تاریخچه روز آمار و برنامه ریزی
آمار و اطلاعات یكی از اجزای اصلی و ضروری برای برنامهریزی، تصمیمگیریها و ارزیابی عملكردهای سطوح مختلف مدیریت میباشد. سیاستگذاران، برنامهریزان و كارشناسان برای تدوین راهبردها، سیاستگذاری و تعیین خطمشی، برنامهریزی، نظارت، هماهنگی و هدایت برنامهها و نیز فعالان اقتصادی برای شناسایی جایگاه و وضعیت كشور از نظر اقتصادی، به دادههای آماری نیاز دارند. همچنین ارائه تصویر روشن و گویا از گذشته تا حال، پیشبینی وضعیت آینده و برطرف نمودن نقاط ضعف موجود در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مستلزم وجود دادههای آماری دقیق، جامع و به روز است.
به طور کلی دادههای آماری بنیادیترین اصل برای برنامهریزی است و برنامهریزی اساسیترین ویژگی برای مدیریت قلمداد میشود. سه حلقه آمار و اطلاعات، برنامهریزی و مدیریت از حلقههای توسعه به شمار میآیند و میزان توسعه یافتگی کشورها با كیفیت آمار و بهنگام بودن اطلاعات تولید شده، ارتباطی تنگاتنگ دارد.
از این رو با توجه به اهمیت آمار در سطح خرد و كلان و ضرورت شناساندن جایگاه آمار در میان مردم و مسئولین و همچنین ارتقاء سواد، آگاهی و فرهنگ آماری در سطح جامعه، روز اول آبان، روز آمار و برنامهریزی نام گرفت.
نامگذاری این روز در اول آبان به دلیل شروع اجرای سرشماریهای عمومی نفوس و مسكن در آن تاریخ است. مركز آمار ایران نیز با هدف شناساندن این موضوع كه آمار "پایه و اساس برنامهریزی، توسعه و پیشرفت است" تلاشهای گستردهای را تا كنون انجام داده است.
مركز آمار ایران از سال ۱۳۷۸ همهساله همایش گرامیداشت روز آمار و برنامهریزی را به عنوان یک رویکرد برای تحقق اهداف و راهبردهای نظام آماری کشور و نشان دادن اهمیت نقش آمار، آگاهسازی مدیران دستگاههای اجرایی نسبت به ضرورت استفاده از آمار در برنامهریزیها و تصمیمگیریهای خود و ارتقای سواد و آگاهی آماری در سطوح مختلف جامعه برگزار مینماید. روز آمار، فرصت تقدیر و بزرگداشت از سهم علم آمار و آمارشناسان در توسعه جامعه نیز است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با تأیید این موضوع که تولید آمار، شاخص و نماگرهای قابل اعتماد و به موقع درباره سطح پیشرفت کشورها برای تصمیمگیریهای آگاهانه سیاستی و پایش پیادهسازی اهداف توسعهای، امری ضروری است، 20 اکتبر 2010 (28مهرماه) را به عنوان روز جهانی آمار با شعار "خدمت، حرفهگری و صداقت" اعلام نمود که آن روز برابر با 28 مهرماه 1389 و تقریبا مصادف با روز آمار در ایران است. روز جهانی آمار هر پنج سال یکبار توسط کشورها و سازمانهای بین المللی و منطقهای جشن گرفته میشود. تا کنون دو دوره گرامیداشت روز جهانی آمار (2010 و 2015) برگزار شده است. شعار روز جهانی آمار در سال 2015 "دادههای بهتر، زندگی بهتر" تعیین شده بود. مقرر است در تاریخ 20 اکتبر 2020 برابر با 29 مهر 1399 که تقریبا مصادف با اول آبان روز آمار و برنامهریزی در ایران میباشد، جشن گرفته شود. شعار روز جهانی آمار برای سال 2020 "به هم پیوستن گیتی با دادههایی که میتوانیم به آنها اعتماد کنیم" میباشد.