ضرورت همكاری كلیه دستگاه‌های اجرایی برای ساماندهی آمارهای ثبتی كشور
همایش ذینفعان و متولیان "نظام جامع ثبت های آماری ایران"(IRANSTARS )، روز سه‌شنبه، بیستم آبان ماه با هدف تشریح نظام جامع ثبت‌های آماری ایران برگزار شد. این همایش با حضوردكتر عادل آذر، رییس مركز آمار ایران، دكتر نعمت اله رضایی، معاون طرح‌های آماری و آمارهای ثبتی این مركز، دكتر هولكی اوز، نماینده مقیم صندوق جمعیت سازمان ملل در ایران و دكتر كاوه كیانی، مشاور رییس مركز آمار ایران و معاون پژوهشكده آمار و همچنین مدیران و كارشناسان مرتبط با IRANSTARS از دستگاه‌های اجرایی كشور و مركز آمار ایران برگزار گردید.در این همایش همچنین آقای علی اكبر محزون مدیر كل آمار و اطلاعات سازمان ثبت احوال كشور و آقای جوادی از مدیران شركت پست جمهوری اسلامی ایران به ارائه تجربیات موفق این دو دستگاه در زمینه تهیه و تولید آمار های ثبتی پرداختند.
رییس مركز آمار ایران در این همایش، ضمن تاكید بر اهمیت نظام جامع آمارهای ثبتی و تخصیص بودجه از طرف دولت برای این امر گفت: یك نظام حرفه‌ای آمار در كشور وجود دارد كه مركز آمار ایران نیز جزیی از آن است و سیاست‌ها و خط مشی‌های كلی نظام آماری كشور را تعیین می‌كند، اما برای ساماندهی نظام جامع ثبت‌های آماری ایران، همكاری همه دستگاهها ضروری است. دكتر عادل آذر در ادامه افزود:خلایی كه هم اكنون در كشور وجود دارد، اتصال اطلاعات اقتصادی و فرهنگی به فرد است كه با توجه به تغییر نیازها و انتظارات برنامه‌ریزان كشور از نظام آماری باید رفع گردد اما این امر همكاری همه دستگاهها را می طلبد.
رییس مركز آمار ایران در ادامه سخنان خود، IRANSTARS را زیر ساخت لازم برای تهیه داشبورد اطلاعاتی ذكر نمود كه شاخصهای مختلف اقتصادی از جمله نرخ بیکاری ، رشد اقتصادی ، خط فقر، ضریب جینی و صادرات و واردات را به صورت آنلاین در اختیار دولت قرار خواهد داد. وی افزود: زیرساخت این کار در مرکز آمار وجود دارد اما شاخصهای هر یک از این مؤلفه ها به یک یا چند دستگاه اجرایی مربوط می‌شود و این حاصل نمی شود مگر آنکه اتصالات میان دستگاه‌های اجرایی و مرکز آمار بوجود آید. وی افزود: در واقع مرکز آمار چارچوب و برنامه كلی را به‌دستگاه‌ها ارائه می‌دهد و این دستگاه‌های اجرایی هستند که باید آمار و اطلاعات خود را با این شاخص‌ها تهیه کنند. رییس مرکز آمار ایران در ادامه افزود: این مرکز باید مقدمات کار را طوری فراهم کند که تا سال 94 زیرساخت مورد درخواست دولت فراهم شود. وی با بیان اینکه گنجینه‌های ارزشمندی از آمار و داده در کشور وجود دارد که به مرکز آمار ایران متصل نشده است،گفت: نظام جامع ثبت‌های آماری ایران در صدد است این داده‌ها را به هم متصل کند و در اختیار دستگاه‌های ذیربط قرار دهد. دكتر عادل آذر همچنین به اتصال چهار متغیر ثبتی جمعیت، فعالیت، کسب و کار و املاک در کل کشور به عنوان بخش از طرح IRANSTARS اشاره كرد.
