نكات وضوابط مذكور درفصل مربوط رعايت شده باشد.

چ ـ روش گردآوري اطلاعات
درهرطرح آمارگيري، روش گردآوري اطلاعات(مصاحبه، مشاهده، تلفن، پست يا…) بايد مشخص شود. درانتخاب روش گردآوري اطلاعات بايد:

  • قابليت اجرائي آن دررابطه باواحدآماري ونيز موضوعات موردپرسش، درنظرگرفته شود.
  • قابليت كنترل خطاهاي غيرنمونه‌اي مورد توجه قرار گيرد.
  • قابليت تعميم نتايج (درآمارگيري نمونه‌اي)، درنظرگرفته شود.

ح ـ وسيله گردآوري اطلاعات
درهرآمارگيري، براي دريافت و ثبت اطلاعات بايد وسيله‌اي تعيين شود. اين وسيله، بايد داراي مشخصات ذيل باشد:

  • با روش گردآوري اطلاعات سازگاري داشته باشد.
  • از نظر محتوي با اهداف طرح و اقلام آماري سازگاري داشته باشد.  
  • در تنظيم و طراحي وسيله گردآوري اطلاعات، اصول و ضوابط رايج، مثل سادگي، رواني و ترتيب منطقي سؤالات، سهولت انتقال و فهم آنها و … حتي‌المقدور رعايت شده باشد.

خ- تعاريف، مفاهيم و طبقه بنديها
براي يكنواختي در گردآوري اطلاعات، بايد تمامي مفاهيم مورد آمارگيري (بجز مفاهيم اوليه)، تعريف شده باشد. اين تعريف بايد به گونه‌اي باشد كه:

  • با هدفهاي آمارگيري هماهنگي داشته باشد.  
  • حتي‌المقدور از تعاريف رايج و مورد استفاده در سازمان‌هاي آماري استفاده شود.
  • استفاده عملي از آن در آمارگيري مورد نظر با كمترين اشكال اجرايي همراه باشد.پاره‌اي از موضوعات مورد آمارگيري به گروههايي طبقه‌بندي مي‌شود. در تهيه يك طرح آمارگيري، اين طبقه‌بنديها نيز بايد مشخص شود. به طور كلي طبقه‌بنديهاي مورد استفاده براي هر يك از موضوعات آمارگيري بايد با هدفهاي آمارگيري سازگاري داشته باشد و به عبارت ديگر نيل به هدفهاي تفضيلي طرح آمارگيري از طريق طبقه بنديهاي مزبور، ميسر باشد. در اين زمينه:
  • اگر در نظر است از طبقه‌بنديهاي استاندارد (نظير ISIC براي طبقه‌بندي رشته فعاليت‌هاي اقتصادي يا ISCO براي طبقه‌بندي رشته‌هاي شغلي يا … ) استفاده شود، كافي است عنوان طبقه‌بندي مشخص شود.

اگر از طبقه‌بنديهاي استاندارد استفاده نشده است، طبقه‌بندي مورد نظر بايد:

  • به طور كامل ارائه شود.
  • جامع و مانع باشد.

البته پاره‌اي از طبقه‌بنديها درقالب ”وسيله گردآوري اطلاعات“ ارائه مي‌شود، مثل طبقه‌بندي وضع سواد، وضع زناشويي و نظاير آن. روشن است كه در اين گونه موارد ارائه طبقه‌بندي به صورت جداگانه ضروري نيست.
 د- دستورالعملهاي مربوط به گردآوري اطلاعات
در مرحله گردآوري اطلاعات، فعاليت‌هايي وجود دارد كه با انجام آنها، اطلاعات مورد نظر در قالبهاي پيش‌بيني شده بدست خواهد آمد. درهر طرح آمارگيري بايد اين فعاليتها معرفي شوند و علاوه بر آن چگونگي انجام هر يك و نيز ترتيب و توالي آنها معين شود. به عبارت ديگر در اجراي يك طرح آمارگيري هر فعاليت بايد برمبناي دستورالعمل مشخصي انجام گيرد. در اين مرحله از كار دو دستورالعمل عمده وجود دارد. يكي دستورالعمل اخذ و ثبت اطلاعات كه معمولاً تحت عنوان ”دستورالعمل آمارگيري“ از آن ياد مي‌شود و ديگري دستورالعمل بررسي و كنترل كيفيت كه غالباً ”دستورالعمل بازبيني“ ناميده مي‌شود. اين دستور العملها بايد:

  • به زبان ساده، روان و قابل فهم نوشته‌شده و حتي‌المقدور در آن از مثالهاي مناسب استفاده شده باشد.
  • مفاهيم و تعاريف مورد نياز ارائه شده باشد.
  • از به كاربردن مطالب گنگ، مبهم و متناقض درآن خودداري شده باشد.
  • پيوند و انسجام مطالب حفظ شده باشد.

 
فصل دوم ضوابط تهيه طرح نمونه‌گيري

1ـ مقدمه
درآن دسته از طرحهاي آمارگيري كه از طريق نمونه‌گيري انجام مي‌شود، لازم است طرحي تحت عنوان «طرح نمونه‌گيري»    (طرح فني)تهيه شود.
    طرح نمونه‌گيري، درواقع طرحي است كه درآن به مباني وگامهاي لازم براي انتخاب نمونه وهمچنين روش يا روشهاي موردنياز براي تعميم نتايج به كل جامعه پرداخته مي‌شود.
2ـ اركان طرح نمونه‌گيري
طرح نمونه‌گيري، به طور كلي ازاركان ذيل تشكيل مي‌شود:
    الف ـ هدف كلي
     ب ـ جامعه موردمطالعه
     پ ـ واحد آماري
    ت ـ روش نمونه‌گيري
    ث ـ چارچوب نمونه‌گيري
     ج ـ روش انتخاب واحد يا واحدهاي نمونه‌گيري
     چ ـ فرمولهاي برآورد
3ـ ضوابط تهيه طرح نمونه‌گيري
درتهيه طرح نمونه‌گيري، ضوابط ونكاتي درمورد هريك ازاركان طرح بايد موردتوجه قرار گيرد كه اهم آنها به شرح ذيل است:
الف ـ درهرطرح نمونه‌گيري، هدف كلي طرح بايد به گونه‌اي بيان شود كه درآن علاوه برهدف موضوعي طرح:

  • پارامتر يا پارامترهاي مورد برآورد، مشخص شده باشد.
  • سطوح جغرافيائي وموضوعي برآوردها ذكر شده باشد.

ب ـ جامعه موردبررسي، بايد:

  • به طور جامع ومانع تعريف شده باشد.
  • باهدفهاي طرح آمارگيري انطباق داشته باشد.
  • تعلق زماني ومكاني آن، تعيين شده باشد.

پ ـ واحد آماري بايد به گونه‌اي تعريف شودكه:

  • ازاجتماع آنها جامعه مورد بررسي ـ به صورت جامع ومانع ـ تشكيل شود.
  • واحدي باشد كه اطلاعات موردنياز، درمورد آنها گردآوري مي‌شود.

ت ـ دربخش مربوط به روش نمونه‌گيري بايد:

  • نوع نمونه‌گيري (نمونه‌گيري تصادفي‌ساده، نمونه‌گيري با طبقه‌بندي، نمونه‌گيري دو مرحله‌اي يا…)مشخص شده باشد.
  • واحد يا واحدهاي نمونه‌گيري(درهرمرحله ازنمونه‌گيري)به روشني تعيين شده باشد.
  • روش تعيين حجم نمونه برمبناي نوع نمونه‌گيري، ميزان خطاي قابل قبول وامكانات موجود معرفي شده باشد.
  • علائم به كاررفته درفرمولهاي مربوط به روشني تعريف شده باشد.

ث ـ مشخصات چارچوب مورد استفاده بايد به گونه‌اي تعريف شودكه:

  • ويژگيهاي عمده آن شامل نام منبع اطلاعاتي، سال تهيه وسازمان تهيه كننده آن معلوم باشد.
  • درصورت نياز به استفاده ازاطلاعات كمكي، اين اطلاعات نيز ذكر شده باشد.

ج ـ دربحث مربوط به روش انتخاب واحديا واحدهاي نمونه‌گيري   بايد:

  • كليه اقداماتي كه منجر به انتخاب واحدهاي نمونه مي‌شود، به وضوح تشريح شده باشد.
  • درصورت استفاده ازاطلاعات كمكي براي انتخاب واحدهاي نمونه، ويژگيهاي مربوط به آن اطلاعات مشخص شده باشد.
  • درصورت استفاده ازروشهاي نمونه‌گيري چند مرحله‌اي، مجموعه اقدامات مربوط به انتخاب واحدهاي نمونه درهرمرحله به روشني بيان شده باشد.

چ ـ دربخش فرمولهاي برآورد بايد:

  • فرمولهاي برآورد هركدام ازپارامترها براي هريك ازسطوح جغرافيايي وموضوعي موردنظر (مطابق باهدفهاي طرح) ارائه شده باشد.
  • فرمولهاي برآورد واريانس مربوط به هريك ازبرآوردها ارائه شده باشد.
  • علائم به كاررفته درفرمولهاي برآورد به روشني تعريف شده باشد.

 
فصل سوم ضوابط تهيه طرح اجرائي

1ـ مقدمه
مرحله اجراي آمارگيري ازجمله مراحل بسيار مهم درهرطرح آمارگيري است. چرا كه باتوجه به ماهيت وگستردگي فعاليت‌هاي مربوط به اين مرحله، دقت نتايج آمارگيري عمدتاً ازچگونگي اجراي آمارگيري تأثيرمي‌پذيرد. بنابراين درهر طرح آمارگيري لازم است مجموعه‌اي تحت عنوان «طرح اجرائي» تهيه شود.
2ـ اركان طرح اجرائي
طرح اجرائي به طور‌كلي ازاركان ذيل تشكيل مي‌شود:
    الف ـ  سازمان وتشكيلات
    ب ـ   ويژگيهاي نيروي انساني
    پ ـ  شرح وظايف رده‌هاي سازماني
    ت ـ آموزش
3ـ ضوابط تهيه طرح اجرائي
      درمرحله اجراي آمارگيري، دوفعاليت عمده گردآوري اطلاعات وبازبيني اطلاعات گردآوري شده به منظور شناخت واصلاح خطاها، مرحله گردآوري اطلاعات انجام مي‌شود. براي انجام فعاليت‌هاي فوق، علاوه برانجام فعاليت‌هاي مرتبط بااركان طرح اجرائي، مجموعه‌اي ازفعاليت‌هاي پشتيباني مانند پيش‌بيني وتدارك لوازم وابزاركار، بودجه و… نيز بايد انجام پذيرد. لذا درتهيه طرح اجرائي به اين مسائل نيز بايد توجه شود. درتهيه طرح اجرائي، ضوابط ونكاتي درمورد هريك ازاركان طرح بايد مورد توجه قرارگيرد. رعايت اين نكات موجب حصول اطمينان ازانجام فعاليتها درزمان پيش‌بيني شده ونيز به حداقل رسيدن خطاهاي آماري درمرحله اجراي آمارگيري خواهد شد. اهم اين ضوابط به شرح ذيل است:
الف ـ سازمان وتشكيلات
        درسازمان وتشكيلات يك آمارگيري، مسائلي ازقبيل تعيين رده‌هاي شغلي موردنياز آمارگيري، ارتباط بين اين رده‌ها وبرآورد تعداد موردنياز درهر يك ازرده‌هاي شغلي مطرح مي‌شود.
درتهيه سازمان وتشكيلات يك آمارگيري بايدمسائل زيرموردتوجه قرارگيرد:

  • تنوع فعاليت‌هاي آمارگيري
  • حجم كارآمارگيري
  • پراكندگي جغرافيائي آمارگيري
  • ويژگيهاي محيطي، جغرافيائي آمارگيري
  • ارتباط منطقي وآسان بين رده‌هاي سازماني
  • تناسب بين رده‌هاي صف وسرپرستي
  • سيستمهاي نظارت درون سازماني
  • خصوصيات وويژگيهاي نيروي انساني مورداستفاده درآمارگيري
  • حجم فعاليت‌هاي هريك ازرده‌هاي سازماني
  • مدت زمان آمارگيري

ب ـ ويژگيهاي نيروي انساني
درانتخاب نيروي انساني موردنياز براي رده‌هاي مختلف سازمان آمارگيري بايد ضوابط ذيل موردنظرقرارگيرد:

  • ازنظر ظرفيت فكري وميزان تحصيلات، قابليت درك مفاهيم، تعاريف ودستورالعملهاي آمارگيري را داراباشند.
  • ازنظرفيزيكي قابليت انجام عمليات ميداني واجرائي را داشته باشند.
  • ازنظرخصوصيات اجتماعي وفرهنگي با جامعه آماري سازگاري داشته باشند.

