نظام آماری كشور
مصوب جلسه مورخ 1379/12/12
و اصلاحیه مصوب جلسة 1381/8/4
شورای عالی آمار
1ـ مقدمه
نقش روزافزون آمار و اطلاعات به عنوان پیش‌نیاز كلیه تصمیم‌گیریها، سیاستگذاریها و برنامه‌ریزیها بركسی پوشیده نیست. این نقش در عصر اطلاعات به قدری بدیهی است كه نظام آماری كشورها و حجم وكیفیت بانكهای اطلاعاتی آنها نه تنها یكی از مهمترین شاخصهای توسعه یافتگی كشورها بشمار می‌رود، بلكه متقابلاً نیز سیاستگذاریها و برنامه‌ریزیهای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشورها بدون دراختیار داشتن آماركافی، صحیح، دقیق وبهنگام ممكن نیست. اهمیت اطلاعات آماری دركلیه امور برنامه‌ریزی اعم از سیاستگذاری، تعیین اهداف، خط مشی‌ها، هدایت امور اجرایی ودرنهایت ارزیابی میزان موفقیت یا عدم موفقیت آنها بقدری است كه بسیاری اطلاعات آماری راعامل زیربنای برنامه‌ریزی بشمارمی‌آورندوایجاد یك نظام كارآمدو مؤثر درتولید وعرضه آماررا از الزامات اولیه و ضروری دربرنامه‌ریزی می‌دانند.
دركنار مشكلات عدیده‌ای كه ازدورانهای گذشته به شكل حاد و درحال حاضر نیز با شدت كمتر درنظام برنامه‌ریزی كشور وجوددارد وباعث عدم توفیق كامل برنامه‌ها درپیمودن راه توسعه اقتصادی شده است، می‌توان به مشكلات نظام آماری كشور و معضلاتی كه از رهگذر مشكل مزبور و كمبود آمار واطلاعات دقیق وبهنگام متوجه سیاستگذاریها وبرنامه‌ریزیهای كشور گردیده نیز اشاره كرد.متأسفانه علیرغم فعالیت‌های گسترده‌ای كه درزمینه اجرای طرحهای آمارگیری و جمع‌آوری اطلاعات، با صرف وقت وهزینه‌های هنگفت توسط دستگاه‌های مختلف كشور می‌شود، می‌توان ادعا نمود كه نه تنها هنوز نیازهای آماری كشور حتی درسطح بالنسبه مطلوب تولید وعرضه نشده است، بلكه دستگاه‌های سیاستگذار وبرنامه‌ریز واجرایی نیز به علت فقدان اطلاع كافی از ذخیره‌های اطلاعاتی كشور، از اطلاعات آماری موجود نیز درحد مطلوب استفاده نكرده‌اند.
سالهای متمادی است كه انبوهی از اطلاعات آماری توسط دستگاه‌های مختلف كشور تولید می‌شود كه بخش عمده‌ای از آنها بصورت غیرهدفمند، موردی ونامنظم ودر موارد زیادی بدون اتكاء به تعاریف و مفاهیم علمی روشن وبدون پشتوانه علمی، از نقطه‌نظر طراحی موضوعی وفنی تولید می‌شود كه بدلیل بهنگام نبودن، پایین بودن كیفیت، چندگانگی آمار و ناسازگاری بین آمارها، امكان استفاده از آمارهای معتبر و بهنگام مجموعه مزبور نیز فراهم نمی‌شود. مشكلاتی كه درفوق به صورت كلی برشمرده شده است را می‌توان بصورت زیرطبقه‌بندی نمود:
- دستگاه‌های برنامه‌ریز وسیاستگذار وهمچنین دستگاه‌های تولید آمار كشور از نیاز واقعی كشور به اطلاعات آماری واولویت‌بندی این اطلاعات آماری، اطلاع دقیقی ندارند.
