رئیس مرکز آمار ایران: تغییر روش سرشماری رویکرد اصلی نظام آماری خواهد بود
نشست تخصصی" ضرورت تغییر روش اجرای سرشماری نفوس و مسکن : چالش ها و راهکارها" روز یکشنبه پانزدهم دی ماه در مرکز آمار ایران برگزار شد.
رئیس مرکز آمار ایران در آغاز این نشست، ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی به عموم هموطنان، گفت: سردار سلیمانی نماد ظلم ستیزی و دفاع ازعزت اسلام بود و شهادت او امت مسلمان و ملت شریف ایران را داغدار کرد . او بر سر عهدی که با خدا بسته بود صادقانه ایستاد و در طول این سال ها در خط اول مجاهدت و پاسداری از حریم قرآن و اهل بیت علیهم السلام بود .
رئیس مرکز آمارایران در ادامه ضمن اشاره به رویکرد نظام آماری گفت : یکی از فعالیت های مهم مرکز، اجرای سرشماری ها به ویژه سرشماری نفوس و مسکن است و بخش آمار سازمان ملل نیزمعمولاً هر 10 سال ، توصیه نامه ها و روش های مربوط به آن را باز بینی می کند. دکتر حسین زاده افزود: هر چند در اجرای سرشماری سنتی نیز روش های مدرن تری در سال های مختلف همچون به کارگیری تبلت، استفاده از روش ICR ، CMR و استفاده از اینترنت، توسط مرکز آمار ایران به کار گرفته شده است، اما به هر حال این روش ها همه در راستای سرشماری سنتی است ولی مدرن سازی نظام آماری که در چند سال اخیر مطرح شده است و در حال حاضر نیز مدیران مرکز آمار بیشتر بر روی آن تمرکزکرده اند، در راستای ثبتی مبنا سازی سرشماری می باشد.
دکتر حسین زاده با تاکید بر این نکته که مدرن سازی نظام آماری از یک انتخاب به یک الزام تبدیل شده است، افزود: گرایش های مسلط در دنیا کاهش آمارگیری سنتی و افزایش آمارگیری های ثبتی مبنا و افزایش نقش محوریت و مرجعیت سازمانهای آماری (NSOS ) است و مرکز آمار هم گام های بلندی در این راستا برداشته است.
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه، بر اهمیت تغییر نگرش چه از نظر تغییر قوانین مربوط به سرشماری در کشور و چه از نظرهمکاری و هم افزایی در تبادل داده ها و ریز داده های اداری تاکید نمود واظهار کرد: تغییر روش سرشماری رویکرد اصلی نظام آماری خواهد بود.
وی با بیان این که در آمارگیری ثبتی به جای مراجعه به واحد های آماری ،پردازش بر روی داده های اداری صورت می گیرد، گفت: در سرشماری ثبتی مبنا باید از ریز داده های اداری استفاده کنیم در حالی که این ریز داده ها با اهداف آماری تهیه نشده بلکه با اهداف اداری تولید می شود و فقط مرکز آمار در کشور است که مطابق قانون با هدف آماری تاسیس شده است و بقیه دستگاه ها با توجه به وظایف و مسوولیت های قانونی خود و با اهداف اداری بعضاً به تولید آمار و ریز داده های اداری می پردازند و مطابق رویکرد مسلط دنیا، تولید آمار با اهداف آماری صرفاً در NSO ها صورت می گیرد. دکتر حسین زاده تاکید کرد: ریز داده ها، سرمایه های ملی هستند و تبدیل این داده های اداری به آمار با یک فرایند پیچیده و علمی صورت می گیرد و مرکز آمارنیز باید مجهز به فناوری لازم برای پردازش این داده ها باشد.
رئیس مرکز آمار ایران با اشاره به موضوع ایران استارز( نظام جامع ثبت های آماری) گفت: چهار ثبت جمعیت، فعالیت، کسب و کار و املاک و مستغلات، پایه های اصلی ایران استارز را تشکیل می دهند و در سرشماری ثبتی مبنا، حداقل سه ثبت جمعیت، فعالیت و املاک و مستغلات باید با هم تلاقی پیدا کنند.
وی با بیان این که روش های سنتی آمارگیری هزینه های زیادی داشته و بار پاسخگویی نیز در آن بیشتر است، افزود: یکی از مهمترین اهداف سرشماری تهیه چارچوبهای آماری برای استفاده در طرح های آمارگیری است، با توجه به جابجایی های جمعیتی و به روز نبودن اطلاعات در بازه های زمانی بین دو سرشماری که به طور جدی در سرشماری سنتی مطرح است و اثر زیادی نیز روی کیفیت اجرای طرح های آمارگیری دارد، اجرای سرشماری ثبتی مبنا اهمیت پیدا می کند.
دکتر حسین زاده اظهار امیدواری کرد با توجه به توصیه های بین المللی و تجربه برخی کشورها که حدود 10 تا 20 سال زمان برای سرشماری ثبتی مبنا صرف شده است، همگرایی لازم در کشور و در بین دستگاه ها برای اجرای هرچه بهتر سرشماری ثبتی مبنا در کشور ایجاد و این اقدام با سرعت بیشتری درکشور اجرا شود.
شایان ذکر است در این نشست، پانل تخصصی با حضور آقایان دکتر علیپور، میر فلاح نصیری ، دکترشباک و بلادی موسوی تشکیل و آقایان داوود عباسی، با موضوع چالش های سرشماری ثبتی مبنا و تجربیات سایر کشورها، علی اکبر محزون با موضوع روش ترکیبی اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1400 و علیرضا رضایی با موضوع روش پیشنهادی برای سرشماری ثبتی مبنا سخنرانی کردند و توسط اعضای پانل موضوعات مورد بحث و گفت و گو و پرسش و پاسخ حاضرین قرار گرفت.