مقدمه

تولید و پرورش قارچ خوراکی در ایران، از سال ١٣٣٧ آغاز شد. اولین واحد تولید و پرورش قارچ خوراکی در همین سال و در منطقه كن تهران به صورت سنتی راه‌اندازی شد و در سال ١٣٥٣ به صورت صنعتی در آمد. پس از آن، ساخت واحدهای پرورش قارچ خوراکی مورد توجه قرار گرفت و از سال ١٣٦٤، احداث مؤسسات پرورش قارچ خوراکی شتاب بیشتری یافت به‌نحوی که در سال ٢٠١٩، ایران را جزو ١٠ کشور برتر تولید کننده قارچ در جهان قرار داد. ( فائو ٢٠١٩)

امروزه، پرورش قارچ خوراكی در سطح جهان اهمیت به‌سزایی دارد و در روش‌های پرورش آن تحول زیادی ایجاد شده است. در بین محصولات کشاورزی، کشت و پرورش قارچ خوراکی بنا به دلایلی نظیر سود مناسب، تاثیر مثبت زیست محیطی از طریق حفاظت خاک ، نقشی که در تغذیه انسان‌ها دارد، از ارزش زیادی برخوردار است. علاوه بر آن، پرورش قارچ‌های خوراکی نقش مهمی در صنعت، پزشکی و توسعه صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند به ‌نحوی که صنایع مرتبط با این فعالیت، یکی از مهمترین و سودآورترین صنایع در جهان است. (جهانشاهی، شهره ١٣٩٤)

فعالیت پرورش قارچ خوراكی در ایران در قالب تولید دو نوع قارچ دكمه‌ای و قارچ صدفی انجام می‌شود. از آن جا که فعالیت قارچ دكمه‌ای به دلیل حساسیت باید در محیط هایی كه درجه حرارت، نور و رطوبت به صورت دقیق كنترل می‌شود پرورش داده شود لذا پرورش آن به صورت صنعتی و در محیط هایی که دارای تأسیسات و تجهیزات است انجام می‌شود و بر خلاف آن، قارچ صدفی، عمدتاٌ به روش سنتی و حتّی در محل سکونت خانوار نیز قابل پرورش است.

تعداد واحد های پرورش قارچ خوراكی و وضع فعالیت آن‌ها

از تعداد ١٩٥٣ واحد پرورش قارچ خوراكی در كشور ١٩٠٩ واحد به فعالیت تولید قارچ دكمه‌ای، ٣٣ واحد به پرورش قارچ صدفی و ١١ واحد نیز به پرورش هر دو نوع قارچ (توأم) فعالیت دارند. از واحدهای پرورش قارچ خوراکی کشور، ١٢٦٧ واحد فعال و  ٦٨٦ واحد غیر فعالند. (نتایج سرشماری از واحدهای پرورش قارچ خوراكی؛ ١٤٠٠)

مقایسه تعداد واحدهای پرورش قارچ خوراكی در سال ١٣٩١ با سال ١٤٠٠ نشان می‌دهد، تعداد این واحدها طی این سال ها تقریبا دو برابر شده است. تعداد واحدهای پرورش قارچ دکمه‌ای، افزایش داشته است. ولی تعداد واحدهای پرورش دهنده قارچ صدفی کاهش یافته است.

برای مشاهده متن کامل به فایل پیوست مراجعه کنید.