پ ـ شرح وظايف رده‌هاي سازماني
درتهيه شرح وظايف رده‌هاي سازماني اجراي آمارگيري، بايدضوابط ذيل موردنظر قرارگيرد:

  • شرح وظايف هررده بانوع كار آن رده‌ سازگاري داشته باشد.
  • يك وظيفه معين فقط به يك رده سازماني محول شود.
  • هيچ وظيفه‌اي بدون متصدي باقي نماند.
  • شرح وظايف باتشكيلات سازمان اجراي آمارگيري سازگاري داشته باشد.
  • هريك ازرده‌هاي سازماني به طريق مقتضي باوظايف خود آشنا شود.

ت ـ آموزش
آموزش ازجمله مراحل مهم درطرح اجرائي مي‌باشدونقش بسزائي دركيفيت اجراي آمارگيري دارد. درآموزش بايد ضوابط ونكات ذيل موردتوجه قرارگيرد:

  • كليه رده‌هاي سازماني بايد دردوره آموزشي شركت‌كنندو با وظايف ومسئوليتهاي خودآشنا شوند.
  • مدت زمان آموزشي هررده سازماني بايد براساس حجم مطالب مورد آموزش وويژگيهاي همان رده تعيين شود.
  • زمان آموزش هريك ازرده‌هاي سازماني ازقبل مشخص شده باشد.
  • شيوه‌هاي آموزشي ووسايل آن متناسب بانوع فعاليت هررده سازماني تعيين شود.
  • ارزيابي رده‌هاي آموزش گيرنده پس از خاتمه آموزش انجام وازنتيجه ارزيابي به عنوان ضابطه انتخاب رده‌هاي سازماني اجراي آمارگيري استفاده بعمل آيد.

 
فصل چهارم ضوابط تهيه طرح نظارت

1ـ مقدمه
آمارگيريها، معمولاً باخطاهاي مختلفي روبروهستند. درهرمرحله اجرا، گستره جغرافيائي وسيع وتنوع نيروهاي فعال دراين مرحله ونيز خصوصيات متفاوت پاسخگويان ازمنابع مهم اين خطاها به شمار‌مي‌آيند. علاوه براين، محدوديت زماني اجراي آمارگيري ايجاب مي‌كند كه كليه فعاليت‌هاي اين مرحله طي يك دوره زماني معيني به پايان برسد.
به منظوركنترل خطاهاي مزبور وحصول اطمينان ازاجراي آمارگيري دردوره زماني پيش‌بيني شده، طرحي تحت عنوان «طرح نظارت»تهيه واجرامي‌شود. روشن است كه اين نظارت با نظارتي كه توسط هريك از رده‌هاي سرپرستي در قالب سازمان اجرائي انجام مي‌شود، تفاوت دارد. چراكه، اين نظارت مستقل ازسازمان وتشكيلات اجرائي،بركل فعاليت‌هاي اين مرحله نظارت خواهدداشت.
2ـ اركان طرح نظارت
يك طرح نظارت، به طوركلي ازاركان ذيل تشكيل مي‌شود:
     الف ـ اهداف
      ب ـ روشها
      پ ـ سازمان و تشكيلات
      ت ـ فرم‌ها و دستورالعملها
3ـ ضوابط تهيه طرح نظارت
ازآنجاكه نظارت يك فعاليت اجرائي است، بنابراين، اجراي آن نياز به ابزارو وسايلي داردكه بايد درطرح پيش‌بيني شود. درهر يك ازاركان طرح نظارت نكات وضوابطي وجوددارد كه بايد مورد توجه قرارگيرد.
الف ـ اهداف
اهداف طرح نظارت بايد به گونه‌اي تهيه شودكه:

  • به دقت ووضوح قابل تعريف باشد.
  • درقالب روشهاي اجراي نظارت قابل حصول باشد.
  • باويژگيهاي آمارگيري واهداف آن، سازگارباشد.

ب ـ روشها
روشهاي نظارت بايد به گونه‌اي انتخاب شودكه:

  • اهداف نظارت را برآورده سازد.
  • درفعاليت‌هاي آمارگيري خلل يا توقفي ايجادنكند.
  • به سهولت قابل اجرا باشد.
  • حتي‌المقدور كليه فعاليت‌هاي مربوط به اجراي آمارگيري راپوشش دهد

 
پ ـ سازمان وتشكيلات
سازمان وتشكيلات نظارت بايد به گونه‌اي طراحي شود كه:

  • حتي‌المقدور ازسازمان اجراي آمارگيري مستقل باشد.
  • با اهداف طرح نظارت سازگارباشد.
  • شرح وظايف هريك ازرده‌هاي سازمان نظارت به روشني نوشته شده باشد.
  • به منظور تسهيل وتسريع دراستفاده ازنتايج نظارت دربهبود كيفيت آمارگيري مسير ارتباطي بين سازمان نظارت وسازمان اجرائي آمارگيري به نحوي مطلوب طراحي شده باشد به گونه‌اي كه درحين اجراي آمارگيري حداكثر بهره‌گيري ازنظارت به عمل آيد.
  • ناظران آمارگيري ازبين افراد باتجربه انتخاب شده باشند.
  • ناظران آمارگيري علاوه برشرح وظايف خود، به مسايل مربوط به طرح آمارگيري نيز آگاهي كامل داشته باشند.

ت ـ فرمها و دستورالعملها
به منظور ايجاد نظام واحد درامر نظارت، لازم است علاوه بردستورالعمل نظارت، فرم يا فرمهاي ويژه‌اي نيز براي ثبت نتيجه نظارت تهيه شود. اين فرمها ودستورالعملها بايد به گونه‌اي تهيه شودكه:

  • مفاد دستورالعملها ومحتواي فرمها با اهداف طرح ونيز روشهاي موردنظر، هماهنگي داشته باشد.
  • دستورالعملها به طور صريح، روشن وبه دور از هر ابهامي نوشته شده باشد.
  • كليه فعاليت‌هاي موردنظر نظارت راپوشش دهد.
  • نتيجه‌گيري ازفرم يا فرمهاي پيشنهادي به سهولت وسرعت امكان‌پذير باشد.

فصل پنجم ضوابط تهيه طرح استخراج

1ـ مقدمه

استخراج فرآيندي است كه طي آن اطلاعات جمع‌آوري شده براي نيل به اهداف طرح آمارگيري درقالب جداول نهايي آماده مي‌شود.
2ـ اركان طرح استخراج
يك طرح استخراج به طور كلي ازاركان ذيل تشكيل مي‌شود.
     الف ـ سيستم استخراج
     ب ـ دستورالعمل كدگذاري وبازبيني كد
    پ ـ دستورالعمل داده‌آمايي وبازبيني داده‌آمايي(وريف)
    ت ـ دستورالعمل اديت ماشيني اطلاعات
    ث ـ دستورالعمل استخراج جداول نهائي
     ج ـ نرم‌افزار داده‌آمايي وبازبيني داده‌آمايي(وريف)
     چ ـ نرم‌افزار اديت ماشيني اطلاعات
     ح ـ نرم‌افزار استخراج جداول نهائي
3ـ ضوابط تهيه طرح استخراج
     درتهيه طرح استخراج، ضوابط ونكاتي درمورد هريك ازاركان طرح بايد مورد توجه قرارگيرد. رعايت اين نكات موجب حصول اطمينان ازاتمام هريك ازفعاليتها درزمان پيش‌بيني شده ونيز به حداقل رسيدن خطاهاي آماري درمرحله استخراج خواهد شد. اهم اين ضوابط به شرح ذيل است:
الف ـ سيستم استخراج
درمرحله استخراج، فعاليت‌هاي متعددي وجودداردكه بايكديگر درارتباطند. هدف از طراحي سيستم استخراج، ساماندهي فعاليت‌هاي مزبور است به گونه‌اي كه اولاً كليه فعاليت‌هاي لازم مورد توجه قرارگيرد وهيچ فعاليتي ناديده نماند، ثانياً توالي آنها حفظ شودو ثالثاً درعمل بانظم موردنظر به انجام برسد.
بنابراين درطراحي سيستم استخراج بايد:

  • كليه فعاليت‌هاي مرحله استخراج موردتوجه قرارگيردودرفلوچارت سيستم نيز گنجانده شود.
  • ارتباط فعاليت‌هاي مرحله استخراج وتوالي آن موردنظرقرارگيرد.

ب ـ دستورالعملها كدگذاري وبازبيني‌كدگذاري
معمولاً برخي ازموضوعات نياز به كدگذاري دارندبه اين منظور لازم است دستورالعملهاي مشخصي تهيه شود.
درتهيه دستورالعمل كدگذاري درمورد هريك ازموضوعات بايد:

  • مجموعه عناوين وكدهاي مربوط تهيه شود.
  • دستورالعملها نحوه كدگذاري وبازبيني كدگذاري تهيه شود.

پ ـ دستورالعمل داده‌آمايي وبازبيني داده‌آمايي(وريف)
درتهيه دستورالعمل داده‌آمايي وبازبيني آن بايد:

  • سيستم مورداستفاده وروش انتقال اطلاعات وبازبيني آن مشخص وويژگيهاي آن تشريح شود.
  • روشهاي جلوگيري ازخطاهاي مأمور داد‌ه‌آمايي تعيين شود.
  • روش بازبيني داده‌آمايي(وريف) وميزان خطاي مجازداده‌آمايي تعيين شود.

ت ـ دستورالعمل اديت ماشيني اطلاعات
منظور ازتهيه دستورالعمل اديت ماشيني اطلاعات، برطرف‌كردن خطاهاي احتمالي مربوط به مرحله گردآوري اطلاعات ونيز خطاهاي مربوط به مرحله داده‌آمايي وهمچنين اصلاح اطلاعات غيرمتعارف است. درتهيه اين دستورالعمل بايد:

  • ارتباط منطقي بين اطلاعات مشخص ونحوه رفع ناسازگاريها تعيين شود.
  • معيارهاي شناسايي اطلاعات غيرمتعارف مشخص ونحوه اصلاح آنها تعيين شود.

ث ـ دستورالعمل استخراج جداول نهائي
درتهيه دستورالعمل استخراج جداول نهائي بايد:

  • در مورد هريك ازخانه‌هاي جداول نهائي، مرجع اطلاعاتي آن درپرسشنامه مشخص وروش حصول به آن معين شود.
  • اگرآمارگيري به صورت نمونه‌اي است، درهرمورد، روش تعميم براساس فرمولهاي برآورد مشخص شود.

ج ـ نرم‌افزارداده‌آمايي وبازبيني آن
اين نرم‌افزار بايد به گونه‌اي تهيه شود كه:

  • با مفاد دستورالعمل داده‌آمايي وبازبيني داده‌آمايي انطباق داشته باشد.
  • به منظور حصول اطمينان ازانطباق آن بامفاد دستورالعمل‌هاي مربوط به كمك پرسشنامه‌هاي آزمايشي، كنترل شده باشد.