- اغلب تولیدكنندگان آمار دركشور هركدام خود‌سرانه براساس تعاریف ومفاهیم گوناگون وبراساس تشخیص خود مبادرت به انجام فعالیت‌های موازی نموده ولذا درانجام فعالیت‌های موازی وتكراری علاوه براتلاف وقت وهزینه زیاد، آمارهای تولید شده نیز به لحاظ آنكه بی‌برنامه و ناهماهنگ با نیازها تولید شده‌اند، نه از دقت وصحت كافی برخوردارند ونه كارایی لازم را دربهره‌برداری بمنظور تصمیم‌گیری وسیاستگذاری دارند.
- مصرف كنندگان آمار نیز دربسیاری از موارد، تعاریف ومفاهیم آمارهای مورد نیاز خود را نمی‌دانند و به همین دلیل از آمارهای موجود بهره‌برداری كافی نكرده‌اند. به كرات مشاهده شده است برخی از اشخاص حقیقی یا حقوقی فكر می‌كرده‌اند آمارهای موردنیاز آنها موجود نیست ولیكن این تفكر از یك‌سو بدلیل عدم آشنایی آنها با تعاریف و مفاهیم دقیق واز سوی دیگر عدم اطلاع از امكان ذخیره‌سازی اطلاعات آماری كشور بوده است.
- همچنین سیستم تولید و استفاده از آمارهای ثبتی، یعنی آمار واطلاعاتی كه در جریان عملیات جاری سازمان‌های مختلف ثبت می‌شوند دارای این اشكال است كه یا بطور صحیح ثبت نمی‌شوند ویا اگر هم صحیح ثبت می‌شوند، روشهای مناسبی برای پردازش وانتقال آنها وجود ندارد.
- بین فعالیت‌های آماری كشور وفعالیت‌های نظام برنامه‌ریزی كشور هنوز هماهنگی وجود ندارد و این نه به دلیل قصور كارگزاران آماری وبرنامه‌ریزی كشور بلكه به این دلیل است كه اصولاً نوعی عدم شفافیت قانونی دراین ارتباط وجود دارد كه ناخودآگاه موجب دوری آنها از یكدیگر شده است.
ریشه مشكلات مزبور را می‌توان درفقدان برنامه‌ریزی فعالیت‌های آماری كشور دانست. هنوز در كشور برنامه منسجم ویكپارچه‌ای برای كل فعالیت‌های آماری اعم از تشخیص نیازها، حجم فعالیتها، نوع آمارگیریها، بودجه، برنامه زمانی و مكانیزم‌های نظارتی آن تهیه وتدوین نشده است و چون هركدام از دستگاهها بنا به تشخیص خود وبه شكل سلیقه‌ای عمل می‌كنند، لاجرم اطلاعات متمركزی از آمارگیریها، حجم كار، بودجه واعتبارات مصرفی، تعداد ونوع شاخص‌ها واقلام آماری تولید شده و ظرف زمانی ومكانی آنها دردسترس نمی‌باشد.فقدان برنامه‌ریزی فعالیت‌های آماری بنوبه خود ناشی از نبود یك نظام تصمیم‌گیری دراین زمینه ویا به تعبیری فقدان نظام آماری مدون دركشور است، چرا كه مجموعه مركز آمارایران، بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران وواحدهای تولید آمار سایر دستگاهها، بدلیل شفاف نبودن نوع و جهت رابطه بین فعالیت‌هایشان با یكدیگر و فقدان تقسیم كار بین واحدهای مزبور، چیزی به نام اركان یك نظام را محقق نمی‌سازد. از سوی دیگر واحدهای مستقل مزبور چون عملكردهای آماری مستقل دارند و باهم ارتباط ارگانیك وسیستماتیك ندارند، درقالب اصول وقواعد یكسان ومتمركز عمل نمی‌كنند ولذا جمعاً، مجموعه‌ای بنام نظام آماری را تشكیل نمی‌دهند. حلقه مفقوده‌ای كه دراین میان عامل از هم گسستگی است، نظام تصمیم‌گیری حاكم برمجموعه فعالیت‌های مزبور است كه وجود خارجی ندارد وفقدان آن، شفافیت ارتباط بین واحدها، تقسیم كار و حدود و صغور اختیارات ووظایف آنها را مخدوش ساخته است. تنها در صورت تدوین واستقرار چنین نظامی است كه می‌توان مبادرت به ساماندهی فعالیت‌های آماری كشور وتدوین برنامه جامع فعالیت‌های آماری نمود وازاین رهگذر با تعیین سهم ووظایف هر یك از واحدهای موظف به فعالیت آماری، امكان حداكثر بهره‌مندی از توان فنی و مدیریتی آحاد مزبور ومالاً دسترسی به آمارهای مورد نیاز معتبر، بهنگام و دقیق را فراهم ساخت.
