جواد حسین زاده،معاون اقتصادی و محاسبات ملی مركز آمار ایران
مرکز آمار ایران، طرح های آماری ارزشمندی در حوزه مناطق روستایی اجرا و نتایج آن را منتشر می کند برخی از این طرح ها به قرار زیر می باشند:
o طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای روستایی
o شاخص قیمت محصولات و خدمات کشاورزی در مناطق روستایی
o شاخص قیمت مصرف کننده خانوارهای روستایی
o سرشماری عمومی کشاورزی
o سرشماری عشایر کوچنده
o سرشماری عمومی نفوس و مسکن
o سرشماری عمومی کارگاهی کشور
o طرح آمارگیری از نیروی کار
o طرح آمارگیری از کشتار دام درکشتارگاه های کشور
o طرح آمارگیری از دامداری های کشور
o طرح آمارگیری از باغداری های کشور
o طرح آمارگیری از موسسات پرورش زنبور عسل
o طرح آمارگیری از موسسات پرورش قارچ خوراکی
o طرح آمارگیری از معادن در حال بهره برداری کشور
o و...
یکی از نیازهای آماری حوزه برنامه ریزی منطقه ای کشور، تهیه آمارهایی است که تصویر درستی از وضعیت اقتصاد روستا و شهر در بخش های مختلف اقتصادی به دست دهد در این راستا مرکز آمار ایران با همکاری پژوهشکده آمار و معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری با توجه به منابع آماری ذی قیمتی که در حوزه روستا تولید می گردد اقدام به تهیه حساب تولید روستایی برای سال های 91 تا 93 کرده است. حساب تولید روستایی مجموعه‌ای از حسابداری جامع بر اساس الگوی سیستم حساب‌های ملی است که به‌صورت جامع و هدفمند مطالعه کمی و منظم فعالیت‌های اقتصادی روستا را برای یک دوره زمانی معلوم، معمولاً یک سال، امکان‌پذیر می‌سازد.
از نظر اهمیت و کاربرد نیز، حساب تولید مناطق روستایی، نقش شایان توجهی را در برنامه‌ریزی روستایی، بررسی عملکرد اقتصاد روستایی و تحلیل امکانات و پتانسیل‌های روستایی به عهده دارد. به عبارت دیگر همان‌طور که سیستم حساب‌های ملی و استانی، چارچوب حسابداری جامع و منسجمی برای تنظیم و ارائه داده‌های اقتصادی کشور و استان‌ها به دست می‌دهد، حساب تولید روستایی نیز همین چارچوب را در حوزه‌ی روستایی (مناطق جغرافیایی غیر شهری) عرضه می‌کند. لذا تهیه و در دست داشتن چنین حساب‌هایی به مطالعات و شناخت پتانسیل‌های موجود در روستاها کمک کرده و انجام سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری اقتصادی و یا برنامه‌ریزی در جهت توسعه روستایی را ممکن می‌سازد.
بر اساس نتایج و یافته‌های آخرین گزارش"حساب تولید بخش های اقتصاد در حوزه روستایی" :
· کل تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت‌های جاری در سال ۱۳۹3 بالغ بر 11487170 میلیارد ریال بوده است. از این میزان تولید،8469543 میلیارد ریال مربوط به حوزه شهری، معادل 73.6درصد و 3035714 میلیارد ریال در حوزه روستایی، معادل26.4 درصد می‌باشد.
· در سال 1393، سهم ارزش افزوده‌ی بخش کشاورزی از کل تولید ناخالص داخلی روستا 41.1 درصد، بخش معدن 23.7 درصد و بخش صنعت 14 درصد می باشد.
· از کل تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۱۳۹3که 11487170میلیارد ریال بوده است، 4706742میلیارد ریال مربوط به فعالیت های تولیدی و 6780429 میلیارد ریال مربوط به فعالیت های خدماتی است. به عبارت دیگر از کل اقتصاد کشور در سال ۱۳۹3، به میزان 41 درصد مربوط به بخش تولید و 59 درصد مربوط به بخش خدمات است.
· ازکل تولید اقتصادی روستایی (3035714 میلیارد ریال)، به میزان 2472681 میلیارد ریال (معادل 81.5 درصد) مربوط به بخش تولید و تنها 563033 میلیارد ریال (معادل 18.5 درصد) مربوط به بخش خدمات است. این در حالی است که از تولید ناخالص داخلی در اقتصاد شهری، 26.4درصد مربوط به فعالیت‌های تولیدی و 73.6 درصد مربوط به فعالیت‌های خدماتی است.
· سهم اقتصاد روستایی در سال 1393از اقتصاد کشور 26.4 درصد و سهم اقتصاد شهری از اقتصاد کشور 73.6 درصد است.
نتایج این حساب نشان می دهد، مناطق روستایی سهم به سزایی در تولید ناخالص داخلی کشور دارد. به نظر می رسد با توجه به نقش و جایگاه مناطق روستایی در اقتصاد کشور، لازم است بهره مندی روستاییان از تولید صورت گرفته در مناطق روستایی نیز مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران قرار گیرد و سیاست های لازم برای افزایش سرمایه گذاری مولد و اشتغال روستاییان در جهت توسعه هر چه بیشتر این مناطق اتخاذ شود.