چ ـ نرم‌افزاراديت ماشيني اطلاعات

همراه بااين نرم‌افزار بايد فلوچارت مربوط نيز تهيه وارائه شود. علاوه براين، اين نرم‌افزار بايد:

  • بامفاددستورالعمل مربوط انطباق داشته باشد.
  • به منظور حصول اطمينان ازانطباق آن بامفاد دستورالعمل‌هاي مربوط، به كمك داده‌هاي آزمايشي كنترل شده باشد.

ح ـ نرم‌افزاراستخراج جداول نهائي
اين نرم‌افزار بايد داراي ويژگيهاي ذيل باشد.

  • با شكل جداول نهائي انطباق داشته باشد.
  • بامفاد دستورالعمل استخراج جداول نهائي انطباق داشته باشد.
  • باروشهاي تعميم (ارائه شده درطرح نمونه‌گيري) انطباق داشته باشد.

به منظور حصول اطمينان ازانطباق آن بامفاد دستورالعمل استخراج جداول نهائي ونيز روشهاي تعميم(ارائه شده درطرح نمونه‌گيري) به كمك داده‌هاي آزمايشي كنترل شده باشد.
غالباً براي نظارت وكنترل فعاليتها وتهيه گزارش پيشرفت كاردرمرحله استخراج، نرم‌افزاري تحت عنوان «نرم‌افزار مديريت استخراج» تهيه مي‌شود. اين نرم‌افزار به مدير استخراج كمك مي‌كند تا درهرمرحله ازكار، نظارت كافي برجريان امور داشته باشدو گزارشهاي موردنياز رادريافت كند.

اساسنامه پژوهشکده آمار وابسته به مرکز آمار ایران

اساسنامه پژوهشكده آمار وابسته به مركز آمارايران

مقدمه

به منظور پاسخگويي به بخشي ازنيازهاي پژوهشي درزمينه آمارواطلاعات درنظام آماري كشور، پژوهشكده آماروابسته به مركز آمارايران كه دراين اساسنامه به اختصار «پژوهشكده» خوانده مي‌شود براساس مجوز شماره 1745/22مورخ 18/7/1378 شوراي گسترش آموزش عالي تأسيس شده وبرطبق مفاد اين اساسنامه وقوانين، مصوبات ومقررات مربوط اداره مي‌شود.

ماده 1ـ اهداف
1-    ارتقاء كيفيت فرآيند توليد وتوزيع آمار واطلاعات درنظام آماري كشور
2-    دستيابي به بهترين ومناسبترين فنون وروشهاي توليد وتوزيع آمار ومسائل مربوط به آن، شناخت مشكلات وارائه طريق براي رفع آنها.
3-    ارتقاء توانمنديهاي پژوهشي كشور درزمينه مسائل مربوط به آمار
4-    همكاري پژوهشي بامؤسسات آموزشي وپژوهشي كشوربه منظور ارتقاي كيفيت فعاليت‌هاي پژوهشي


ماده2ـ وظايف پژوهشكده كه باتوجه به اهداف فوق انجام مي‌گيرد عبارتند از:
1-    مطالعه وتعيين اولويت‌هاي پژوهش درزمينه آمار
2-    اجراي طرحهاي پژوهشي درزمينه‌هاي مربوط به روشهاي توليد آمار، تجزيه وتحليل آماري، پردازش واستخراج اطلاعات واطلاع‌ رساني آماري
3-    ايجاد زمينه مناسب براي همكاري باوزارتخانه‌ها، سازمانها و شركتهاي دولتي، دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالي، درجهت ايجاد امكانات پژوهشي
4-    برقراري ارتباط بامؤسسات علمي وپژوهشي داخل وخارج كشور بارعايت ضوابط ومقررات مربوط
5-    برگزاري همايش‌هاي علمي وپژوهشي درچارچوب ضوابط ومقررات مربوط
6-    انتشاركتاب ونشريه درزمينه‌هاي مرتبط با فعاليت‌هاي پژوهشكده طبق ضوابط ومقررات مربوط
7-    ارائه جديدترين اطلاعات آماري موردنياز پژوهشگران


ماده 3ـ پژوهشكده ازتاريخ تصويب داراي شخصيت حقوقي  مستقل است.


ماده 4ـ محل فعاليت پژوهشكده درتهران مي‌باشد


ماده 5ـ اركان

الف ـ هيأت امنأ
ب  ـ رئيس
ج ـ شوراي پژوهشي


ماده 6ـ هيأت امنأ
اعضاي هيأت امناي پژوهشكده عبارتند از:
1-    رئيس سازمان برنامه‌وبودجه (رئيس هيأت امنأ)
2-    وزير علوم، تحقيقات وفناوري يا نماينده وي
3-    رئيس مركز آمارايران
4-    سه تا پنج تن از شخصيتهاي علمي ـ فرهنگي كه نقش مؤثري درتوسعه وپيشرفت پژوهشكده داشته باشند.
5-    رئيس پژوهشكده (دبيرهيأت امنأ)


تبصره 1ـ حداقل دوتن ازشخصيتهاي بند( 4 ) بايد از اعضاي هيأت علمي دانشگاهها و مؤسسات پژوهشي باشند .
تبصره 2 – اعضاي بند ( 4 ) به پيشنهاد رئيس مركز آمار ايران با  تأييد رئيس هيات امنأ و تأييد‌وحكم وزير علوم، تحقيقات و فناوري براي مدت 4 سال منصوب         مي‌شوند و در يك زمان حداكثر مي توانند عضو دو هيأت امنأ باشند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است .
 
ماده 7- وظايف و اختيارات هيأت امنأ
1-    تدوين و تصويب ‌آيين نامه داخلي هيأت امنأ
2-    تصويب سازمان اداري پژوهشكده براساس ضوابط و مقررات مربوط
3-    بررسي و تصويب بودجه پژوهشكده كه از طرف رئيس پژوهشكده پيشنهاد مي شود.
4-    تصويب حسابها و ترازنامه سالانه پژوهشكده
5-    تصويب نحوه وصول درآمدهاي اختصاصي و مصرف آن با رعايت ضوابط و مقررات مربوط
6-    تعيين حسابرس و خزانه‌دار براي پژوهشكده
7-    پيشنهاد ‌آيين نامه مالي و معاملاتي پژوهشكده در چارچوب ضوابط و مقررات مربوط به وزارت علوم، تحقيقات فناوري جهت تصويب
8-    تعيين خط مشي علمي و حدود فعاليت‌هاي پژوهشكده و ارائه آن به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري براي تصويب نهايي
9-    بررسي گزارش عملكرد سالانه پژوهشكده كه از طرف رئيس مركز ارائه مي شود.


ماده 8-رئيس
           رئيس پژوهشكده كه نماينده قانوني پژوهشكده در مراجع حقيقي و حقوقي مي باشد از بين اعضاي هيأت علمي با معرفي رئيس مركز آمار ايران و تأييد وزير علوم، تحقيقات و فناوري و حكم رئيس مركز آمار ايران منصوب مي شود.


ماده 9- وظايف و اختيارات رئيس
1-    اداره و هدايت امور پژوهشكده و نظارت برحسن اجراي كليه فعاليت‌ها درچهار‌چوب اساسنامه، ضوابط و مقررات مربوط
2-    اخذ اولويتهاي پژوهشي در زمينه آمار كاربردي از مراجع ذيصلاح به منظور تهيه طرحهاي پژوهشي و ارائه آن به شوراي پژوهشي
3-    پيشنهاد تشكيلات پژوهشكده به هيأت امنأ براي تصويب
4-    صدور احكام مديران پژوهشكده براساس تشكيلات مصوب
5-    امضاي قراردادها و اسنادمالي و اداري در چهارچوب ضوابط و مقررات مصوب
6-    تنظيم و پيشنهاد بودجه سالانه و تفضيلي به هيأت امنأ براي تصويب
7-    تنظيم و پيشنهاد برنامه‌هاي كوتاه مدت و بلندمدت پژوهشكده به هيأت امنأ براي تصويب
8-    ارسال صورتجلسات هيأت امنأ پژوهشكده به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و مركز آمار ايران
9-    ارائه گزارش عملكرد سالانه پژوهشكده به هيأت امنأ و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و مركز آمار ايران


ماده 10-شوراي پژوهشي
تركيب شورا عبارتست از:
1-    رئيس پژوهشكده ( رئيس شورا )
2-    معاون پژوهشي پژوهشكده (دبيرشورا)
3-    مديران گروههاي پژوهشي
4-    دو تاپنج تن ازاعضاي هيأت علمي
تبصره 1: حداقل دو تن از اعضاي بند ( 4 ) بايد از ميان پژوهشگران و صاحبنظران خارج از پژوهشكده با معرفي رئيس پژوهشكده وتأييد معاون پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري انتخاب شوند.


تبصره 2: اعضاي بندهاي (2)، (3)و(4)با حكم رئيس پژوهشكده منصوب مي‌شوند.


تبصره 3: اعضاي بند(4)براي مدت چهارسال انتخاب مي‌شوند وانتخاب مجدد آنان بلامانع است.


ماده 11ـ وظايف واختيارات شوراي پژوهشي:
1-    تصويب طرحها وبرنامه‌هاي پژوهشي
2-    نظارت بركيفيت وحسن اجراي طرحهاي پژوهشي
3-    نظارت برانتشار كتب ونشريه‌هاي پژوهشي
4-    بررسي نيازهاي تجهيزاتي، انتشاراتي وپژوهشي
5-    تعيين خط‌مشي پژوهشكده براي ارتباط علمي باساير مراكز آموزشي ـ پژوهشي، درمحدوده ضوابط ومقررات كشور
6-    ارزيابي نتايج فعاليت‌هاي پژوهشي
7-    بررسي وتصويب سفرهاي علمي كوتاه‌مدت وبلندمدت


ماده 12ـ پژوهشكده ازنظر مقررات مالي مشمول قانون نحوه  انجام امورمالي ومعاملاتي دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالي وتحقيقاتي مصوب مورخ 18/10/1369 مجلس شوراي اسلامي وساير مقررات مربوط مي‌باشد.


ماده 13ـ اعضاي هيأت علمي پژوهشكده ازنظر مقررات استخدامي ونحوه انتخاب وگزينه (علمي وعمومي) تابع ضوابط ومقررات جاري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري مي‌باشند.


ماده 14ـ فضا، امكانات وتجهيزات پژوهشكده بايد مطابق باضوابط وزارت علوم، تحقيقات وفناوري باشد.


ماده 15ـ پژوهشكده تابع كليه قوانين، مقررات، ضوابط وآيين‌نامه‌هاي مربوط مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي ووزارت علوم، تحقيقات وفناوري وساير قوانين ومقررات جاري كشور مي‌باشد.


ماده 16ـ انحلال
پژوهشكده درموارد زير پس ازتصويب شوراي گسترش آموزش عالي منحل مي‌شود:
1-    به پيشنهاد هيأت امنأ پژوهشكده
2-    درصورت تخلف ازمقررات اساسنامه، مصوبات وضوابط وزارت علوم، تحقيقات وفناوري وسايرقوانين ومقررات جاري كشور به تشخيص وزارت علوم، تحقيقات وفناوري


ماده 17ـ درصورت اعلام موافقت اوليه شوراي گسترش آموزش عالي با انحلال پژوهشكده هيأت تصفيه‌اي مركب ازنماينده حقوقي وزارت علوم، تحقيقات وفناوري، مقررات قانوني درمدتي كه شوراي گسترش آموزش عالي تعيين مي‌نمايد امر تصفيه رابرعهده خواهدداشت.