درتدوین نظام آماری كشور اصول زیرمورد نظر بوده است:
- كاركرد روان و موفق هرنظام درگرو تعهدی است كه اركان وآحاد كل نظام كشور دراجرای آن دارند. مكانیزم‌های لازم برای ایجاد و اجرای چنین تعهدی باید دربطن نظام تعبیه شده باشد كه این امر تنها درصورت نگرش كامل وهمه جانبه برموضوع قابل تحقق است. وسعت پیامدهای مترتب بر كمیت و كیفیت اطلاعات آماری به گونه‌ای است كه همه بخشها ودستگاهها و سازمانها وبه تعبیر بهتر كلیه اركان وفرآیندهای نظام كشور را تحت تأثیر قرارمی‌دهد ولذا مشاركت هریك از اجزاء نهادها واركان نظام درتشكیلات آماری جنبه حیاتی برای آنها داشته ومی‌تواند بودونبود، جهت، كمیت و كیفیت نتایج فعالیتها و تلاشهای آنها راتحت تأثیر قرار‌دهد. بدین منظور مكانیزم ذاتی مورد بحث، در نظام حاضر پیش‌بینی شده است.
- برای حداكثر بهره‌گیری از بنیه علمی وتجربی كشور، درطراحی نظام مزبور اصل مشاركت افراد صاحبنظر و دست اندركاران بخشهای غیردولتی درسطوح مختلف مدنظر قرار گرفته است.
- نظام آماری كشور از این منظربا برخی از نظام‌های دیگر كه بطورمقطعی وبرای فعالیتی ویژه دربرهه‌ای خاص اززمان تشكیل می‌شوند، تفاوت دارد بدین معنا كه فعالیت كمیسیون و كمیته‌های پیش‌بینی شده دراین نظام جنبه دائمی داشته وبه شكل فعالیتی مستمر دردستگاه‌ها وسازمان‌های پیش‌بینی شده جاری خواهد بود.
مجموعه حاضر تحت عنوان « نظام آماری كشور» درجهت رفع مشكلات برشمرده درفوق تهیه گردیده است كه پس از بحث وبررسی‌های لازم در جلسة مورخ 22/12/1379 شورای‌عالی آمار به تصویب رسیده است.
2ـ تعریف نظام آماری
نظام آماری عبارت است از مجموعه دستگاهها و نهادهای درگیر در فعالیت‌های آماری (اركان نظام)، وظایف و فعالیت‌های هریك از اجزاء، نظام، روابط درونی وبیرونی آنها با یكدیگر، اصول، قوانین و مقررات حاكم بر وظایف و روابط مزبور.
