مراسم روز آمار و برنامه‌ریزی با حضور دکتر سید مسعود میر کاظمی، معاون رئیس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، دکتر حاجی بابایی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس، دکتر جواد حسین زاده معاون سازمان و رییس مرکز آمارایران و جمعی از روسا و مسئولان دستگاه های اجرایی ومعاونان، مدیران و کارشناسان مرکز آمار ایران در روز شنبه اول آبان ماه، در سالن غدیر سازمان برنامه و بودجه کشور به صورت نیمه حضوری برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دکتر حسین زاده، ضمن قرائت پیام آیت الله رییسی، رییس جمهور محترم در خصوص روز آمار و برنامه ریزی، بر اهمیت و جایگاه ویژه آمار در نظام جمهوری اسلامی تاکید کرد.
رییس مرکز آمار با اشاره به اینکه ایران از جمله کشورهای خاص در دنیا است که یک روز ویژه در تقویم رسمی خود برای بزرگداشت روز آمار و برنامه‌ریزی دارد ، گفت: انتخاب روز آمار و برنامه‌ریزی نشان از نقش و جایگاه ویژه این مقوله مهم در نگاه مسئولان ارشد نظام و اهتمام ویژه مدیران و تصمیم‌گیران کلان کشور به امر آمار و برنامه‌ریزی است.
دکتر حسین زاده تصریح کرد: قرن جدید با وقوع انقلاب دیجیتالی در مدیریت های کلان ملی، منطقه‌ای و بین المللی، جایگاه نظام آماری به روز و مبتنی بر بانک های اطلاعاتی یکپارچه و شفاف، به یکی از شاخص های اصلی توسعه یافتگی و همچنین حکمرانی شایسته کشورها در دنیای امروز تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه "حکمرانی داده"، مهمترین رکن "حکمرانی شایسته" به شمار می رود، خاطر نشان کرد: امروزه همگام با پیشرفت‌های علمی فناوری در حوزه داده های تولید شده در دستگاه های اجرایی دیگر، گذار از نظام آماری سنتی به سمت نظام نوین آماری و اجرای سرشماری ثبتی مبنا نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت و الزام به شمار می رود.
رییس مرکز آمار با اشاره به این که مرکز آمار با آگاهی از نیازهای اصلی کشور و همچنین شناسایی کمبودها و کاستی ها در نظام آماری کشور، رویکرد خود را بر نوین‌سازی نظام آماری با استفاده از آخرین پیشرفت های نرم افزاری و سخت افزاری معطوف کرده است، خاطر نشان کرد: متاسفانه از سال ١٣٩٨ با مسئله همه گیری کووید ١٩ مواجه شدیم که انجام عملیات آمارگیری و اجرای طرح های آمارگیری را برای ادارات آمار و اطلاعات در استان‌ها و کشور دوچندان سخت کرد.
دکتر حسین زاده با اشاره به عدم اختلال در اجرای طرح های آماری مرکز آمار با وجود همه گیری کووید ١٩، گفت: با همکاری شایسته سازمان برنامه و بودجه و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها و با استفاده مطلوب از امکانات موجود، در تهیه و تولید آمارهای مورد نیاز کشور بر اساس تقویم انتشاراتی ،هیچ گونه خللی در انجام فعالیت آماری وارد نشد.
وی با ذکر اینکه به دلیل تغییرات ساختاری و رویکرد جدید نظام برنامه‌ریزی کشور و تاکید ریاست سازمان برنامه و بودجه مبنی بر اینکه استفاده از آمار بیش از گذشته مورد توجه مسئولین نظام قرار گرفته است، حضور مرکز آمار در تدوین بخشنامه برنامه و بودجه سال ١٤٠١ را پررنگ تر از گذشته ارزیابی کرد.
رییس مرکز آمار در ادامه گفت: ان شاا... با استفاده از آمارهای درست و دقیق به نظام برنامه‌ریزی کشور بتوانیم به بهبود وضعیت فقر و محرومیت و رفع عدم توازن‌ها در استان‌های کشور کمک شایانی کنیم.
دکتر حسین زاده با تاکید بر پایش و نظارت مستقیم بر آمارگیری‌ها و عدم تولید آمار تا سطوح شهرستان و شهرهای کوچک توسط مرکز آمار، اظهار امیدواری کرد با حمایت سازمان برنامه و بوجه بتوان موانع موجود را هر چه سریع تر بردارد.