نظام جامع ثبت های آماری ایران ویژگی مهم نظام آماری مطلوب
معاون طرح‌های آماری و آمارهای ثبتی مركز آمار ایران كه از دیگر سخنرانان این همایش بود، با اشاره به این نكته كه کلیات و احکام طرح نظام جامع ثبت‌های آماری ایران در جلسه شماره 49 شورای عالی آمار كه در تاریخ 29 تیر ماه برگزار شد، به تصویب رسیده است، گفت: فعالیت‌های آماری در قالب نظام آماری كشور انجام می‌شود كه از اهداف مهم آن شناخت مشكلات وتنگناهای نظام تولید آمار و تشخیص دقیق نیازهای آماری كشور است.
دکتر نعمت اله رضایی در ادامه افزود: هدف ما در مرکز آمار این است که شاخص های کلان مورد نیاز کشور را تامین کنیم و برای تحقق این هدف، نیازمند یک نظام آماری چابک و سریع هستیم. وی در ادامه با ذکر تفاوت‌هایی که نظام آماری موجود در کشور و نظام آماری مطلوب دارد گفت: از جمله ویژگی‌های نظام آماری موجود در کشور، توانایی تشخیص دقیق نیازهای آماری كشور، متخصص و متبحر بودن در انجام طرح‌های آماری و سرشماری‌ها، استفاده از شیوه‌های متفاوت جمع آوری داده‌ها از جمله روش های كاغذی و الكترونیكی، تمركز پوشش آماری جهت تولید آمارهای مورد نیاز شاخص های كلان از جمله نرخ‌های بیكاری، رشد اقتصای و تورم و همچنین عدم وجود نظام جامع آمارهای ثبتی متمركز، با وجود استقرار سیستم‌های اطلاعاتی در سطح دستگاه‌های اجرایی كشور است. وی در ادامه نظام آماری مطلوب را نظامی ذکر کرد كه سریع، بهنگام، دقیق و با كیفیت ، قابل ارائه در سطوح مختلف جفرافیایی، مقرون به صرفه و مبتنی بر فناوری های نوین است و همچنین پاسخگوی نیازهای مختلف، قابل رهگیری در طول زمان(سری زمانی)، دارای سهولت دسترسی وحداقل بار پاسخگوئی می‌باشد. وی ساماندهی نظام جامع ثبت‌های آماری ایران راكه از ویژگی‌های مهم نظام مطلوب آماری است، از طریق همکاری کلیه دستگاه‌های اجرایی ضروری ذکر کرد.
ایران ستاره‌ای در منطقه برای تبادل دانش
نماینده مقیم صندوق جمعیت سازمان ملل در ایران که در این همایش حضور داشت، با بیان این نکته که كشور ایران می تواند همچون ستاره‌ای در منطقه برای تبادل دانش باشد، بر اهمیت سنجش در مدیریت و برنامه‌ریزی یک کشور اشاره نمود و افزود: ساماندهی سیستمی مانند IRANSTARS نیاز به تعهد و پایبندی و پی‌گیری جدی دولت و هماهنگی رده‌های مختلف اجرایی این نظام دارد. دكتر هولكی اوز تصریح کرد در هیچ کشوری یک مرکز مانند مرکز ایران توانایی تولید تمامی داده‌های مورد نیاز کشور را ندارد و همه سازمان‌ها در این امر به عنوان یک وظیفه ملی باید تلاش نمایند. وی افزود: این فعالیت‌ها باید با هماهنگی یکدیگر و مرکز آمار ایران صورت گیرد و نباید سازمان‌ها به صورت جزیره ای این امر را پیش ببرند.
گفتنی است، دراین گردهمایی،آقای دكتر كیانی، معاون پژوهشكده آمار و مشاور رییس مركز آمار ایران، جزییات، مفاهیم كلیدی و مدل‌های علمی نظام جامع ثبت های آماری ایران (IRANSTARS ) را برای حاضرین تشریح نمود.