3ـ اهداف نظام آماری
مهمترین اهداف‌نظام آماری عبارتند از:
1- شناخت مشكلات وتنگناهای نظام تولید آمار در كشور
2- تشخیص دقیق نیازهای آماری كشور
3- برنامه‌ریزی‌جامع جهت تهیه و تولید اطلاعات آماری مورد نیاز
4- تبیین ساختار مدیریتی نظام آماری و تعیین وظایف هر یك از رده‌ها در انجام فعالیت‌های آماری
5- تعیین شیوه ارتباط میان رده‌های مدیریتی نظام آماری
6- نظارت و ارزیابی‌‌‌كامل فنی، اجرایی و مالی‌فعالیت‌های‌آماری كشور
7- ایجاد و توسعه پایگاه اطلاعات آماری و بهنگام سازی اطلاعات آماری برای ارائه به كاربران آمار
8- اطلاع رسانی تولیدات آماری
4- اركان نظام آماری
ساختار مدیریتی نظام آماری از رده‌های زیر تشكیل شده است:
1- مجلس شورای اسلامی
2- هیئت وزیران
3- شورای عالی آمار
4- مركز آمار ایران
5- كمیسیون تخصصی شورای‌عالی آمار
6- كمیته‌های آمار بخشی
5- تركیب اعضای اركان نظام آماری و وظایف آنها
1-5- مجلس شورای اسلامی و هیئت وزیران
فلسفه وجودی مجلس شورای اسلامی وهیئت وزیران در نظام آماری كشور ناشی از آن است كه مشاركت این دو نهاد در صورت لزوم و موارد خاص و فوق العاده، با تصمیم‌گیری و تصویب قوانین و مقررات ناظر بر فعالیت‌های آماری در نظام آماری كشور پیش‌بینی شده باشد. در شرایطی كه توافق اركان نظام آماری كشور بر مجموعه‌ای از جهت‌گیری‌های كلی حاصل نشود، حصول این توافق از طریق دخالت و مشاركت دو نهاد مزبور حاصل می‌شود.
2-5- شورای‌عالی آمار و مركز آمار ایران
تركیب، تشكیلات و وظایف شورای‌عالی آمار و مركز آمار ایران در قانون مركز آمار ایران مصوب 1353 تصریح شده است.
3-5- كمیسیون تخصصی شورای‌عالی آمار
كمیسیون تخصصی، بازوی كارشناسی و مشورتی شورای‌عالی آمار است. برنامه‌ها، طرحها و پیشنهاد های تأئید شده توسط كمیته‌های آمار بخشی و مركز آمار ایران پیش از تصویب در شورای‌عالی آمار، در این كمیسیون مورد بررسی و اظهار نظر قرار می‌گیرد.
1-3-5- تركیب اعضای كمیسیون تخصصی شورای‌عالی آمار:
این كمیسیون مركب از اعضای زیر است:
1- مدیران كل آمار و اطلاعات كلیه دستگاه‌های اجرائی عضو شورای‌عالی آمار
2- دو نفرصاحب نظر از سازمان‌های غیردولتی (NGO) به انتخاب انجمن‌های صنفی، تخصصی، تحقیقاتی و آموزشی
2-3-5- وظایف كمیسیون تخصصی شورای‌عالی آمار
وظایف كمیسیون تخصصی شورای‌عالی آمار به شرح زیر است:
1- تدوین الگوها و دستورالعملهای انجام كار برای كمیته‌های آمار بخشی
2- تعیین الویت‌های تولید آمار در نظام آماری كشور برای ارائه به شورای‌عالی آمار
3- بررسی برنامه‌ها، طرحها و پیشنهادهای تأیید شده توسط كمیته‌های آمار بخشی و مركز آمار ایران برای ارائه به شورای‌عالی آمار
4- بررسی برنامه‌ها، طرحها و پیشنهادهای ارجاع شده از سوی شورای‌عالی آمار به منظور رفع كمبودها و نواقص آن
5- تنظیم آیین‌نامه‌های اجرایی به منظور ایجاد هماهنگی در فعالیت‌های آماری كشور و ارائه به شورای‌عالی آمار جهت تصویب
6- ارائه طرحها و پیشنهادها در زمینه رفع مشكلات اجرایی فعالیت‌های آماری دستگاه‌های اجرایی به شورای‌عالی آمار جهت تصمیم‌گیری
تبصره- اداره كمیسیون تخصصی برعهده دبیرخانه شورای‌عالی آمار است.
4-5- كمیته‌های آمار بخشی
این كمیته‌ها به منظور ساماندهی فعالیت‌های آماری و انعكاس مشكلات وضعیت موجود و نیازهای آماری در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی شكل می‌گیرند.