وی آمارهای ثبتی را مطابق با اصل بهره وری برای ارایه آمارهای با کیفیت با پوشش دقیق به منظور آمایش ملی و
منطقه ای دانست و افزود: در سرشماری ثبتی مبنا ، داده های اداری و ثبتی از دستگاه های اجرایی برای تولید آمارهای افراد، مکان و کسب و کار دریافت می‌شود.
رییس مرکز با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم اتصال پایگاه های دستگاه های اجرایی به یکدیگر، از دیگر آثار مثبت اجرای سرشماری ثبتی مبنا را کاهش چشمگیر هزینه ها، بهره گیری از ظرفیت دولت الکترونیک، تضمین کیفیت و شفافیت در آمارهای رسمی، افزایش اعتماد عمومی به آمارها و پاسخگویی در نظام آماری کشور دانست.
دکتر حسین زاده در پایان سخنانش با اشاره به اجرای آزمایش سرشماری ثبتی مبنا در پنج استان منتخب شامل شهرستان همدان از استان همدان و مناطقی از شهرهای اهواز از استان خوزستان، پیرانشهر در استان آذربایجان غربی، برخی از مناطق کاشان از استان اصفهان و بجنورد از استان خراسان شمالی به شیوه میدانی و مقایسه آن با ریزداده های دستگاه‌های اجرایی در آبان ماه امسال، بر استفاده حداکثری بدنه حاکمیت، برنامه ریزان، سیاست گذاران و مسئولان کشور از نتایج این سرشماری تاکید کرد.
دکتر حاجی بابایی: در نظام برنامه ریزی کشور حرف اول و آخر را آمارها می زنند
در ادامه این مراسم دکتر حاجی بابایی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس اظهار امیدواری کرد پس از ٤٢ سال بتوانیم با استفاده از آمارهای دقیق‌تر گام های توسعه کشور برای برنامه‌ریزی در کشور هر چه سریع تر شکل بگیرد.
دکتر حاجی بابایی با بیان حساسیت و اهمیت آمار و ارقام درست و دقیق در مدیریت کلان کشور، شکل‌گیری مدیریت بر اساس آمار و داده را یک ضرورت اساسی در وضعیت کنونی برشمرد.
دکتر حاجی بابایی با اشاره به درست و دقیق نبودن اعداد و ارقام در تفریق بودجه، خروجی‌های خدمت‌رسانی و سرمایه گذاری و تولید کار و سرمایه برای مردم را با عدم قطعیت ها در آمارها و عدم بکارگیری همراه دانست.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با گلایه از وجود آمارهای متفاوت و متناقض در کشور و آثار و تبعات زیانبار آن برای برنامه‌ریزی کشور، خاطر نشان کرد: در برنامه و بودجه کشور حرف اول و آخر را آمارها می زنند.
وی با اشاره به حاکم شدن تفکر جدید مبتنی بر حاکمیت داده ها در کشور، گفت: حکمرانی داده یعنی حکومت آمار و داده و در صورت عدم تحقق آن قطعاً خروجی های برنامه‌ریزی و تصمیم گیری‌های خرد و کلان در کشور دچار مشکل می‌شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس افزود: هر اندازه که بتوانیم باید برای آمار هزینه و سرمایه گذاری کنیم تا بتوانیم آمارها را در تمام برنامه‌ریزی ها، سیاست گذاری ها و تصمیم گیری‌های کشور ملاک عمل و معیار قرار دهیم.
وی با اشاره به بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری در خصوص معیار بودن آمارهای مرکز آمار در کشور و زیر سوال نبردن و عدم ایجاد شائبه به آمارهای این نهاد تولید کننده آمار، افزود: نباید اصل آمارها مورد شک و تردید قرار بگیرد.
دکتر حاجی بابایی اضافه کرد: آمارها برای مسئولان کشور مثل ریسمان و طناب نجات دهنده، حیاتی و مهم تلقی می شوند که عدم توجه به آن کشور را با آسیب های جدی نظیر خودکشی، طلاق و فروپاشی خانواده مواجه خواهد کرد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با دعوت از نظام آماری کشور برای بستن میثاق نامه مشترک و تعهد در بکارگیری تمام توان و پتانسیل کشور برای تولید آمارهای دقیق و متقن، بر استفاده نظام برنامه‌ریزی کشور به منظور تحقق حکمرانی واقعی و شایسته با استفاده از آمارهای دقیق تاکید کرد.
دکتر حاجی بابایی در پایان اظهار امیدواری کرد با کمک همکاری متقابل مرکز آمار، مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه در کشور بتوانیم برنامه هفتم را با موفقیت اجرا کنیم.