ماده 18ـ پژوهشكده موظف است تحت نظارت هيأت تصفيه:
1-    كليه تعهدات خود رادر برابر وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتي، نهادهاي عمومي غيردولتي، بانكها، شهرداريها، سايراشخاص حقوقي وحقيقي (اعم ازاعضاي هيأت علمي وكارمندان خود) انجام دهد يا مركز آمارايران باتوافق صاحبان حق تعهدات پژوهشكده را راساً بپذيرد.
2-    كليه امتيازات واموالي راكه ازمنابع عمومي ودولتي وبانكها وشهرداريها وغيره دراختيار پژوهشكده قرار گرفته است مستردنمايديا موافقت صاحبان حق رامبني برواگذاري امتيازات واموال مذكور به پژوهشكده ارائه دهد.


ماده 19ـ پس از احراز اجراي تعهدات مذكور درماده18 وحل وفصل امور حقوقي وتصويب نهايي انحلال پژوهشكده توسط شوراي گسترش آموزش عالي، تاديه كليه ديون واعلام ختم تصفيه توسط هيأت تصفيه، باقيمانده دارايي پژوهشكده به مركز آمارايران منتقل مي‌شود.
تبصره: هيأت تصفيه موظف است درمورد فوق صورتمجلسي كه  به امضاي كليه اعضاي هيأت خواهد رسيد تنظيم كرده ويك نسخه ازآن رابه مركز آمار ايران ونسخه ديگر آن رابه وزارت علوم، تحقيقات وفناوري تسليم نمايد.


ماده 20ـ مواردي كه دراين اساسنامه پيش‌بيني نشده است تابع ضوابط ومقررات وزارت علوم، تحقيقات وفناوري وساير قوانين مربوط مي‌باشد.


ماده 21ـ هرگونه تغيير درمفاد اين اساسنامه باپيشنهاد هيأت امناء پژوهشكده وتصويب شوراي گسترش آموزش عالي امكان‌پذير است.


ماده 22ـ اين اساسنامه مشتمل بر22 ماده و6تبصره درتاريخ 23/11/78 به تصويب شوراي گسترش آموزش عالي رسيد واز تاريخ ابلاغ لازم‌الاجرا است.

نظام آماری کشور

نظام آماري كشور
مصوب جلسه مورخ 22/12/1379
و اصلاحيه مصوب جلسة 4/8/1381
شوراي عالي آمار


1ـ مقدمه
نقش روزافزون آمار و اطلاعات به عنوان پيش‌نياز كليه تصميم‌گيريها، سياستگذاريها و برنامه‌ريزيها بركسي پوشيده نيست. اين نقش در عصر اطلاعات به قدري بديهي است كه نظام آماري كشورها و حجم وكيفيت بانكهاي اطلاعاتي آنها نه تنها يكي از مهمترين شاخصهاي توسعه يافتگي كشورها بشمار    مي‌رود، بلكه متقابلاً نيز سياستگذاريها و برنامه‌ريزيهاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشورها بدون دراختيار داشتن آماركافي، صحيح، دقيق وبهنگام ممكن نيست. اهميت اطلاعات آماري دركليه امور برنامه‌ريزي اعم از سياستگذاري، تعيين اهداف، خط مشي‌ها، هدايت امور اجرايي ودرنهايت ارزيابي ميزان موفقيت يا عدم موفقيت آنها بقدري است كه بسياري اطلاعات آماري راعامل زيربناي برنامه‌ريزي بشمارمي‌آورندوايجاد يك نظام كارآمدو مؤثر درتوليد وعرضه آماررا از الزامات اوليه و ضروري دربرنامه‌ريزي مي‌دانند.
دركنار مشكلات عديده‌اي كه ازدورانهاي گذشته به شكل حاد و درحال حاضر نيز با شدت كمتر درنظام برنامه‌ريزي كشور وجوددارد وباعث عدم توفيق كامل برنامه‌ها درپيمودن راه توسعه اقتصادي شده است، مي‌توان به مشكلات نظام آماري كشور و معضلاتي كه از رهگذر مشكل مزبور و كمبود آمار واطلاعات دقيق وبهنگام متوجه سياستگذاريها وبرنامه‌ريزيهاي كشور گرديده نيز اشاره كرد.
متأسفانه عليرغم فعاليت‌هاي گسترده‌اي كه درزمينه اجراي طرحهاي آمارگيري و جمع‌آوري اطلاعات، با صرف وقت وهزينه‌هاي هنگفت توسط ‌دستگاه‌هاي مختلف كشور مي‌شود، مي‌توان ادعا نمود كه نه‌ تنها هنوز نيازهاي آماري كشور حتي درسطح بالنسبه مطلوب توليد وعرضه نشده است، بلكه ‌دستگاه‌هاي سياستگذار وبرنامه‌ريز واجرايي نيز به علت فقدان اطلاع كافي از ذخيره‌هاي اطلاعاتي كشور، از اطلاعات آماري موجود نيز درحد مطلوب استفاده نكرده‌اند. سالهاي متمادي است كه انبوهي از اطلاعات آماري توسط ‌دستگاه‌هاي مختلف كشور توليد مي‌شود كه بخش عمده‌اي از آنها بصورت غيرهدفمند، موردي ونامنظم ودر موارد زيادي بدون اتكاء به تعاريف و مفاهيم علمي روشن وبدون پشتوانه علمي، از نقطه‌نظر طراحي موضوعي وفني توليد مي‌شود كه بدليل بهنگام نبودن، پايين بودن كيفيت، چندگانگي آمار وناسازگاري بين آمارها، امكان استفاده از آمارهاي معتبر و بهنگام مجموعه مزبور نيز فراهم نمي‌شود.
مشكلاتي كه درفوق به صورت كلي برشمرده شده است را مي‌توان بصورت زيرطبقه‌بندي نمود:

  • دستگاه‌هاي‌ برنامه‌ريز وسياستگذار وهمچنين ‌دستگاه‌هاي توليد آمار كشور از نياز واقعي كشور به اطلاعات آماري واولويت‌بندي اين اطلاعات آماري، اطلاع دقيقي ندارند.
  • اغلب توليدكنندگان آمار دركشور هركدام خود‌سرانه براساس تعاريف ومفاهيم گوناگون وبراساس تشخيص خود مبادرت به انجام فعاليت‌هاي موازي نموده ولذا درانجام فعاليت‌هاي موازي وتكراري علاوه براتلاف وقت وهزينه زياد، آمارهاي توليد شده نيز به لحاظ آنكه بي‌برنامه و ناهماهنگ با نيازها توليد شده‌اند، نه از دقت وصحت كافي برخوردارند ونه كارايي لازم را دربهره‌برداري بمنظور تصميم‌گيري وسياستگذاري دارند.
  • مصرف كنندگان آمار نيز دربسياري از موارد، تعاريف ومفاهيم آمارهاي مورد نياز خود را نمي‌دانند و به همين دليل از آمارهاي موجود بهره‌برداري كافي نكرده‌اند. به كرات مشاهده شده است برخي از اشخاص حقيقي يا حقوقي فكر مي‌كرده‌اند آمارهاي موردنياز آنها موجود نيست وليكن اين تفكر از يك‌سو بدليل عدم آشنايي آنها با تعاريف و مفاهيم دقيق واز سوي ديگر عدم اطلاع از امكان ذخيره‌سازي اطلاعات آماري كشور بوده است.
  • همچنين سيستم توليد و استفاده از آمارهاي ثبتي، يعني آمار واطلاعاتي كه در جريان عمليات جاري سازمان‌هاي مختلف ثبت مي‌شوند داراي اين اشكال است كه يا بطور صحيح ثبت نمي‌شوند ويا اگر هم صحيح ثبت مي‌شوند، روشهاي مناسبي براي پردازش وانتقال آنها وجود ندارد.
  • بين فعاليت‌هاي آماري كشور وفعاليت‌هاي نظام برنامه‌ريزي كشور هنوز هماهنگي وجود ندارد و اين نه به دليل قصور كارگزاران آماري وبرنامه‌ريزي كشور بلكه به اين دليل است كه اصولاً نوعي عدم شفافيت قانوني دراين ارتباط وجود دارد كه ناخودآگاه موجب دوري آنها از يكديگر شده است.

ريشه مشكلات مزبور را مي‌توان درفقدان برنامه‌ريزي فعاليت‌هاي آماري كشور دانست. هنوز در كشور برنامه منسجم ويكپارچه‌اي براي كل فعاليت‌هاي آماري اعم از تشخيص نيازها، حجم فعاليتها، نوع آمارگيريها، بودجه، برنامه زماني و مكانيزم‌هاي نظارتي آن تهيه وتدوين نشده است و چون هركدام از دستگاهها بنا به تشخيص خود وبه شكل سليقه‌اي عمل مي‌كنند، لاجرم اطلاعات متمركزي از آمارگيريها، حجم كار، بودجه واعتبارات مصرفي، تعداد و نوع شاخص‌ها و اقلام آماري توليد شده و ظرف زماني ومكاني آنها دردسترس نمي‌باشد.
فقدان برنامه‌ريزي فعاليت‌هاي آماري بنوبه خود ناشي از نبود يك نظام تصميم‌گيري دراين زمينه ويا به تعبيري فقدان نظام آماري مدون دركشور است، چرا كه مجموعه مركز آمارايران، بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران وواحدهاي توليد آمار ساير دستگاهها، بدليل شفاف نبودن نوع و جهت رابطه بين فعاليت‌هايشان با يكديگر و فقدان تقسيم كار بين واحدهاي مزبور، چيزي به نام اركان يك نظام را محقق نمي‌سازد. از سوي ديگر واحدهاي مستقل مزبور چون عملكردهاي آماري مستقل دارند و باهم ارتباط ارگانيك وسيستماتيك ندارند، درقالب اصول وقواعد يكسان ومتمركز عمل نمي‌كنند ولذا جمعاً، مجموعه‌اي بنام نظام آماري را تشكيل نمي‌دهند. حلقه مفقوده‌اي كه دراين ميان عامل  از هم گسستگي است، نظام تصميم‌گيري حاكم برمجموعه فعاليت‌هاي مزبور است كه وجود خارجي ندارد وفقدان آن، شفافيت ارتباط بين واحدها، تقسيم كار و حدود و صغور اختيارات ووظايف آنها را مخدوش ساخته است. تنها در صورت تدوين واستقرار چنين نظامي است كه مي‌توان مبادرت به ساماندهي فعاليت‌هاي آماري كشور وتدوين برنامه جامع فعاليت‌هاي آماري نمود وازاين رهگذر با تعيين سهم ووظايف هر يك از واحدهاي موظف به فعاليت آماري، امكان حداكثر بهره‌مندي از توان فني و مديريتي آحاد مزبور ومالاً دسترسي به آمارهاي مورد نياز معتبر، بهنگام و دقيق را فراهم ساخت.
درتدوين نظام آماري كشور اصول زيرمورد نظر بوده است:

  • كاركرد روان و موفق هرنظام درگرو تعهدي است كه اركان و آحاد كل نظام كشور دراجراي آن دارند. مكانيزم‌هاي لازم براي ايجاد و اجراي چنين تعهدي بايد دربطن نظام تعبيه شده باشد كه اين امر تنها درصورت نگرش كامل وهمه جانبه برموضوع قابل تحقق است. وسعت پيامدهاي مترتب بر كميت و كيفيت اطلاعات آماري به گونه‌اي است كه همه بخشها ودستگاهها و سازمانها وبه تعبير بهتر كليه اركان وفرآيندهاي نظام كشور را تحت تأثير قرارمي‌دهد ولذا مشاركت هريك از اجزاء نهادها واركان نظام درتشكيلات آماري جنبه حياتي براي آنها داشته ومي‌تواند بودونبود، جهت، كميت و كيفيت نتايج فعاليت‌ها و تلاشهاي آنها راتحت تأثير قرار‌دهد. بدين منظور مكانيزم ذاتي مورد بحث، در نظام حاضر پيش‌بيني شده است.
  • براي حداكثر بهره‌گيري از بنيه علمي وتجربي كشور، درطراحي نظام مزبور اصل مشاركت افراد صاحبنظر و دست اندركاران بخشهاي غيردولتي درسطوح مختلف مدنظر قرار گرفته است.
  • نظام آماري كشور از اين منظربا برخي از نظام‌هاي ديگر كه بطورمقطعي وبراي فعاليتي ويژه دربرهه‌اي خاص اززمان تشكيل مي‌شوند، تفاوت دارد بدين معنا كه فعاليت كميسيون و كميته‌هاي پيش‌بيني شده دراين نظام جنبه دائمي داشته وبه شكل فعاليتي مستمر دردستگاه‌ها وسازمان‌هاي پيش‌بيني شده جاري خواهد بود.