1-4-5- اسامی كمیته‌های آمار بخشی
اسامی كمیته‌های آمار بخشی و محل استقرار آنها به شرح زیر است:
1- كمیته آمارهای جمعیت (مستقر در مركز آمار ایران)
2- كمیته آمارهای نیروی كار (مستقر در وزارت كار و امور اجتماعی)
3- كمیته آمارهای نفت و گاز (مستقر در وزارت نفت)
4- كمیته آمارهای آب و برق (مستقر در وزارت نیرو)
5- كمیته آمارهای محیط زیست (مستقر در سازمان حفاظت محیط زیست)
6- كمیته آمارهای مسكن وشهرسازی (مستقر در وزارت مسكن و شهرسازی)
7- كمیته آمارهای عمران شهری و روستایی و انتظامی (مستقر در وزارت كشور)
8- كمیته آمارهای كشاورزی (مستقر در وزارت جهاد كشاورزی)
9- كمیته آمارهای صنعت و معدن (مستقر در وزارت صنایع و معادن)
10- كمیته آمارهای بازرگانی (مستقر در وزارت بازرگانی)
11- كمیته آمارهای حمل و نقل (مستقر در وزارت راه و ترابری)
12- كمیته آمارهای ارتباطات (مستقر در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات)
13- كمیته آمارهای آموزش و پرورش (مستقر در وزارت آموزش و پرورش)
14- كمیته آمارهای آموزش عالی و پژوهش (مستقر در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)
15- كمیته آمارهای فرهنگ و هنر (مستقر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)
16- كمیته آمارهای بهداشت و درمان (مستقر در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی)
17- كمیته آمارهای دفاعی (مستقر در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)
18- كمیته‌آمارهای‌مالی(مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی)
19- كمیته آمارهای تعاون (مستقر در وزارت تعاون)
20- كمیته آمارهای بودجه و نظام اداری (مستقر در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور)
21- كمیته آمارهای پولی و بانكی (مستقر در بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران)
22- كمیته آمارهای تربیت بدنی (مستقر در سازمان تربیت بدنی)
23- كمیته آمارهای صدا و سیما (مستقر در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)
24- كمیته آمارهای قضایی (مستقر در قوة قضائیه)
25- كمیته آمارهای امور خارجه (مستقر در وزارت امور خارجه)
26- كمیته آمارهای انرژی اتمی (مستقر در سازمان انرژی اتمی)
27- كمیته آمارهای بنیاد شهیدانقلاب اسلامی (مستقر در بنیاد شهیدانقلاب اسلامی)
28- كمیته آمارهای امداد امام خمینی (ره) (مستقر در كمیته امداد امام خمینی (ره))
2-4-5- تركیب اعضاء كمیته‌های آمار بخشی
هر یك از كمیته‌های آمار بخشی مركب از افراد زیر است: 1- معاون طرح و برنامه یا عناوین مشابه از دستگاه اجرایی (رئیس كمیته)
2- مدیر كل آمار و اطلاعات یا عناوین مشابه از دستگاه اجرایی (دبیر كمیته)
3- مدیر كل مربوطه از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور
4- مدیر كل مربوطه از مدیریت موضوعی مركز آمار ایران
5- مدیران ذیربط آماری سازمان‌های وابسته به دستگاه اجرایی
6- یك نفر عضو هیأت علمی رشته آمار از دانشگاههای كشور به انتخاب رئیس كمیته
تبصره1- كمیته آمارهای جمعیت مركب از افراد زیر است:
1- معاون طرحهای آماری مركز آمار ایران (رئیس كمیته)
2- مدیر كل دفتر آمارهای اجتماعی ـ اقتصادی خانوار مركز آمار ایران (دبیر كمیته)
3- مدیر كل دفتر اقتصاد كلان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور (عضو كمیته)
4- مدیر كل آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی (عضو كمیته)
5- مدیر كل آمار سازمان ثبت احوال كشور (عضو كمیته)
6- نماینده بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران (عضو كمیته)
تبصره 2- در كمیته‌های آمارهای نیروی كار، نفت و گاز، آب و برق، محیط زیست، مسكن و شهرسازی، كشاورزی، صنعت و معدن، بازرگانی، حمل و نقل و ارتباطات علاوه بر اعضای مذكور در بالا یك نماینده از بانك مركزی جمهوری اسلامی نیز عضویت خواهد داشت.