پایه همه حرکت های دولت باید بر اساس آمار مرکز آمار ایران باشد
رئیس سازمان برنامه بودجه کشور در این مراسم ضمن تبریک ولادت پیامبر گرامی اسلام و امام جعفر صادق (ع ) و تشکر از زحمات برنامه ریزان این مراسم، گفت : آمار و اطلاعات برای برنامه‌ریزی در همه حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی امری ضروری است و استفاده از آمار و داده کاوی باید بیش از گذشته، پایه و اساس برای برنامه‌ریزی‌های مسئولان کشور باشد.
وی افزود: ما الان به سمت تغییر سیستم بودجه پیش می‌رویم و علی رغم زحماتی که در گذشته برای کشور کشیده شده است و زیر ساخت‌های زیادی که در کشور داشتیم ، از قبیل جاده و انرژی و موبایل و اینترنت و افزایش خروجی دانشگاه‌ها، اما اشتغال در کشور مطلوب نیست و علی رغم افزایش هزینه متوسط خانوار، اما متوسط درآمد خانوار افزایش نداشته بلکه کاهشی بوده است، لذا ضرورت دارد تا در برنامه ریزی‌های کشور بازبینی و اصلاح صورت گیرد.
وی افزود: قدرت خرید مردم کاهش یافته و ضریب جینی و فاصله طبقاتی افزایش یافته است، لذا حتما باید آسیب شناسی این مساله در کشور صورت گیرد.
وی در ادامه ضمن تاکید بر آسیب شناسی افزایش فاصله طبقاتی گفت: علی رغم بدهیها و استقراض‌ها، کماکان رشد اقتصادی کشور حدود ٠,٤ است و اکثر درخواست‌هایی که درسفرهای استانی صورت می گیرد، درخواست‌های معیشتی است.
دکتر میرکاظمی تاکید کرد: تغییر اجتناب ناپذیر است و حتما باید منابع، اثر بخش و ضامن رشد اقتصادی باشد وگرنه منابع کشور به هدر خواهد رفت و این میان سازمان برنامه و بودجه مهمترین نقش را در اصلاح بودجه دارد و می‌تواند کشور را نجات دهد و امیدواریم که این اصلاح در سال ١٤٠١ صورت گیرد و خوشبختانه کمیسیون اقتصادی مجلس همکاری خوبی در این زمینه با سازمان برنامه و بودجه کشور دارد، چرا که روند فعلی پاسخگو نیست.
معاون رئیس جمهور در ادامه افزود: اولین و مهمترین محور حرکت ما برای برنامه‌ریزی بر اساس رشد اقتصادی با محوریت بهره‌وری است. ما رشد ٨ درصدی را هدف گرفتیم و باید از ظرفیت‌های خالی در کشاورزی و صنعت و معدن و خدمات کمک بگیریم. این تقسیم بندی‌ها انجام شده و محور این تقسیم بندی‌ها هم مرکز آمار ایران است که من از فعالیت‌های این مرکز و همه اساتید و آمارگیران و دست اندرکاران آمار تشکر میکنم که امروز این اطلاعات در دسترس ما قرار گرفته و مبنای حرکت دولت است و امیدواریم این اطلاعات که در سطح استانی است تا سطح شهرستان نیز محاسبه شود. البته زیر بخش‌های هر کدام ازشاخص ها و سهم هر استان تعیین‌شده و فاز بعدی این است که ببینیم چه حمایت‌هایی لازم است تا در پایان سال به آن اهداف برسیم .
وی افزود: باید تحقق این اهداف را از همان ماه اول رصد کنیم و در این زمینه وظیفه مرکز آمار ایران سنگین‌تر است بنابراین حضور مرکز آمار ایران در سازمان برنامه و بودجه پر رنگ‌تر است و باید آمارها با دقت، سرعت و کیفیت تولید و حتی اندازه‌گیری های حرکت های اقتصادی – اجتماعی و حوزه های دیگر به خوبی رصد شود. وی تاکید کرد: با توجه به این که شاخص‌های اقتصادی باید رصد شود، در ساختار جدید سازمان برنامه و بودجه کشور، مرکز نظارت راهبردی نیز پیش بینی شده که کار آن رصد شاخص های کلان اقتصادی است.
وی در ادامه با بیان این که محور دوم ثبات اقتصادی است، گفت: ما در این دو ماه سعی کرده‌ایم تا ثبات اقتصادی را به اقتصادکشور برگردانیم و علی رغم فشارهایی که برای پرداخت بدهیها داشتیم، اما اجازه افزایش پایه پولی کشور را ندادیم چرا که اگر اقتصاد یک کشور پر نوسان باشد سرمایه گذاری در آن صورت نمی‌گیرد و اگر ثبات باشد نقدینگی به سمت تولید جاری خواهد شد.