مجموعه حاضر تحت عنوان « نظام آماري كشور» درجهت رفع مشكلات برشمرده درفوق تهيه گرديده است كه پس از بحث وبررسي‌هاي لازم در جلسة مورخ 22/12/1379 شوراي‌عالي آمار به تصويب رسيده است. 

2ـ تعريف نظام آماري
    نظام آماري عبارت است از مجموعه دستگاهها و نهادهاي درگير در فعاليت‌هاي آماري (اركان نظام)، وظايف و فعاليت‌هاي هريك از اجزاء، نظام، روابط دروني وبيروني آنها با يكديگر، اصول، قوانين و مقررات حاكم بر وظايف و روابط مزبور. 

3ـ اهداف نظام آماري
مهمترين اهداف‌نظام آماري عبارتند از:
1-    شناخت مشكلات وتنگناهاي نظام توليد آمار در كشور
2-    تشخيص دقيق نيازهاي آماري كشور
3-    برنامه‌ريزي‌جامع جهت تهيه و توليد اطلاعات آماري مورد نياز
4-    تبيين ساختار مديريتي نظام آماري و تعيين وظايف هر يك از رده‌ها در انجام فعاليت‌هاي آماري
5-    تعيين شيوه ارتباط ميان رده‌هاي مديريتي نظام آماري
6-    نظارت و ارزيابي‌‌‌كامل فني، اجرايي و مالي‌فعاليت‌هاي‌آماري كشور
7-    ايجاد و توسعه پايگاه اطلاعات آماري و بهنگام سازي اطلاعات آماري براي ارائه به كاربران آمار
8-    اطلاع رساني توليدات آماري  

4- اركان نظام آماري
ساختار مديريتي نظام آماري از رده‌هاي زير تشكيل شده است:
1-    مجلس شوراي اسلامي
2-    هيئت وزيران
3-    شوراي عالي آمار
4-    مركز آمار ايران   
5-    كميسيون تخصصي شوراي‌عالي آمار
6-    كميته‌هاي آمار بخشي

5- تركيب اعضاي اركان نظام آماري و وظايف آنها
1-5- مجلس شوراي اسلامي و هيئت وزيران  
فلسفه وجودي مجلس شوراي اسلامي وهيئت وزيران در نظام آماري كشور ناشي از آن است كه مشاركت اين دو نهاد در صورت لزوم و موارد خاص و فوق العاده، با تصميم‌گيري و تصويب قوانين و مقررات ناظر بر فعاليت‌هاي آماري در نظام آماري كشور پيش‌بيني شده باشد. در شرايطي كه توافق اركان نظام آماري كشور بر مجموعه‌اي از جهت‌گيري‌هاي كلي حاصل نشود، حصول اين توافق از طريق دخالت و مشاركت دو نهاد مزبور حاصل مي‌شود.


 2-5- شوراي‌عالي آمار و مركز آمار ايران
تركيب، تشكيلات و وظايف شوراي‌عالي آمار و مركز آمار  ايران در قانون مركز آمار ايران مصوب 1353 تصريح شده است.


3-5- كميسيون تخصصي شوراي‌عالي آمار
كميسيون تخصصي، بازوي كارشناسي و مشورتي شوراي‌عالي آمار است. برنامه‌ها، طرحها و پيشنهاد هاي تأئيد شده توسط كميته‌هاي آمار بخشي و مركز آمار ايران پيش از تصويب در شوراي‌عالي آمار، در اين كميسيون مورد بررسي و اظهار نظر قرار مي‌گيرد.


1-3-5- تركيب اعضاي كميسيون تخصصي شوراي‌عالي آمار:
اين كميسيون مركب از اعضاي زير است:
1-    مديران كل آمار و اطلاعات كليه ‌دستگاه‌هاي اجرائي عضو    شوراي‌عالي آمار         
2-    دونفرصاحب نظر از سازمان‌هاي غيردولتي (NGO) به انتخاب انجمن‌هاي صنفي، تخصصي، تحقيقاتي و آموزشي


2-3-5- وظايف كميسيون تخصصي شوراي‌عالي آمار
وظايف كميسيون تخصصي شوراي‌عالي آمار به شرح زير است:
1-    تدوين الگوها و دستورالعملهاي انجام كار براي كميته‌هاي  آمار بخشي
2-    تعيين الويت‌هاي توليد آمار در نظام آماري كشور براي ارائه به شوراي‌عالي آمار
3-    بررسي برنامه‌ها، طرحها و پيشنهادهاي تأييد شده توسط كميته‌هاي آمار بخشي و مركز آمار ايران براي ارائه به شوراي‌عالي آمار
4-    بررسي برنامه‌ها، طرحها و پيشنهاد‌هاي ارجاع شده از سوي شوراي‌عالي آمار به منظور رفع كمبودها و نواقص آن
5-    تنظيم آيين‌نامه‌هاي اجرايي به منظور ايجاد هماهنگي در فعاليت‌هاي آماري كشور و ارائه به شوراي‌عالي آمار جهت تصويب
6-    ارائه طرحها و پيشنهادها در زمينه رفع مشكلات اجرايي فعاليت‌هاي آماري ‌دستگاه‌هاي اجرايي به شوراي‌عالي آمار جهت تصميم‌گيري
تبصره- اداره كميسيون تخصصي برعهده دبيرخانه شوراي‌عالي آمار است.


4-5- كميته‌هاي آمار بخشي
         اين كميته‌ها به منظور ساماندهي فعاليت‌هاي آماري و انعكاس مشكلات وضعيت موجود و نيازهاي آماري در وزارتخانه‌ها و ‌دستگاه‌هاي اجرايي شكل مي‌گيرند.


1-4-5- اسامي كميته‌هاي آمار بخشي
اسامي كميته‌هاي آمار بخشي و محل استقرار آنها به شرح زير است:
1-    كميته آمارهاي جمعيت (مستقر در مركز آمار ايران)    
2-    كميته آمارهاي نيروي كار (مستقر در وزارت كار و امور اجتماعي)
3-    كميته آمارهاي نفت و گاز (مستقر در وزارت نفت)
4-    كميته آمارهاي آب و برق (مستقر در وزارت نيرو)
5-    كميته آمارهاي محيط زيست (مستقر در سازمان حفاظت محيط زيست)
6-    كميته آمارهاي مسكن وشهرسازي (مستقر در وزارت مسكن و شهرسازي)
7-    كميته آمارهاي عمران شهري و روستايي و انتظامي (مستقر در وزارت كشور)
8-    كميته آمارهاي كشاورزي (مستقر در وزارت جهاد كشاورزي)
9-    كميته آمارهاي صنعت و معدن (مستقر در وزارت صنايع و معادن)
10-    كميته آمارهاي بازرگاني (مستقر در وزارت بازرگاني)
11-    كميته آمارهاي حمل و نقل (مستقر در وزارت راه و ترابري)
12-    كميته آمارهاي ارتباطات (مستقر در وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات)
13-    كميته آمارهاي آموزش و پرورش (مستقر در وزارت آموزش و پرورش)
14-    كميته آمارهاي آموزش عالي و پژوهش (مستقر در وزارت علوم، تحقيقات و فناوري)  
15-    كميته آمارهاي فرهنگ و هنر (مستقر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي)
16-    كميته آمارهاي بهداشت و درمان (مستقر در وزارت  بهداشت و درمان و آموزش پزشكي)
17-    كميته آمارهاي دفاعي (مستقر در وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح)
18-    كميته‌آمارهاي‌مالي(مستقر در وزارت امور اقتصادي و دارايي)
19-    كميته آمارهاي تعاون (مستقر در وزارت تعاون)
20-    كميته آمارهاي بودجه و نظام اداري (مستقر در سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور)
21-    كميته آمارهاي پولي و بانكي (مستقر در بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران)
22-    كميته آمارهاي تربيت بدني (مستقر در سازمان تربيت بدني)
23-    كميته آمارهاي صدا و سيما (مستقر در سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران)
24-    كميته آمارهاي قضايي (مستقر در قوة قضائيه)
25-    كميته آمارهاي امور خارجه (مستقر در وزارت امور خارجه)
26-    كميته آمارهاي انرژي اتمي (مستقر در سازمان انرژي اتمي)
27-    كميته آمارهاي بنياد شهيدانقلاب اسلامي (مستقر در بنياد شهيدانقلاب اسلامي)
28-    كميته آمارهاي امداد امام خميني (ره) (مستقر در كميته امداد امام خميني (ره))


2-4-5- تركيب اعضاء كميته‌هاي آمار بخشي
هر يك از كميته‌هاي آمار بخشي مركب از افراد زير است:
1-    معاون طرح و برنامه يا عناوين مشابه از دستگاه اجرايي (رئيس كميته)
2-    مدير كل آمار و اطلاعات يا عناوين مشابه از دستگاه اجرايي (دبير كميته)
3-    مدير كل مربوطه از سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور
4-    مدير كل مربوطه از مديريت موضوعي مركز آمار ايران
5-    مديران ذيربط آماري سازمان‌هاي وابسته به دستگاه اجرايي
6-    يك نفر عضو هيأت علمي رشته آمار از دانشگاههاي كشور به انتخاب رئيس كميته


تبصره 1- كميته آمارهاي جمعيت مركب از افراد زير است:
1-    معاون طرحهاي آماري مركز آمار ايران (رئيس كميته)
2-    مدير كل دفتر آمارهاي اجتماعي ـ اقتصادي خانوار مركز   آمار ايران (دبير كميته)
3-    مدير كل دفتر اقتصاد كلان سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور (عضو كميته)
4-    مدير كل آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي (عضو كميته)
5-    مدير كل آمار سازمان ثبت احوال كشور (عضو كميته)
6-    نماينده بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران (عضو كميته)


تبصره 2- در كميته‌هاي آمارهاي نيروي كار، نفت و گاز، آب و برق، محيط زيست، مسكن و شهرسازي، كشاورزي، صنعت و معدن، بازرگاني، حمل و نقل و ارتباطات علاوه بر اعضاي مذكور در بالا يك نماينده از بانك مركزي جمهوري اسلامي نيز عضويت خواهد داشت.
تبصره 3- رياست كميته‌هاي آمار بخشي برعهده معاون طرح و برنامه يا عناوين مشابه از دستگاه اجرايي است و مدير كل آمار و اطلاعات يا عناوين مشابه از دستگاه مربوطه دبيري كميته را برعهده خواهد داشت. محل دبيرخانه كميته‌هاي آمار بخشي در دستگاه اجرايي مسئول خواهد بود.


