اطلاعات ارائه شده در گزارش حاضر بر مبنای نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر که در سال 1402 اجرا شده است و در آن اطلاعات مربوط به سال 1401 کارگاه ها اخذ شده، تهیه شده است. طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر از سال 1351 به صورت سالانه به‌جز سال‌‌های 1356 و 1357 در سراسر کشور اجرا می‌شود. مرکز آمار ايران در سال 1402 پنجاهمین دوره آمارگيری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بيش‌تر را به منظور شناخت ساختار صنعتی کشور، فراهم آوردن زمينه اطلاعاتی مناسب برای برنامه‌ريزی‌های توسعه صنعتی، اتخاذ سياست‌های اقتصادی صحيح و ارزيابی نتايج اجرای برنامه‌ها، با مراجعه به كارگاه­های صنعتي و اخذ آمار و اطلاعات سال 1401 کارگاه در سراسر كشور اجرا نموده است. جامعه‌ آماري اين طرح شامل تمامي كارگاه‌هاي صنعتي واقع در نقاط شهري و روستايي كشور است كه در سال 1401 متوسط تعداد کارکنان آن‌ها 10 نفر و بيش‌تر بوده است. روش آمارگیری در این طرح برای کارگاه‌های صنعتی دارای 50 نفر کارکن و بیش‌تر به صورت سرشماری و برای کارگاه‌های صنعتی دارای 10 تا 49 نفر کارکن به صورت نمونه‌گیری بوده است.

این گزارش بر پایه اطلاعات مربوط به 21738 کارگاه صنعتی که دسترسی به آنها فراهم شده، تهیه شده است. توزیع رشته فعالیتی و استانی  21738 کارگاه صنعتی به ترتیب در جداول شماره 1 و شماره 2 ارائه شده است. از 21738 کارگاه تعداد 1797 کارگاه در سال 1401 غیرفعال بوده اند. توزیع رشته فعالیتی و استانی کارگاه های غیرفعال به ترتیب در جداول شماره 3 و شماره 4 ارائه شده است.

در پرسشنامه طرح آمارگیری از کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر دلیل غیرفعال بودن کارگاه سوال شده است. برای دلایل غیرفعال بودن کارگاه 10 گزینه درنظر گرفته شده است. گزینه های درنظر گرفته شده برای این سوال عبارتند از:

1. عدم تأمین مواد اولیه خارجی به دلیل مشکلاتی از قبیل عدم واردات، تأمین ارز و ترخیص کالا از گمرک
2. عدم تأمین مواد اولیه داخلی به دلیل مواردی از قبیل کمبود نقدینگی
3. بدهی بانکی
4. بدهی مالیاتی، بیمه، آب، برق و گاز
5. عدم توان رقابت با کالاهای وارداتی، نداشتن مشتری و ...
6. عدم ثبات اقتصادی در بازار
7. کمبود قطعات اساسی ماشین‌آلات یا فرسوده بودن آن‌ها
8. توسعه و بهبود عملکرد کارگاه
9. درحال آماده­سازی
10. سایر

توزیع رشته فعالیتی و استانی دلایل غیرفعال بودن کارگاه ها به ترتیب در جداول شماره 5 و شماره 6 ارائه شده است. شایان ذکر است کارگاه غیرفعال امکان انتخاب بیش از یک گزینه برای دلیل غیرفعال بودن را داشته است، بنابراین جمع تعداد گزینه های انتخاب شده بیشتر از تعداد کارگاه های غیرفعال است.

در جدول شماره 7 به مقایسه فراوانی گزینه های مربوط به دلایل غیرفعال بودن کارگاه های صنعتی در سال 1400 و 1401 پرداخته است. همانطور که در این جدول ملاحظه می کنید دو دلیل عدم تأمین مواد اولیه داخلی به دلیل مواردی از قبیل کمبود نقدینگی (گزینه 2) و عدم ثبات اقتصادی در بازار (گزینه 6) در هر دو سال 1400 و 1401 بعنوان گزینه های با بالاترین فراوانی ثبت شده اند.

تعاریف و مفاهیم:

طبق تعاریف طرح ، كارگاه صنعتي مكان ثابتي است كه در آن مجموعه‌اي از سرمايه و نيروي كار به منظور توليد يك يا چند محصول صنعتي به كار گرفته شده است.

کارگاه های صنعتی بر طبق نوع فعالیتشان و بر اساس طبقه بندی ارائه شده در توصیه های سازمان ملل بر حسب کد طبقه‌بندی فعالیت اقتصادی(ISIC) ویرایش 4 گردآوری و منتشر شده است.

کارگاهی فعال محسوب می‌شود که حداقل 30 روز کاری را در سال به طور منظم یا غیرمنظم به فعالیت تولیدی اشتغال داشته باشد.

منظور از کارگاه صنعتی غیرفعال کارگاهی است که به هر دلیلی، در زمان آماری به صورت موقت تعطيل بوده و در سال مورد نظر هیچ‌گونه فعالیت تولیدی نداشته است. این کارگاهها در آینده دوباره به فعالیت صنعتی خود ادامه خواهند داد.

برای مشاهده جداول و اطلاعات تکمیلی به فایل پیوست مراجعه کنید.