دکتر میر کاظمی با اشاره به این که سعی می‌کنیم طوری عمل کنیم تا بودجه کشور با کسری بسته نشود و مجلس نیز انشاا... همکاری خواهد کرد تا با همان چارچوب بسته شده و نیازی به استقراض و خلق پول نباشد، گفت: این روند تاکید مقام معظم رهبری و ماموریت سازمان برنامه و بودجه نیز بر همین موضوع از سوی ریاست محترم جمهوری استوار شده است.
وی در ادامه، محور سوم را عدالت محوری ذکر کرد و افزود: علیرغم توسعه در کشور، این توسعه نامتوازن بوده است و برخی جاها مملو از امکانات بوده ودر برخی از استان‌ها نیز هر چه از مرکز دورتر می‌شویم، توسعه کمتر می‌شود. لذا در سال ١٤٠١ آمایش سرزمین با هدف عدالت محوری صورت می‌گیرد.
دکتر میر کاظمی ادامه داد: آن چه ضرورت دارد حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب است و این امر تاکید مقام معظم رهبری و درخواست دولت سیزدهم است. هر چند این کار سختی است و ریل گذاری جدید است ، ولی امیدواریم بودجه جدید را به موقع ببندیم و در این بخش نیاز مبرم به آمار و رصد شاخص های اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی در کشور داریم و این اطلاعات باید مرتب و به موقع در اختیار ما قرار گیرد. لذا مرکز آمار ایران هر چه بیشتر باید تقویت شده و تهیه شاخص های اقتصادی که فعلاتا سطح استان است ضرورت دارد تا سطح شهرستان و بخش ارتقا یابد . مسلماً این بهترین حالت برنامه‌ریزی است که از همین مولفه‌ها باید اهداف کلان کشور را مدیریت کنیم تا به سطح استان و به سطح ملی برسیم.
وی تصریح کرد: پایه همه حرکت های دولت باید بر اساس آمار مرکز آمار ایران باشد و همانطور که در شورای عالی آمار تصویب شده است، مرکز آمار ایران مرجع رسمی ارائه گزارش‌های آماری است و هیچ مرجع دیگری حق انتشار آمار را ندارد.
دکتر میر کاظمی در ادامه، در رابطه با سرشماری ثبتی مبنا و تغییر شیوه آمارگیری از سنتی به ثبتی مبنا، گفت: این یک تحول است که می تواند سرعت و دقت در آمارگیری ها را بالا ببرد و هزینه را کاهش دهد و حتی دوره های آمارگیری را کوتاه کند، که البته لازم است دستگاه ها اطلاعات خود را در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند. البته سرشماری ثبتی مبنا ارتباط تنگاتنگی با دستگاه های اجرایی دارد و لازم است تا دستگاه‌ها اطلاعات خود را در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند تا مرکز آمار ایران اطلاعات را تحلیل و داده کاوی کند و در اختیار مسئولان کشور برای برنامه‌ریزی قرار دهد و ما این کار را پیگیری خواهیم کرد.
وی افزود: ٥ شهر به عنوان نمونه برای سرشماری ثبتی مبنا انتخاب شده است تا اگر نواقصی وجود داشت رفع شود تا به سرعت آن را اجرایی کنیم و ضرورتی برای صبر کردن تا سال ١٤٠٥ نیست بلکه می‌توانیم آن را در سال ١٤٠١ دوباره آزمایش کنیم و حتی نیاز به اجرای سرشماری در ٥ سال یک بار هم نیست و می‌توان در دوره‌های کوتاهتر هم انجام داد تا به تدریج به سمت سرشماری ثبتی مبنا پیش ببریم. وی توصیه کرد تا استان‌ها از اطلاعات و آمار موجود کمال استفاده را برای تحقق اهداف کلان کشور استفاده کنند.
شایان ذکر است در ادامه این مراسم ، از تمبر اولین سرشماری عمومی نفوس و مسکن ثبتی مبنا ١٤٠٥ با حضور دکتر میر کاظمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، دکتر سبحانی فر، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست و دکتر حسین زاده، معاون سازمان و رئیس مرکز آمار ایران، رونمایی شد. همچنین در ادامه اجرای آزمایش سرشماری عمومی نفوس و مسکن ثبتی مبنا ١٤٠٥، به صورت نمادین افتتاح گردید. در انتهای این مراسم نیز از نفرات برتر و برگزیده حوزه نظام آماری در کشور، تجلیل و قدردانی به عمل آمد.