3-4-5- وظايف كميته‌هاي آمار بخشي
1-    تشكيل گروههاي كاري تخصصي
2-    شناسايي تنگناها و مشكلات آماري موجود بخش
3-    شناسايي امكانات آماري بخش
4-    شناسايي آمارهاي مورد نياز برنامه و توسعه بخش    
5-    مطالعه و پيشنهاد تعاريف و مفاهيم كاربردي در فعاليت‌هاي آماري بخش
6-    نظارت بر بكارگيري تعاريف و مفاهيم آماري استاندارد شده توسط مركز آمار ايران
7-    شناسايي اقلام آماري موجود و مورد نياز
8-    تدوين گزارش تحليلي وضع موجود فعاليت‌هاي آماري بخش
9-    پيشنهاد و ارائه برنامه‌هاي كوتاه مدت و بلند مدت فعاليت‌هاي آماري بخش
10-     نظارت در پياده سازي و راه اندازي نظام توليد آمارهاي ثبتي‌با انجام هماهنگي‌هاي لازم و همكاري با مركز آمار ايران     
11-     ارائه تمهيدات لازم براي مكانيزه كردن آمار و اطلاعات موجود و ايجاد پايگاه اطلاعات آماري بخش
12-     ايجاد هماهنگي‌هاي لازم براي اتصال پايگاه اطلاعات آماري بخش به شبكه اطلاع رساني آماري‌كشور
13-    تمهيدات لازم براي تسهيل اطلاع رساني و ارائه آمارهاي توليد شده بخش به كاربران آمار
14-     پردازش، تجزيه و تحليل اطلاعات آماري
15-     پيشنهاد طرحهاي آماري مورد نياز
16-     تهيه برنامه اجراي طرحهاي آماري مورد نياز همراه با كليه مدارك و مستندات مطابق با الگوي آيين‌نامه اجرايي طرحهاي آماري مصوب شوراي‌عالي آمار
17-     پيشنهاد مسئول اجراي طرحهاي آماري براساس اولويتهاي پيش‌بيني شده
18-     تهيه و ارائه برنامه فعاليت‌هاي آماري بخش به دبيرخانه شوراي‌عالي آمار جهت بررسي‌هاي فني، اجرايي و مالي
19-     پيگيري لازم براي اجراي مصوبات شوراي‌عالي آمار در زمينه فعاليت‌هاي بخش
20-     بررسي و تأييد مقدماتي نتايج حاصل از انجام فعاليت‌هاي آماري بخش و ارسال آن به دبيرخانه شوراي‌عالي آمار

6- تشريح گردش كار در نظام آماري كشور
1-    كميته‌هاي آمار بخشي كه در وزارتخانه‌ها و ‌دستگاه‌هاي اجرايي مستقرند، مبادرت به تهيه گزارشي مشتمل بر وضع موجود، تبيين مشكلات و تشخيص نيازهاي آماري و ارائه پيشنهادهايي در حيطه فعاليت‌هاي ذيربط خود مي‌نمايند.
2-    زير كميته‌هاي آمار بخشي سازمانها و ‌دستگاه‌هاي وابسته به وزارتخانه‌ها، همانند بند 1 همزمان با مرحله 1 مبادرت به تهيه گزارشي در حيطه فعاليت‌هاي ذيربط خود مي‌نمايندو به كميته آمار دستگاه متبوع خود ارسال مي‌دارند.
3-    كميته‌هاي آمار بخشي پس از تلفيق نتايج گزارشهاي دريافتي از زير كميته‌هاي خود، گزارش نهايي مربوط به كل بخش خود را براساس دستورالعمل‌هاي كميسيون تخصصي تهيه و به دبيرخانه شوراي‌عالي آمار ارسال مي‌دارند.
4-    دبيرخانه شوراي‌عالي آمار گزارشهاي دريافت شده موضوع بند 3 را جهت بررسي و تلفيق به مديريت‌هاي موضوعي مركز آمار ايران ارجاع مي‌دهد.
5-    مديريت‌هاي موضوعي مركز آمار ايران با بررسي همه جانبه گزارشهاي دريافت شده، مبادرت به تهيه برنامه اوليه فعاليت‌هاي آماري بخش ذيربط نموده و نتايج را براي بررسي از طريق دبيرخانه شوراي‌عالي آمار به كميسيون تخصصي ارسال مي دارد. چنانچه گزارشهاي دريافتي از كميته‌هاي آماربخشي داراي اشكالات اساسي و غير قابل جمع‌بندي باشد،  مركز آمار ايران با ذكر دلايل گزارش را از طريق دبيرخانه شوراي‌عالي آمار جهت تجديدنظر به كميته‌هاي  آمار بخشي بازگشت خواهد داد.
6-    دبيرخانه شوراي‌عالي آمار پس از تلفيق و جمعبندي برنامه اوليه مديريت‌هاي موضوعي مركز آمار ايران مبادرت به تهيه و تدوين برنامه پيشنهادي فعاليت‌هاي آماري كشور نموده و  آن را به كميسيون تخصصي مي‌دهد.
7-    كميسيون تخصصي پس از بررسي برنامه اوليه و اعمال تعديلهاي لازم، برنامه فعاليت‌هاي آماري كشور را از طريق دبيرخانه شورا جهت تصويب به شوراي‌عالي آمار ارسال خواهد كرد.
8-    مركز آمار ايران در جريان پيگيري و نظارت خود بر فعاليت‌هاي آمار كشور، در هر مرحله كه مواردي را مغايربا برنامه تشخيص دهد، موضوع را جهت طرح در شوراي‌عالي آمار اعلام خواهد كرد. 

7- مدارك و مستندات اجراي طرح آماري
 مدارك و مستندات اجراي طرح آمارگيري كه ‌دستگاه‌هاي   دولتي موظفند براي بررسي‌هاي فني و تخصصي و شيوه اجراي طرح به دبيرخانه شوراي‌عالي آمار ارائه كنند، شامل موارد زير است:
1-    معرفي و ضرورت اجراي طرح آمارگيري
2-    هدف كلي
3-    اهداف تفصيلي
4-    پوشش موضوعي
5-    جامعه آماري
6-    چارچوب آماري
7-    واحد آماري
8-    پوشش جغرافيايي
9-    دوره آماري
10-     زمان آمارگيري
11-     تناوب زمان آمارگيري
12-     روش آمارگيري
13-     روش طبقه‌بندي و كدگذاري
14-     طرح فني شامل روش تعيين تعداد نمونه، فرمولهاي  برآورد، ميزان خطاي آمارگيري و …
15-     مشخصات كامل سازمان اجرايي طرح
16-     اقلام آماري مورد نياز، پرسشنامه، جداول نهايي و روش داده آمايي و استخراج نتايج
17-     تعاريف و مفاهيم اصلي مورد استفاده در طرح آمارگيري
18-     بودجه پيشنهادي اجراي طرح آمارگيري با ذكر جزئيات برآورد حجم كار
مركز آمار ايران موظف است پس از دريافت مدارك و مستندات طرح آمارگيري از دبيرخانه شوراي‌عالي آمار و بررسيهاي  كارشناسي آنها در مديريت‌هاي موضوعي، نظر نهايي خود را درباره ضرورت اجراي طرح و تأييد آن به صورت كتبي، به كميسيون تخصصي دبيرخانه شوراي‌عالي آمار اعلام كند. در صورت اجراي طرح توسط دستگاه دولتي، نظارت بر فرآيند اجراي طرح توسط مركز آمار ايران انجام خواهد شد و نتايج    طرح مي‌بايست به تأييد مركز آمار ايران برسد. پس از پايان مراحل استخراج نتايج طرح و تأييد آن از سوي مركز آمار ايران اين نتايج مي‌بايست به صورت رايگان براي ورود به بانك اطلاعات آماري در اختيار مركز آمار ايران قرار گيرد.

آیین‌نامه تشکیل جلسات و شرح وظایف کمیته‌های آماربخشی

آيين‌نامه تشكيل جلسات وشرح وظايف كميته‌هاي آماربخشي مصوب جلسه مورخ 4/8/1381 شوراي عالي آمار

 
مقدمه
نظر به گستردگي وظايف درنظام آماري ومركز آمارايران كه دامنه شمول آن وظايف كميته‌هاي آماربخشي رانيز دربرمي‌گيرد، همچنين به منظور جلوگيري ازتداخل وظايف اعضاي كميته‌هاي آماربخشي، راهنماي زيرمبناي تعيين وتبيين وظايف كميته‌ها قرارمي‌گيردتا وظايف تدوين شده براي كميته‌هاي آماربخشي درنظام آماري كشور محقق شود:
    تمام اعضاي كميته‌هاي آماربخشي درقبال انجام وظايف محوله به كميته‌ها، مسئوليت يكسان ومشترك دارند. علاوه بروظايف تشريح شده درنظام آماري كشور وظايف ذيل نيز برعهده رئيس واعضاي كميته‌ها مي‌باشد :
الف ـ وظايف رؤساي كميته‌هاي آماربخشي
1-    تلاش درجهت فعال نمودن وادامه كار كميته‌ها
2-    تنظيم برنامه كاري كميته وتعيين محل تشكيل جلسات
3-    تنظيم برنامه زمانبندي انجام فعاليتها
4-    تشكيل وفعال نمودن زير كميته‌ها وگروههاي تخصصي
5-    صدور احكام اعضاي زيركميته‌ها وگروههاي تخصصي
6-    تقسيم كاربين اعضاي زيركميته‌ وپيگيري انجام آنها
7-    تدوين وارائه گزارش كاركميته به دبيرخانه شوراي عالي آمار
8-    انجام ساير امور و وظايف محوله ازسوي دبيرخانه شوراي عالي آمار
9-    نظارت برحسن انجام مصوبات شوراي عالي آمار توسط كميته، زيركميته‌ها وگروههاي تخصصي
ب ـ وظايف دبيركميته‌هاي آماربخشي (مديركل    آمارواطلاعات دستگاهها)
1-    تهيه پيش نويس احكام اعضاي كميته، زيركميته‌ها وگروههاي تخصصي
2-    تنظيم دستور جلسات ودعوت ازاعضا براي شركت درجلسات
3-    تنظيم گزارش كارها وفعاليت‌هاي كميته براساس الگوي تعيين شده توسط كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار
4-    پيگيري انجام فعاليتها براساس برنامه زمانبندي
5-    ارائه گزارش پيشرفت كارها وفعاليتها مطابق برنامه زمانبندي به كميته
6-    جمع‌آوري گزارشات تدوين شده توسط اعضا وتنظيم آنها به منظور ارائه درجلسات
7-    تنظيم صورتجلسات وارسال بموقع آن به دبيرخانه شوراي عالي آمار
8-    ابلاغ دستورالعملها ومصوبات شوراي عالي آمار وتصميمات كميته به زيركميته‌ها وگروههاي تخصصي
9-    ارائه گزارش جلسات زيركميته‌ها وگروههاي تخصصي به كميته
10- انجام وظايف خاص ازسوي رئيس كميته
دبيركميته علاوه بروظايف مذكور اقدامات زيررا نيز انجام مي‌دهد.
•    دبيرخانه كميته آماربخشي رادرواحد آمار واطلاعات دستگاه ذيربط استقرار مي‌دهد.
•    جلسات كميته آماربخشي راحداقل هرماه يكبار تشكيل مي‌دهد.
•    هريك ازاعضاي كميته، مسائل مطروحه درارتباط بافعاليت‌هاي كميته رابه نحو مقتضي دراختيار دبيركميته گذاشته وبا هماهنگي وي درخواست تشكيل جلسه فوق‌العاده مي‌نمايد. دبيركميته موظف است باهماهنگي رئيس كميته حداكثر ظرف يك هفته نسبت به تشكيل جلسه فوق‌العاده وطرح مسائل مربوط اقدام نمايد.
ج ـ وظايف مديريتهاي بخشي (سازمان مديريت  وبرنامه‌ريزي كشور)
1-    طرح نمودن اهداف، استراتژيها وسياستهاي برنامه‌هاي توسعه درابعاد كلان وبخشي، براساس رهنمودهاي كلي وسياستهاي اصلي بخشها وبرنامه كلان اقتصادي درجلسات كميته (باهماهنگي قبلي بادبيركميته)
2-    پيشنهادي نيازهاي آماري برنامه‌ريزي بخش به كميته ومديريت موضوعي مركز آمارايران
3-    ايجاد هماهنگي «بين بخشي» به منظور پيشنهاد نيازهاي آماري برنامه‌ريزي ديگربخشها درارتباط باكميته بخشي مربوط
4-    رفع مشكلات وتنگناها بخصوص درزمينه‌هاي اصلاح وياايجادتشكيلات واحدهاي آماري، تأمين نيروي انساني متناسب باوظايف جديد وهمچنين تأمين اعتبار موردنيازكميته
د – وظايف مديريتهاي موضوعي(مركزآمارايران)
1-    همكاري درتنظيم دستورجلسات
2-    توجيه اعضاي كميته درارتباط باوظايف كميته‌ها براساس نظام آماري كشور
3-    پيگيري اجراي مصوبات شوراي عالي آمار وتصميمات كميته
4-    ايجادسازگاريهاي لازم بين اقلام آماري توليدي، ثبتي ونيازهاي آماري دفاتر بخشي سازمان مديريت وبرنامه‌ريزي كشور
5-    هدايت ونظارت بركاركميته‌هاي آماربخشي متناسب باشرح وظايف مركزآمارايران ومصوبه‌هاي هيئت محترم دولت وهمچنين تنظيم وارائه گزارش فعاليت‌هاي كميته به دبيرخانه شوراي عالي آمار
6-    ايجاد هماهنگي باساير واحدهاي مركز آمارايران، درموارد لزوم ودعوت ازمديران ذيربط براي شركت درجلسات كميته
هـ ـ وظايف دبيرخانه شوراي عالي آماردرارتباط  باكميته‌هاي آماربخشي
1-    ابلاغ رهنمودهاي كلي، سياستهاي كلان ومصوبه‌هاي شوراي عالي آماربه كميته‌هاي آماربخشي
2-    نظارت برروند كاركميته‌هاي آماربخشي وپيگيري تشكيل جلسات
3-    ارزيابي نتايج كار وتعداد جلسات كميته‌هاي آماربخشي وانطباق آن باوظايف مندرج درنظام آماري وطرح آن درشوراي عالي آمار(دبيرخانه موظف است درمقاطع سه ماهه عملكرد كميته‌ها رابررسي‌كرده ونتايج ارزيابي خود را درجلسات شوراي عالي آمارارائه نمايد.)
4-    تلفيق وجمعبندي گزارشات كميته‌هاي آماربخشي وطرح آنها درجلسات شوراي عالي آمار پس از اظهارنظر كميسيون تخصصي شوراي عالي آمار.

