گزارش تحلیلی تاثیر حذف ارز ترجیحی ،گزارش ٤ - شاخص رفاه اجتماعی سن(Sen Index)
این گزارش توسط شکوفه قصوری، معاون دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران تهیه شده است.
قتصاد رفاه بهمثابه یکی از شاخههای اصلی علم اقتصاد درصدد تقویت بنیانهای مربوط به پروسه تصمیمسازی اجتماعی است. اقتصاد رفاه بهطور مشخص به شاخهای از علم اقتصاد گفته میشود که با استفاده از تکنیکهای اقتصاد خرد به ارزشیابی بهروزی اقتصادی افراد و کل جامعه در یک وضعیت خاص در نسبت با یک وضع تعادلی، از حیث مقولات کارآیی و توزیع میپردازد.
اقتصاد رفاه بهطور مشخص با پارتو متولد گردید و بعدها با استخراج و تدوین قضایای اول و دوم از مباحث وی این شاخه از علم اقتصاد بسط یافت.
به منظور رتبه¬بندی سطح رفاه اجتماعی بر اساس نگرش ترتیبی استفاده از منحنی لورنز و منحنی لورنز تعمیم¬یافته پیشنهاد شده است. اما این روشها كیفی بوده و كمیتی را ارائه نمیكنند. به منظور برطرف نمودن این موضوع و نیز لحاظ نمودن ایدهها و دیدگاههای اقتصاددانان و سیاستمداران، تابع رفاه اجتماعی مطرح می-شود. به طوركلی تابع رفاه اجتماعی یك انبشتهگر آماری است كه براساس آن از یك توزیع كمیتی به دست میآید كه بر مبنای آن میتوان قضاوت كلی پیرامون آن توزیع انجام داد. به عنوان مثال و از دیدگاه مطلوبیت گرایان تابع رفاه اجتماعی جمع مطلوبیت تمام افراد جامعه است و در این زمینه تفاوتی بین یك واحد مطلوبیت اضافی برای فرد فقیر و غنی وجود نخواهد داشت و با دیدگاه مقابل آن كه تنها مطلوبیت محرومترین گروه مبنا قرار گرفته و رفاه را زمانی ارتقا یافته می¬دانند كه مطلوبیت این گروه افزایش یابد، متفاوت است. شایان گفت است كه در مطالعات تجربی و كاربردی تابع رفاه سن از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
در این گزارش به بررسی تابع رفاه سن و روشهایی كه برای تعمیم این تابع ارائه شده است میپردازیم و در نهایت شاخص مذكور برای بررسی رفاه در دوره زمانی ١٤٠١- ١٣٩٥ محاسبه و ارائه میشود.
برای مشاهده متن کامل گزارش به فایل پیوست مراجعه کنید.