تبصره 3- ریاست كمیته‌های آمار بخشی برعهده معاون طرح و برنامه یا عناوین مشابه از دستگاه اجرایی است و مدیر كل آمار و اطلاعات یا عناوین مشابه از دستگاه مربوطه دبیری كمیته را برعهده خواهد داشت. محل دبیرخانه كمیته‌های آمار بخشی در دستگاه اجرایی مسئول خواهد بود.
3-4-5- وظایف كمیته‌های آمار بخشی
1- تشكیل گروههای كاری تخصصی
2- شناسایی تنگناها و مشكلات آماری موجود بخش
3- شناسایی امكانات آماری بخش
4- شناسایی آمارهای مورد نیاز برنامه و توسعه بخش
5- مطالعه و پیشنهاد تعاریف و مفاهیم كاربردی در فعالیت‌های آماری بخش
6- نظارت بر بكارگیری تعاریف و مفاهیم آماری استاندارد شده توسط مركز آمار ایران
7- شناسایی اقلام آماری موجود و مورد نیاز
8- تدوین گزارش تحلیلی وضع موجود فعالیت‌های آماری بخش
9- پیشنهاد و ارائه برنامه‌های كوتاه مدت و بلند مدت فعالیت‌های آماری بخش
10- نظارت در پیاده سازی و راه اندازی نظام تولید آمارهای ثبتی‌با انجام هماهنگی‌های لازم و همكاری با مركز آمار ایران
11- ارائه تمهیدات لازم برای مكانیزه كردن آمار و اطلاعات موجود و ایجاد پایگاه اطلاعات آماری بخش
12- ایجاد هماهنگی‌های لازم برای اتصال پایگاه اطلاعات آماری بخش به شبكه اطلاع رسانی آماری‌كشور
13- تمهیدات لازم برای تسهیل اطلاع رسانی و ارائه آمارهای تولید شده بخش به كاربران آمار
14- پردازش، تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری
15- پیشنهاد طرحهای آماری مورد نیاز
16- تهیه برنامه اجرای طرحهای آماری مورد نیاز همراه با كلیه مدارك و مستندات مطابق با الگوی آیین‌نامه اجرایی طرحهای آماری مصوب شورای‌عالی آمار
17- پیشنهاد مسئول اجرای طرحهای آماری براساس اولویتهای پیش‌بینی شده
18- تهیه و ارائه برنامه فعالیت‌های آماری بخش به دبیرخانه شورای‌عالی آمار جهت بررسیهای فنی، اجرایی و مالی
19- پیگیری لازم برای اجرای مصوبات شورای‌عالی آمار در زمینه فعالیت‌های بخش
20- بررسی و تأیید مقدماتی نتایج حاصل از انجام فعالیت‌های آماری بخش و ارسال آن به دبیرخانه شورای‌عالی آمار
6- تشریح گردش كار در نظام آماری كشور
1- كمیته‌های آمار بخشی كه در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی مستقرند، مبادرت به تهیه گزارشی مشتمل بر وضع موجود، تبیین مشكلات و تشخیص نیازهای آماری و ارائه پیشنهادهایی در حیطه فعالیت‌های ذیربط خود می‌نمایند.
2- زیر كمیته‌های آمار بخشی سازمانها و دستگاه‌های وابسته به وزارتخانه‌ها، همانند بند 1 همزمان با مرحله 1 مبادرت به تهیه گزارشی در حیطه فعالیت‌های ذیربط خود می‌نمایندو به كمیته آمار دستگاه متبوع خود ارسال می‌دارند.
3- كمیته‌های آمار بخشی پس از تلفیق نتایج گزارشهای دریافتی از زیر كمیته‌های خود، گزارش نهایی مربوط به كل بخش خود را براساس دستورالعملهای كمیسیون تخصصی تهیه و به دبیرخانه شورای‌عالی آمار ارسال می‌دارند.