پیوست‌ها

پيوستها 

بسمه تعالي
بخشنامه رئيس محترم جمهوري مورخ1369/02/07


نظر به اينكه مركز آمار ايران دراجراي وظايف قانوني خود موظف به گردآوري آمارواطلاعات دركليه زمينه‌هاي موردنياز براي استفاده درتجزيه وتحليل‌هاي آماري وانتشارنشريات مختلف آماري، ازجمله« سالنامه آماري كشور» و « تازه‌هاي آماري » است وبه موجب ماده 9قانون مركز آمارايران، وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتي و وابسته به دولت وشركتهاي دولتي مكلفند هرنوع اطلاعات آماري كه مورد احتياج باشد، باكيفيت مطلوب، دراسرع وقت و بدون هيچگونه دريافتي دراختيار مركز آمارايران قراردهند، مقتضي است آقايان وزرا و مسئولان محترم نهادهاي انقلاب اسلامي، سازمانها ومؤسسات وشركتهاي دولتي باتوجه به اهميت ونقش آمار واطلاعات بهنگام ودقيق دربرنامه‌ريزيها وتصميم‌گيريها، دستورات لازم را در زمينه تامين آمار واطلاعات مورد درخواست مركز آمار ايران صادرفرمايند وتدبيري اتخاذ نمايند تا از هرگونه تاخيري دراين مورد خودداري شود.

 
بسمه تعالي
بخشنامه معاون اول رئيس جمهور
مورخ 1378/11/30


باتوجه به نقش اطلاعات وآمار درفرآيند تصميم‌گيري وبه منظور ارتقاي محتوا وكيفيت طرح‌هاي آماري واجتناب ازاقدامات موازي درتهيه آمارهاي موردنياز ودراجراي مواد 3، 8، 9 و 11 قانون مركز آمارايران وتبصره (1) ماده (1) ونيز مواد(2) و (3) تصويب‌نامه شماره 79956/ت‌19208هـ مورخ1378/02/21  هيأت محترم وزيران، مقتضي است كليه ‌دستگاه‌هاي اجرائي ضمن همكاري درارايه داده‌ها واطلاعات موردنياز به مركز آمارايران، براي اجراي هرگونه طرح آماري نيز قبلاً هماهنگي لازم را با مركز آمار ايران‌ (كميته بررسي‌طرح‌هاي‌آماري‌ ساير دستگاه‌ها) به عمل آورند.
 
بخشنامه رياست محترم سازمان مديريت وبرنامه‌ريزي كشوربه معاونتها، دفاتر سازمان ومركز آمارايران
مورخ 1381/07/21

به منظورسامان‌بخشي فعاليت‌هاي مشترك سازمان ومركز آمارايران، استفاده بهينه ازظرفيت‌هاي مركز آمارايران درتوليدآمارهاي موردنياز برنامه‌هاي توسعه كشور وتسريع دررفع موانع ومشكلات مركزآمارايران درساماندهي فعاليت‌هاي آماري كشور، موارد زير جهت اجرا، ابلاغ مي‌گردد:
1.    كليه معاونت‌ها ودفاتر بخشي سازمان موظف هستند ضمن اقدام براي تعيين اقلام آماري موردنياز برنامه‌هاي توسعه كشور، باهمكاري مديريت‌هاي موضوعي مركز آمارايران، كميته‌هاي آماربخشي نظام‌آماري كشور رادرانجام وظايف خود پشتيباني نمايندوبسترهاي لازم راجهت اجراي مصوبات شوراي عالي آمارفراهم سازند.
2.    مركز آمارايران موظف است پس از نهايي شدن اقلام آماري موردنياز معاونت‌ها ودفاتربخشي سازمان، نسبت به تأمين آن دسته ازاقلام آماري كه درحال حاضر توليد نمي‌شود، ازطريق كميته‌هاي آماربخشي نظام آماري كشور اقدام نمايد.
3.    مركز آمارايران موظف است، اعتبارلازم براي توليد آمارهاي موردنياز برنامه‌هاي توسعه را كه درحال‌حاضر توليد نمي‌شوند، برآورد وپس از تأييد شوراي عالي آماربه معاونت ذيربط درسازمان پيشنهاد نمايدتا نسبت به تأمين آن اقدام گردد.
4.    مركز آمارايران موظف است، مشكلات وكمبودهاي تشكيلاتي ونيروي انساني واحدهاي آمار ‌دستگاه‌هاي اجرائي مسئول توليد آمارهاي موردنياز برنامه‌هاي توسعه راشناسايي وبه معاونتهاي ذيربط درسازمان ارائه نمايدومعاونت‌هاي ذيربط درسازمان موظف هستند دربرطرف كردن مشكلات وكمبودهاي ‌دستگاه‌هاي اجرائي اقدام نمايند.
5.    مركز آمارايران ومعاونت‌هاي بخشي سازمان موظف هستند، نسبت به فعال‌كردن كميته‌هاي آماربخشي اقدام نموده ونتيجه راجهت ارائه درشوراي عالي آماربه دبيرخانه شوراي عالي آمار گزارش نمايند.
6.    معاونت‌ها ودفاتر بخشي سازمان موظف هستند، پس از كسب نظر وتأييد مركز آمارايران، اعتبار طرح‌هاي آماري ‌دستگاه‌هاي اجرائي را تخصيص دهند.
7.    كميته منتخب هيأت رئيسه سازمان، متشكل ازمعاون امور اقتصادي وهماهنگي برنامه‌وبودجه سازمان به عنوان مسئول ورئيس مؤسسه عالي آموزش وپژوهش مديريت وبرنامه‌ريزي به عنوان اعضاء، مسئوليت پيگيري واجراي مفاد اين بخشنامه ونيز چاره‌انديشي براي رفع ساير مشكلات يا رسيدگي به ساير پيشنهادهاي مركز آمارايران رابه عهده خواهدداشت.


بخشنامه معاون اول رئيس جمهور به كليه وزارتخانه‌ها، سازمانها، مؤسسات دولتي، نهادهاي انقلاب اسلامي واستانداريهاي سراسر كشور
مورخ 1381/10/16

باتوجه به اهميت ونقش اساسي آمار واطلاعات وضرورت تقويت نظام آماري كشور وبا توجه خاص به توليد آمار واطلاعات هرچه دقيق‌تر وگسترده‌تر واعمال هماهنگي‌هاي لازم درفرآيند توليد آمار واطلاعات، مقتضي است كليه وزارتخانه‌ها، سازمانها، مؤسسات، شركتهاي دولتي، نهادهاي عمومي وانقلاب اسلامي ضمن رعايت واجراي دقيق مفاد تصويب‌نامه شماره 22572ـ هـ 49870/ت مورخ1379/02/03  هيات محترم وزيران «موضوع آيين‌نامه نحوه همكاري واحدهاي دولتي ونهادهاي انقلاب اسلامي بامركز آمارايران» نهايت همكاري را با مركز آمار ايران معمول دارند.

     
تصويب‌نامه هيات وزيران
به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور ـ وزارت كشور
مورخ 1382/04/16


«هيئت وزيران در جلسه مورخ 28/3/1382 بنا به پيشنهاد شماره 107695/101 مورخ 1381/06/16 سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور به استناد تبصره (1) ماده (70) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1379 آيين‌نامه شوراي برنامه‌ريزي و توسعه استان و كار گروههاي تخصصي را به شرح زير تصويب نمود.»
در ماده 50 و 51 بخش دوازدهم اين آيين‌نامه، تركيب اعضا و وظايف كار گروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات به شرح زير تعيين شده است.

بخش دوازدهم ـ كار گروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات
ماده 50 ـ اعضاي كار گروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات به شرح زير تعيين مي‌شوند:
1-    استاندار (رييس).
2-    رييس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان (دبير).
3-    رييس يكي از دانشگاههاي دولتي استان به انتخاب وزير علوم، تحقيقات و فناوري.
4-    يكي از رؤساي دانشگاههاي علوم پزشكي استان به انتخاب وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
5-    چهار‌نفر‌از مديران‌كل‌‌دستگاه‌هاي‌اجرايي‌استان‌به انتخاب شورا.
6-    مديرعامل شركت مخابرات استان.
7-    مديركل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان.
8-    مديركل ثبت احوال استان.
9-    رييس سازمان جهاد كشاورزي استان.
10-     مديركل سازمان مسكن و شهرسازي استان.
11-    مديركل محيط زيست استان.
12-    مديركل امور اجتماعي استانداري.
13-    مشاور استاندار در امور بانوان.
14-    رييس پارك علم و فناوري استان(در صورت وجود).
تبصره ـ علاوه بر اعضاي موضوع اين ماده، نمايندگان نهادها، تشكلها و همچنين اشخاص صاحب نظر زير بدون حق رأي در جلسات كارگروه شركت مي‌كنند:
1-    رييس يكي از دانشگاهها و مراكز آموزش عالي غير دولتي استان به انتخاب شورا.
2-    سه نفر از اعضاي هيئت علمي دانشگاهها و مؤسسات آموزشي و پژوهشي استان كه يكي از آنها از ميان بانوان باشد به انتخاب شورا.
ماده 51 ـ وظايف كار گروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات به شرح زير تعيين مي‌شود:
1-    بررسي و پيشنهاد سياستها و برنامه‌هاي تحقيقاتي استان به شوراي برنامه‌ريزي و توسعه استان.
2-    ايجاد هماهنگي در امور مطالعات و تحقيقات استان.
3-    تعيين اولويتهاي تحقيقاتي استان متناسب با نيازها.
4-    انتشار عملكرد مطالعاتي، تحقيقاتي استان.
5-    اخذ عناوين شاخصها و اقلام آماري موردنياز ساير كارگروههاي تخصصي.
6-    دسته‌بندي آمار و اطلاعات موجود در ساير دستگاهها و تقسيم‌بندي آنها حسب نوع توليد از قبيل ثبتي يا اجراي طرحهاي آماري متمركز ملي يا استاني.
7-    معرفي اقلام آماري موردنياز كه از طريق اجراي طرحهاي آمارگيري ممكن است به معاونت آمار و اطلاعات سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان منعكس شود و تقاضاي اجراي طرح آمارگيري خاص و گنجاندن اقلام موردنظر در طرحهاي آماري استاني يا ملي.
8-    تماس‌مستمر و برگزاري جلسات مشترك با ساير كارگروههاي تخصصي براي جلب همكاري كليه ادارات و ‌دستگاه‌هاي استاني در زمينه تهيه و گردآوري آمار و اطلاعات.
9-    جلب مشاركت ‌دستگاه‌هاي اجرايي استان در جهت تأمين امكانات و نيازهاي انجام آمارگيريها و سرشماريها.
10-    ايجاد شبكه‌هاي اطلاعات و بهره‌برداري از آن در تهيه آمار و اطلاعات و اطلاع‌رساني در سطوح استاني و ملي.
11-    ايجاد شبكه‌ اطلاع‌رساني بين ‌دستگاه‌هاي اجرايي استان (اينترنت استاني).
12-    بررسي‌راهكارها‌و‌ارايه پيشنهادهاي مناسب در زمينه‌هاي زير:
الف ـ هماهنگي بين بخش دولتي و غيردولتي در رابطه با انجام تحقيقات، تأمين هزينه طرحهاي پژوهشي و استفاده مطلوب از نتايج تحقيقات.
ب ـ ايجاد بانك اطلاعات و تحقيقات استان.
پ ـ جهت دادن اعتبار تحقيقاتي دستگاه‌ها به سمت اولويتها.
ت ـ ايجاد ارتباط بين مراكز تحقيقاتي، دانشگاهها و دستگاه‌هاي   اجرايي استان.
ث ـ ايجاد و تقويت رابطه با مراكز تحقيقاتي ساير استانها و بررسي زمينه‌هاي همكاري با آنها.
ج ـ هزينه شدن اعتبارات تحقيقاتي استان در فعاليتهاي تحقيقاتي.
چ ـ سياستهاي تشويقي به منظور علمي كردن تصميم‌گيري در كليه مسايل مربوط به توسعه و اداره امور استانها.
ح ـ منابع توليد آمار استان، آمار و اطلاعاتي كه موجود است و يا توليد مي‌شود.
خ ـ گردآوري يا اخذ آمار و اطلاعات استان اعم از ثبتي و توليدي ساير ‌دستگاه‌هاي ملي و استاني.
د ـ شناساندن‌اهميت‌آمار‌و‌آمارگيريها‌در‌جامعه و اشاعه فرهنگ آمار.
تبصره ـ كليه ‌دستگاه‌هاي اجرايي ملي و استاني موظف‌اند نسخه‌اي از نتايج تحقيقات خود را كه كاربرد استاني دارد در اختيار كارگروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات استان قرار دهند.
مادة 52 ـ با تشكيل كارگروه پژوهش، آمار و فناوري اطلاعات تشكلهاي زير منحل مي‌شوند:
1-    شوراي تحقيقات جهاد كشاورزي.
2-    شوراي عالي پژوهشهاي كاربردي.
 
مصوبه شوراي عالي اداري
به وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات و شركتهاي دولتي
مورخ1382/09/12

شوراي عالي اداري در يكصدوششمين جلسه مورخ1382/08/17 بنا به پيشنهاد سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور به منظور تحقق بخشيدن به اهداف نظام آماري كشور مصوب اسفندماه 1379 شوراي عالي آمار و ساماندهي واحدهاي مسئول آمار و اطلاعات در ‌دستگاه‌هاي اجرايي، تصويب نمود:
1-    به منظور اجراي سياست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌هاي مربوط به نظام آماري كشور و همچنين ايجاد انسجام در تهيه آمارهاي ثبتي و غيرثبتي وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي دولتي موظفند با تبديل عناوين واحدهاي فعال در زمينه آمار و اطلاعات و تجميع آنها و با هماهنگي و تأييد سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور نسبت به ايجاد واحد آمار و منابع اطلاعات با شرح وظايف و مأموريت‌هاي زير اقدام نمايند:
 شناسايي نيازهاي آماري كشور در بخش مربوط به فعاليت دستگاه
استقرار نظام آماري ثبتي درداخل دستگاه به منظور توليد نيازهاي آماري كشور اعم از نيازهاي آماري عمومي و نيازهاي آماري مديريت دستگاه با همكاري و هماهنگي مركز آمار ايران
تهيه و اجراي طرح‌هاي آمارگيري در قالب برنامه مصوب شوراي عالي آمار و با رعايت آيين‌نامه نظارت بر تهيه و اجراي طرح‌هاي آمارگيري دستگاه‌ها و انجام اقدامات لازم به منظور استخراج نتايج آماري و اطلاع‌رساني در اين زمينه
جمع‌آوري آمارها و داده‌هاي موردنياز حساب‌هاي ملي بخش ذيربط در سطح ملي و منطقه‌اي
 تهيه، اجرا و استخراج طرح‌هاي آمارگيري براي توليد آمارهاي موردنياز و پردازش و تحليل آن در جهت استفاده از نتايج در برنامه‌هاي دستگاه متبوع و همچنين در راستاي طرح‌ها و برنامه‌هاي مركز آمار براساس ضوابط، دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها و راهكارهاي ابلاغي مركز آمار ايران
ايجاد پايگاه اطلاعات آماري دستگاه و انجام هماهنگي‌هاي لازم با مركز آمار ايران براي اتصال آن به پايگاه اطلاعات آماري بخشي و شبكه اطلاع‌رساني كشور
اطلاع‌رساني و ارائه آمارهاي توليد شده حاصل از نظام آمارهاي ثبتي و آمارگيري‌ها به كاربران آمار
پيگيري اجراي مصوبات شوراي عالي آمار در داخل دستگاه
تهيه طرح‌هاي آموزشي لازم براي ارتقاء دانش آماري كاركنان واحد و انجام اقدامات لازم در اين زمينه
تهيه سالنامه، فصلنامه و ماهنامه آماري برحسب نياز
تبصره ـ در مورد ‌دستگاه‌هاي اجرايي كه در زمان ابلاغ اين مصوبه فاقد واحد آمار و منابع اطلاعات بوده‌اند. براساس ضوابط موضوع تبصره بند 7 اين مصوبه اقدام خواهد شد.
2-    واحدهاي مسئول آمار و منابع اطلاعات ‌دستگاه‌هاي اجرايي موظفند در انجام فعاليتهاي آماري و آمارگيري‌ها از تعاريف، مفاهيم، روش‌ها، معيارها و طبقه‌بندي‌هاي آماري مركز آمار ايران تبعيت نمايند. لازم است اين واحدها برمبناي مطالعات و بررسي‌هاي خود براي نيل به برداشت يكسان و معادل از تعاريف و مفاهيم كاربردي آماري، هماهنگي‌هاي لازم را با مركز آمار ايران به عمل آورند.
3-    واحدهاي مسئول آمار و منابع اطلاعات ‌دستگاه‌هاي اجرايي موظفند در انجام وظايف فوق و فعاليتهاي آماري و ساير وظايف و فعاليت‌هاي مربوط به توسعه و تقويت نظام آماري كشور، همكاري و هماهنگي لازم را با مركز آمار ايران، دبيرخانه شوراي عالي آمار و كميسيون تخصصي آن به عمل آورند. مركز آمار ايران در جهت تأمين هماهنگي، ضوابط، دستورالعملها، شيوه نامه‌ها و راهكارهاي موردنياز را به دستگاه‌هاي اجرايي ابلاغ مي‌نمايد و حسب درخواست دستگاه‌ها راهنمايي و همكاري لازم را معمول مي‌دارد.
4-    براساس مفاد اين مصوبه واحد آمار و منابع اطلاعات در تشكيلات تفصيلي در كليه وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي مستقل وابسته به رياست جمهوري از محل تجميع و تغيير عناوين واحدهاي مشابه در سطح دفتر يا مديريت ايجاد مي‌شود. سطح سازماني اين واحد در مؤسسات وابسته به وزارتخانه‌ها، حسب طبقه‌بندي انجام شده در بخشنامه شماره 167393/101 مورخ  1381/09/13 سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور در مؤسسات نوع «الف» يا «ب» مديريت يا گروه تعيين مي‌شود. در ساير ‌دستگاه‌هاي اجرايي با توجه به مفاد بخشنامه اخيرالذكر و با رعايت مقررات و منظور داشتن عوامل مؤثر، سطح سازماني واحد مسئول آمار و منابع اطلاعات تعيين مي‌گردد.
تبصره ـ دارابودن تخصص آماري، علاوه بر ساير شرايط موردنياز، براي انتصاب مسئول واحد آمار و منابع اطلاعات ضروري است.
5-    مسئوليت هماهنگي واحدهاي مسئول آمار و منابع اطلاعات دستگاه‌ها در استان‌ها به عهده سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان است و اين واحدها موظفند در انجام وظايف خود و فعاليت‌هاي آماري، براساس راهكارهاي ابلاغي توسط شوراي عالي آمار، مركز آمار ايران و سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان همكاري و هماهنگي لازم را به عمل آورند.
6-    انجام امور دبيرخانه كميته آمار بخشي مربوط و اقدامات اجرايي ناشي از انجام وظيفه اين كميته و همچنين انجام بررسي‌هاي كارشناسي براي فعاليت بهينه آن به عهده واحد مسئول آمار و منابع اطلاعات دستگاه اجرايي مي‌باشد.
7-    وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي دولتي موظفند ظرف مدت 3 ماه پس از ابلاغ اين مصوبه پيشنهاد تشكيلات واحد مسئول آمار و منابع اطلاعات را براساس ضوابط ساختار سازماني  وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي مستقل تحت نظر رييس جمهور (موضوع بخشنامه‌هاي شماره 28216/105 مورخ1381/02/25 و 167393/101 مورخ1381/09/13 سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور) به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور ارسال نمايند.
تبصره ـ ايجاد پست سازماني در واحدهاي استاني ‌دستگاه‌هاي اجرايي و ‌دستگاه‌هاي اجرايي كه فاقد واحد آماري مي‌باشند به موجب ضابطه‌اي خواهد بود كه توسط سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور تهيه و ابلاغ خواهد شد.
8-    كليه اصلاحات تشكيلاتي موضوع اين مصوبه از محل پست‌هاي سازماني موجود ‌دستگاه‌هاي اجرايي انجام خواهد شد.
9-    وزراء و يا بالاترين مقام اجرايي ‌دستگاه‌هاي اجرايي، مسئول حسن اجراي اين مصوبه مي‌باشند و مركز آمار ايران ضمن همكاري با دستگاه‌ها در جهت اجراي صحيح و به موقع مصوبه، پيگيري‌هاي لازم را به عمل مي‌آورد و گزارش عملكرد اين مصوبه را براي طرح در شوراي عالي اداري به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور ارائه مي‌نمايند.