4- دبیرخانه شورای‌عالی آمار گزارشهای دریافت شده موضوع بند 3 را جهت بررسی و تلفیق به مدیریت‌های موضوعی مركز آمار ایران ارجاع می‌دهد.
5- مدیریت‌های موضوعی مركز آمار ایران با بررسی همه جانبه گزارشهای دریافت شده، مبادرت به تهیه برنامه اولیه فعالیت‌های آماری بخش ذیربط نموده و نتایج را برای بررسی از طریق دبیرخانه شورای‌عالی آمار به كمیسیون تخصصی ارسال می دارد. چنانچه گزارشهای دریافتی از كمیته‌های آماربخشی دارای اشكالات اساسی و غیر قابل جمعبندی باشد، مركز آمار ایران با ذكر دلایل گزارش را از طریق دبیرخانه شورای‌عالی آمار جهت تجدیدنظر به كمیته‌های آمار بخشی بازگشت خواهد داد.
6- دبیرخانه شورای‌عالی آمار پس از تلفیق و جمعبندی برنامه اولیه مدیریت‌های موضوعی مركز آمار ایران مبادرت به تهیه و تدوین برنامه پیشنهادی فعالیت‌های آماری كشور نموده و آن را به كمیسیون تخصصی می‌دهد.
7- كمیسیون تخصصی پس از بررسی برنامه اولیه و اعمال تعدیلهای لازم، برنامه فعالیت‌های آماری كشور را از طریق دبیرخانه شورا جهت تصویب به شورای‌عالی آمار ارسال خواهد كرد.
8- مركز آمار ایران در جریان پیگیری و نظارت خود بر فعالیت‌های آمار كشور، در هر مرحله كه مواردی را مغایربا برنامه تشخیص دهد، موضوع را جهت طرح در شورای‌عالی آمار اعلام خواهد كرد.
7- مدارك و مستندات اجرای طرح آماری
مدارك و مستندات اجرای طرح آمارگیری كه دستگاه‌های دولتی موظفند برای بررسیهای فنی و تخصصی و شیوه اجرای طرح به دبیرخانه شورای‌عالی آمار ارائه كنند، شامل موارد زیر است:
1- معرفی و ضرورت اجرای طرح آمارگیری
2- هدف كلی
3- اهداف تفصیلی
4- پوشش موضوعی
5- جامعه آماری
6- چارچوب آماری
7- واحد آماری
8- پوشش جغرافیایی
9- دوره آماری
10- زمان آمارگیری
11- تناوب زمان آمارگیری
12- روش آمارگیری
13- روش طبقه‌بندی و كدگذاری
14- طرح فنی شامل روش تعیین تعداد نمونه، فرمولهای برآورد، میزان خطای آمارگیری و …
15- مشخصات كامل سازمان اجرایی طرح
16- اقلام آماری مورد نیاز، پرسشنامه، جداول نهایی و روش داده آمایی و استخراج نتایج
17- تعاریف و مفاهیم اصلی مورد استفاده در طرح آمارگیری
18- بودجه پیشنهادی اجرای طرح آمارگیری با ذكر جزئیات برآورد حجم كار
مركز آمار ایران موظف است پس از دریافت مدارك و مستندات طرح آمارگیری از دبیرخانه شورای‌عالی آمار و بررسیهای كارشناسی آنها در مدیریت‌های موضوعی، نظر نهایی خود را درباره ضرورت اجرای طرح و تأیید آن به صورت كتبی، به كمیسیون تخصصی دبیرخانه شورای‌عالی آمار اعلام كند. در صورت اجرای طرح توسط دستگاه دولتی، نظارت بر فرآیند اجرای طرح توسط مركز آمار ایران انجام خواهد شد و نتایج طرح می‌بایست به تأیید مركز آمار ایران برسد. پس از پایان مراحل استخراج نتایج طرح و تأیید آن از سوی مركز آمار ایران این نتایج می‌بایست به صورت رایگان برای ورود به بانك اطلاعات آماری در اختیار مركز آمار ایران قرار گیرد.